Czy za pomocą środków komunikacji elektronicznej można dokonywać czynności prawnych z zakresu prawa pracy? Czy w takiej sytuacji wywołają one planowany skutek?
Kodeks pracy dla wielu czynności prawnych związanych ze stosunkiem pracy przewiduje wymóg zachowania formy pisemnej. Oznacza to, że strony są zobowiązane do złożenia własnoręcznego podpisu na dokumencie zawierającym treść ich oświadczenia woli, z tym że oświadczenie woli w postaci elektronicznej opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym jest równoważne z oświadczeniem woli w formie pisemnej. Przesłanie dokumentu zawierającego oświadczenie woli zwykłą pocztą elektroniczną, nawet jeśli będzie to scan dokumentu zawierającego podpis, nie spełnia tego wymogu. Skutki niezachowania określonej formy czynności prawnej należy oceniać w świetle art. 73 – 81 k.c. Formę pisemną k.p. przewiduje m.in. dla zawarcia umowy o pracę, zmiany warunków umowy o pracę czy jej rozwiązania. Przepisy nie zastrzegają jednak w tych przypadkach, inaczej niż przy umowie o zakazie konkurencji, rygoru nieważności. Oznacza to, że umowa o pracę zawarta bez zachowania formy pisemnej, mimo że stanowi naruszenie art. 29 par. 2 k.p., będzie ważna. Pracodawca musi jednak pamiętać, że jeśli nie potwierdzi na piśmie, najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika, wcześniejszych ustaleń co do rodzaju oraz warunków umowy, popełni wykroczenie zagrożone karą grzywny. Można zatem wyobrazić sobie sytuację, w której do zawarcia umowy o pracę dojdzie poprzez wymianę zwykłą pocztą elektroniczną projektu umowy o pracę, a następnie w dniu rozpoczęcia pracy potwierdzenia jej warunków na piśmie przez pracodawcę.
Forma pisemna pod rygorem nieważności została natomiast zastrzeżona dla umowy o zakazie konkurencji. Zawarcie zatem takiej umowy bez zachowania zwykłej formy pisemnej lub bez użycia bezpiecznego podpisu elektronicznego, będzie nieważne z mocy prawa. Jeśli natomiast pracodawca zdecyduje się np. na przesłanie oświadczenia o rozwiązaniu umowy drogą mailową bez zachowania wymogów wynikających z bezpiecznego podpisu elektronicznego, to takie działania w razie wniesienia przez pracownika odwołania będą skutkowały uznaniem przez sąd czynności dokonanych przez pracodawcę za bezskuteczne.