Brak precyzyjnego i zrozumiałego wskazania pracownikowi przyczyny wypowiedzenia jest naruszeniem przepisów o wypowiedzeniu umów o pracę.
ORZECZENIE
Pracownik był zatrudniony na czas nieokreślony na stanowisku dyrektora ds. administracyjno-technicznych, a jednocześnie pracował w spółce z o.o., pełniąc funkcję prezesa jej zarządu. W 2004 roku odbyło się zebranie udziałowców, podczas którego pracownika nie wybrano do zarządu spółki na kolejną kadencję. Jednocześnie wręczono mu wypowiedzenie umowy o pracę, wskazując jako jego przyczynę racjonalizację zatrudnienia. Pracownik wystąpił do sądu I instancji z powództwem przeciwko spółce o odszkodowanie za nieuzasadnione rozwiązanie umowy o pracę.
Zdaniem sądu, wskazana przyczyna nie była prawdziwa, gdyż nie było żadnych kryteriów doboru pracowników do zwolnienia. Zauważył, że firma dla uniknięcia wypłaty świadczeń należnych zwalnianemu pracownikowi wskazała pozorną, tj. nieistniejącą, a także nieuzasadnioną przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę. W odniesieniu do żądania odprawy pieniężnej sąd stwierdził, że wyłączną przyczyną wypowiedzenia umowy była racjonalizacja zatrudnienia, a więc przyczyna niedotycząca pracownika, co uprawniało powoda do otrzymania odprawy. Sąd zasądził od spółki na rzecz pracownika tytułem odszkodowania 32 tys. zł i 12 tys. zł tytułem odprawy z uwagi na zwolnienie z przyczyn niedotyczących pracowników.
Od tego wyroku firma odwołała się do sądu II instancji, który zmienił zaskarżony wyrok, oddalając powództwo o odszkodowanie. Jego zdaniem apelacja zasługiwała na uwzględnienie, gdyż w sprawie doszło do naruszenia przez sąd I instancji art. 45 par. 1 kodeksu pracy. Wskazana przez spółkę przyczyna wypowiedzenia pod postacią racjonalizacji zatrudnienia dla dobra firmy jest wprawdzie pojęciem ogólnym, ale obejmuje również likwidację stanowiska, co było powodem wypowiedzenia umowy o pracę.
Sąd podkreślił, że była to przyczyna rzeczywista, bo obowiązki zwolnionego pracownika zostały przekazane innym, a w schemacie organizacyjnym firmy nie występuje już stanowisko, jakie zajmował zwolniony pracownik.
Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniósł pracownik. Jego zdaniem, za fikcyjnością przyczyny dokonanego wypowiedzenia przemawia, że firma nie wykazała m.in. powodu i konieczności dokonania zmian organizacyjnych.
W ocenie Sądu Najwyższego, brak precyzyjnego, zrozumiałego i odpowiadającego prawu wskazania pracownikowi przyczyny wypowiedzenia stanowi wadę dokonanego mu wypowiedzenia i prowadzi do usprawiedliwionego wniosku, że taka czynność pracodawcy naruszała przepisy o wypowiadaniu umów o pracę. W takiej sytuacji, dla rozstrzygnięcia roszczenia o odszkodowanie, nie było potrzeby ani konieczności badania, jakie ewentualnie inne okoliczności mogły uzasadniać wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę.
SN uchylił zaskarżony wyrok i oddalił apelację spółki od wyroku sądu I instancji.
Sygn. akt II PK 123/07
