Ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych uzależnia przyznanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z funduszu od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z jego środków. Przepisy nie określają jednak sposobu, w jaki ma nastąpić weryfikacja, czy dany pracownik spełnia ustalone kryterium socjalne. Czy pracodawca może żądać od pracownika okazania rocznego zeznania podatkowego?
Ewentualna weryfikacja w oparciu o dokument PIT (zawierający dane osobowe) musi mieć miejsce z uwzględnieniem ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych. Zgodnie z jej art. 23 ust. 1 pkt 2 przetwarzanie danych osobowych jest możliwe, gdy jest to niezbędne do zrealizowania uprawnienia lub spełnienia obowiązku wynikającego z przepisu prawa. W omawianej sytuacji uprawnienie, o którym mowa w art. 23 ust. 1 pkt 2 ustawy o ochronie danych osobowych, występuje. Jest to uprawnienie do pomocy socjalnej z funduszu. Pozostaje więc już tylko pytanie, czy PIT jest niezbędny do jego realizacji. Niezbędność ta nie wynika z samej ustawy o ZFŚS. Może jednak wynikać z innych przepisów prawa pracy. W tym przypadku z regulaminu zasad wykorzystania zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, który w świetle art. 9 par. 1 k.p. stanowi źródło prawa pracy.
Gdy obowiązujący u pracodawcy regulamin wymaga wylegitymowania się PIT- em w celu ubiegania się o świadczenia z funduszu, PIT staje się niezbędny do zrealizowania uprawnienia w rozumieniu art. 23 ust. 1 pkt 2 ustawy o ochronie danych osobowych. Jeżeli więc pracodawca chciałby badać spełnianie kryterium socjalnego w oparciu o PIT-y, to powinien zadbać o odpowiednią treść regulaminu.
Pracodawca musi pamiętać, że ocenia aktualną sytuację socjalną danej osoby, co oznacza, że np. przy przyznawaniu świadczeń z ZFŚS w drugiej połowie roku dochody osiągnięte w poprzednim roku kalendarzowym mogą nie odzwierciedlać już rzeczywistej sytuacji socjalnej danej osoby. Weryfikacja sytuacji socjalnej wyłącznie w oparciu o PIT może być więc niepełna.