TRZY PYTANIA DO... MAGDALENY MYSŁEK, z Kancelarii Prawnej Baker & McKenzie Gruszczyński i Wspólnicy - Ostatnia nowelizacja kodeksu cywilnego umożliwiła występowanie przeciwko lekarzowi lub szpitalowi o zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę spowodowaną śmiercią bliskiej osoby w wyniku błędu lekarskiego lub zakażenia w szpitalu. Czy wcześniej była możliwość dochodzenia tych roszczeń?
- Dotychczas sąd mógł przyznać zadośćuczynienie jedynie poszkodowanemu jako rekompensatę za jego cierpienia psychiczne. Roszczenie o zadośćuczynienie przechodziło na spadkobierców tylko wtedy, gdy zostało uznane na piśmie albo gdy powództwo zostało wytoczone za życia poszkodowanego. W przeciwnym razie rodzina zmarłego mogła domagać się tylko odszkodowania z tytułu znacznego pogorszenia ich sytuacji życiowej, zwrotu kosztów leczenia, pogrzebu i renty. Odszkodowanie przysługiwało również osobom, wobec których zmarły miał ustawowy obowiązek alimentacyjny, a także osobom bliskim, którym zmarły dobrowolnie i stale dostarczał środków utrzymania.
• Teraz członkowie najbliższej rodziny zmarłego pacjenta mogą już występować o takie zadośćuczynienie?
- Nowelizacja kodeksu cywilnego, która weszła w życie 3 sierpnia 2008 r. umożliwia najbliższym członkom rodziny pacjenta zmarłego z powodu błędu lekarskiego dochodzenie zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Nowy przepis wypełnia istniejącą do tej pory lukę legislacyjną i umożliwia rekompensowanie członkom najbliższej rodziny zmarłego również szkody niemajątkowej, jaka powstała w związku ze stratą osoby bliskiej. Zadośćuczynienie będzie przysługiwało osobno każdemu z członków rodziny. Sąd, orzekając o zadośćuczynieniu pieniężnym, weźmie pod uwagę m.in. stopień krzywdy i cierpienia wynikający z utraty bliskiej osoby czy niezaradność osoby wobec nowej sytuacji życiowej.
• Co powinny zrobić osoby, które chcą ubiegać się o takie odszkodowanie?
- Żeby uzyskać zadośćuczynienie pieniężne, należy złożyć pozew o zadośćuczynienie do wydziału cywilnego sądu okręgowego. Sąd ten rozpozna sprawę w I instancji. Wyrok sądu okręgowego można zaskarżyć do sądu apelacyjnego. Roszczenie z art. 446 par. 4 k.c. przysługuje najbliższym członkom rodziny zmarłego. Do kręgu tych osób należy zaliczyć te, których sytuacja życiowa kształtowała się w pewnej zależności od zmarłego. Jednak to sąd orzekający w danej sprawie będzie decydował o tym, kto jest najbliższym członkiem rodziny zmarłego stosownie do okoliczności danego przypadku.