Pracodawca zwolnił pracownika od obowiązku wykonywania pracy w okresie wypowiedzenia. Czy może go dodatkowo zobowiązać do wykorzystania przysługującego mu urlopu wypoczynkowego?
W okresie wypowiedzenia pracodawca może udzielić pracownikowi przysługującego mu urlopu wypoczynkowego, jeżeli ten w czasie zatrudnienia go nie wykorzystał. Zgodnie z art. 1671 kodeksu pracy zatrudniony jest zobowiązany do wykorzystania wypoczynku, jeśli firma mu go udzieliła. Co więcej, pracodawca nie musi brać pod uwagę opinii pracownika. Decyzję w sprawie udzielenia urlopu w okresie wypowiedzenia podejmuje samodzielnie. Wypoczynku można udzielić bezpośrednio po doręczeniu pracownikowi wymówienia, bowiem w tym dniu rozpoczyna bieg okres wypowiedzenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z 26 kwietnia 2011 r., SN II PK 302/10, OSNP 2012/17 – 18/215).
Pracodawca może również uzgodnić z pracownikiem, że zwolni go z obowiązku wykonywania pracy w całości lub części okresu wypowiedzenia. W tej sytuacji pracodawca powinien ustalić z pracownikiem szczegółowe zasady wykorzystania ewentualnego urlopu wypoczynkowego. Zgodnie z wspomnianym orzeczeniem SN porozumienie pracodawcy i pracownika dotyczące zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy jest odrębną umową zawartą między stronami, określającą obowiązki i uprawnienia stron w okresie wypowiedzenia umowy o pracę. W ocenie Sądu Najwyższego, jeżeli nie wynika z niej obowiązek wykorzystania urlopu wypoczynkowego w okresie nieświadczenia pracy, to pracodawca nie może zobowiązać pracownika do jego wykorzystania w tym czasie.
Jeżeli pracownikowi przysługuje urlop wypoczynkowy, który w wyniku zawarcia umowy o zwolnieniu z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia nie zostałby wykorzystany, zatrudnionemu przysługuje ekwiwalent pieniężny. Aby go nie wypłacać i udzielić wypoczynku, pracodawca musi uzyskać zgodę pracownika na jego rezygnację z uzgodnionego wcześniej zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy. W przypadku braku zgody pracownika firma urlopu udzielić już nie może. W praktyce uzasadnione jest, aby nie zwalniać zatrudnionego z obowiązku świadczenia pracy, zanim nie wykorzysta on w okresie wypowiedzenia przysługującego mu wypoczynku.