ZUS nie ma obowiązku wypłacać ubezpieczonemu świadczenia rehabilitacyjnego wraz z odsetkami należnego mu przed 1999 rokiem. Płatnikiem składek za ten okres był pracodawca i to od niego należy dochodzić roszczeń. Tak orzekł Sąd Najwyższy.
Wyrok dotyczył sprawy pracownika, który domagał się od ZUS wypłaty takiego świadczenia za okres od 22 grudnia 1997 r. do 19 czerwca 1998 r. Ten jednak odmówił, twierdząc, iż właściwym do jego wypłaty jest pracodawca. Ubezpieczony skierował sprawę do sądu I instancji, gdzie wygrał. Sąd na mocy prawomocnego wyroku przyznał mu świadczenie.
ZUS jednak mimo to nie chciał mu go wypłacić. Jednocześnie założył sprawę karną przeciw właścicielowi firmy, a także przedłożył w sądzie pracy i ubezpieczeń społecznych wniosek o wznowienie postępowania. Sprawy przegrał – zarówno karną, jak i ubezpieczeniową. Tę drugą w 2008 roku. Dopiero pod koniec tego roku ZUS wypłacił świadczenie, ale bez odsetek.
Ubezpieczony odwołał się więc od decyzji ZUS do sądu, domagając się ich uiszczenia.
Sąd rejonowy i okręgowy stwierdziły, że organ rentowy nie powinien wypłacać zainteresowanemu świadczenia rehabilitacyjnego, a zatem i odsetek. Ten wniósł więc skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego. Tu również przegrał.
Sędziowie wskazali, że ZUS tylko wtedy musi zapłacić odsetki ubezpieczonemu, gdy z własnej winy nie dał mu świadczenia w terminie.
Tak wynika z art. 85 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 205, poz. 1585 z późn. zm.). W zwłoce może pozostawać wyłącznie zobowiązany do świadczenia i tylko od niego można żądać odsetek. Ale organ rentowy nie był zobowiązany do wypłaty świadczenia rehabilitacyjnego za okres od 22 grudnia 1997 r. do 19 czerwca 1998 r., a zatem i odsetek od niego. Płatnikiem był zakład pracy. To on miał obowiązek ich wypłaty, o ile prawo do nich pracownicy nabyli przed 1999 r. w czasie zatrudnienia, a także po jego ustaniu, jeśli niezdolność do pracy powstała w czasie wykonywania obowiązków służbowych.
Tak wynika z wykładni art. 193 ust. 1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 153, poz. 1227 z późn. zm.) i art. 48 ustawy o świadczeniach z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa w wersji nadanej ustawą z 16 października 1991 r. o zmianie niektórych przepisów o ubezpieczeniu społecznym (Dz.U. nr 110, poz. 474).
Wyrok Sądu Najwyższego z 11 maja 2012 r., sygn. akt I UK 398/11.