Pracownik ubiegający się o emeryturę pomostową z racji zatrudnienia w szczególnych warunkach musi udowodnić, że faktycznie przez osiem godzin dziennie wykonywał pracę w szkodliwych warunkach.
Ubezpieczona po ukończeniu 55 lat złożyła do ZUS wniosek o przyznanie jej wcześniejszej emerytury z powodu wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Jako podstawę prawną wskazała dział X pozycję 11 wykazu A rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. nr 8, poz. 43 z późn. zm.).
Do wniosku o emeryturę dołączyła świadectwa pracy, z których wynikało, że od 1972 do 1991 roku pracowała jako ciastkarz w piekarni należącej do spółdzielni pracy. ZUS po sprawdzeniu dokumentów uznał jednak, że ubezpieczona nie posiada wymaganych 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Kwestią sporną był rodzaj pracy wykonywanej przez wnioskodawczynię w okresie od 2 kwietnia 1973 r. do 15 czerwca 1998 r. ZUS bowiem zakwestionował nie tyle rodzaj pracy, ale sposób i czas jej wykonywania.
Wnioskodawczyni odwołała się od niekorzystnej dla siebie decyzji. Jednak sąd I instancji oddalił je. W czasie postępowania ustalił, że w zakwestionowanym okresie wnioskodawczyni pracowała nie więcej niż sześć godziny dziennie, wykonując ręcznie powierzone jej prace. Następnie pracodawca zdecydował się na jej mechanizację.
Świadkowie potwierdzili również, że wnioskodawczyni nie wykonywała swojej pracy stale i w pełnym wymiarze czasu pracy (8 godzin dziennie). Sędziowie uznali, że wypłacanie jej przez pracodawcę dodatku za pracę w szkodliwych warunkach nie jest dowodem na to, że wykonywała ją w szczególnych warunkach przez całą zmianę.
Sprawa trafiła do sądu apelacyjnego. Ten potwierdził, że pracy wnioskodawczyni nie można uznać za uprawniającą do wcześniejszej emerytury, ta bowiem była wykonywana w niepełnym wymiarze czasu pracy. Ubezpieczona niezadowolona z wyroku złożyła kasację do Sądu Najwyższego.
Ten oddalił skargę. W wyroku wskazał, że z zestawienia obowiązków wnioskodawczyni w sposób niebudzący wątpliwości wynika, że zainteresowana tylko przez cztery godziny dziennie wykonywała pracę ciastkarza uprawniającą do wcześniejszej emerytury. Natomiast niedopuszczalne jest doliczanie do niej innych czynności wykonywanych przez pracownika w czasie 8 godzin pracy, które nie oddziaływały szkodliwie na pracownika.
SYGN. AKT II UK 2/11