Kiedy inspektor pracy może nakazać pracodawcy wypłatę zaległego wynagrodzenia

Jak stwierdził NSA w wyroku z 4 stycznia 2010 r. (I OSK 791/09), PIP powołana jest tylko do sprawowania nadzoru i kontroli przestrzegania prawa pracy. Nie może zaś wkraczać w zakres kompetencji zastrzeżony przez ustawodawcę na rzecz sądów powszechnych – sądów pracy. Dlatego nakazy wypłaty mogą być wydawane jedynie w sytuacjach niespornych, czyli w braku kwestionowania przez pracodawcę czy pracownika wysokości należnego wynagrodzenia. Według NSA inspektor może nakazać wypłatę należnego wynagrodzenia, gdy należność ta jest wyliczona, jej wysokość i podstawa są bezsporne i fakt niewypłacenia powyższej należności nie budzi wątpliwości. Przykładowo o należnym wynagrodzeniu można mówić, gdy nie ma sporu między pracownikiem i pracodawcą, wynagrodzenie jest obliczone i zatwierdzone przez pracodawcę lub gdy jego wymagalność stwierdzona jest prawomocnym wyrokiem sądu. Nie można mówić o należnym wynagrodzeniu, jeżeli takiej oceny nie podziela pracodawca oraz gdy wykładnia przepisów prawa pracy mających zastosowanie przy dokonywaniu takiej oceny i kwalifikacji skutków prawnych określonych czynności prawnych może być różna. Dopóki więc nie można w sposób niewątpliwy stwierdzić, że wynagrodzenie przysługuje konkretnemu pracownikowi i nie zostało mu wypłacone, dopóty inspektor pracy nie może skorzystać z uprawnień przewidzianych w art. 11 pkt 7 ustawy. W takim przypadku ogranicza się do wystąpienia, w którym daje wyraz swojemu stanowisku w sprawie. Podobnie wypowiedział się NSA w wyroku z 13 lipca 2006 r. (I OSK 1400/05), stwierdzając, że w przypadku wystąpienia sporu o roszczenie ze stosunku pracy inspektor pracy nie może nałożyć obowiązku wypłaty należnego pracownikowi wynagrodzenia. Inspektor pracy, wydając nakaz wypłaty wynagrodzenia, nie może bowiem rozstrzygać o roszczeniu pracownika.