Pracownikowi, wobec którego pracodawca dopuścił się dyskryminacji, przysługuje prawo do odszkodowania. Kiedy dochodzi do przedawnienia takiego roszczenia, jeśli skutkiem zachowania pracodawcy jest rozstrój zdrowia pracownika?
Do przedawnienia roszczenia o odszkodowanie w razie naruszenia przez pracodawcę zakazu dyskryminacji zastosowanie ma art. 291 par. 1 k.p., zgodnie z którym roszczenie ze stosunku pracy ulega przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym stało się wymagalne. Mimo iż odszkodowanie za dyskryminacyjne działania pracodawcy ukształtowane zostało w sposób zbliżony do odszkodowań cywilnoprawnych, nie stosuje się 10-letniego terminu przedawnienia właściwego dla roszczeń w prawie cywilnym.
Powstaje pytanie, jaka chwila decyduje o wymagalności roszczenia, gdy skutkiem działań dyskryminacyjnych pracodawcy jest szkoda na osobie w postaci rozstroju zdrowia. Odszkodowanie, o którym mowa, według niektórych poglądów ma charakter swoistego zadośćuczynienia, a jego rolą w myśl tych poglądów jest w pierwszym rzędzie kompensata szkody na osobie (wyrok SN z 3 kwietnia 2008 r., II PK 286/07, niepubl.). Wymagalność roszczenia o takie odszkodowanie powstaje zatem nie wcześniej, niż ujawniły się dolegliwości, które w ocenie ubiegającego się o odszkodowanie są skutkiem tych działań (por. wyrok SN z 3 lutego 2009 r., I PK 156/08, M.P.Pr. nr 6/2009).
Dla określenia początku biegu przedawnienia roszczenia o odszkodowanie nie ma znaczenia samo rozwiązanie stosunku pracy z powodu dyskryminacji. Ustanie stosunku pracy nie stanowi daty wymagalności roszczenia o odszkodowanie z art. 183d k.p. w rozumieniu art. 291 par. 1 k.p. Oznacza to, iż dzień rozwiązania umowy o pracę nie rozpoczyna biegu trzyletniego terminu przedawnienia. Jak podkreśla SN, termin przedawnienia roszczenia wywodzonego z art. 183d k.p. nie może rozpocząć swojego biegu przed ujawnieniem się szkody na osobie, co może mieć miejsce również po ustaniu stosunku pracy. Powyższy pogląd ma wsparcie w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 1 września 2006 r. (SK 14/05) Według TK decydujące znaczenie dla początku biegu terminu przedawnienia roszczeń wywodzonych z doznania szkody na osobie ma dowiedzenie się o szkodzie, nie zaś zdarzenie wywołujące szkodę.