Spółka, rozwiązując z pracownikiem umowę o zakazie konkurencji, zanim ta wygaśnie, będzie zobowiązana do wypłacenia mu odszkodowania.
Dyrektor sprzedaży zawarł ze spółką umowę o zakazie konkurencji w trakcie i po ustaniu stosunku pracy (dwa lata). Przewidywała ona odszkodowanie dla niego i możliwość jej wypowiedzenia przez pracodawcę w każdym czasie, bez podania przyczyny. Po roku, od kiedy strony rozstały się za porozumieniem, spółka rozwiązała umowę o zakazie konkurencji i odmówiła dyrektorowi odszkodowania.
Sąd I instancji przyznał mu je, twierdząc, że rozwiązanie umowy nie zwalnia spółki od zapłaty zadośćuczynienia finansowego. Dokładnie odwrotnie orzekł sąd II instancji – spółka zwolniła się z obowiązku zapłaty odszkodowania, rozwiązując umowę zgodnie z zawartym w niej postanowieniem.
Skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego wniósł były dyrektor. Sędziowie przyznali mu rację, twierdząc, że spółka powinna zapłacić odszkodowanie. Skład orzekający wskazał, że nie można przyjąć, że następstwem zwolnienia pracownika z zakazu konkurencji jest ustanie obowiązku płacenia mu odszkodowania. Wtedy zarazem należałoby uznać, że położenie pracownika, który przystał na określone wcześniej ograniczenia, jest uzależnione wyłącznie od decyzji pracodawcy. Taka interpretacja jest niedopuszczalna.
Czas trwania umowy o zakazie konkurencji – podczas stosunku pracy, jak i po jego zakończeniu – określa w zasadzie pracodawca, kierując się niezbędnym zakresem ochrony swoich interesów, w tym także szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić go na szkodę. Jeżeli zatem pracownik przyjął warunki pracodawcy i zaniechał prowadzenia działalności konkurencyjnej, to odszkodowanie stanowi wypłatę gwarancyjną za to, że powstrzymał się od takiej działalności wobec pracodawcy.
Jednak zagadnienie występujące w sprawie ma jeszcze inny aspekt. Chodzi bowiem o to, czy jest dopuszczalne w umowie o zakazie konkurencji, zawartej na czas po ustaniu stosunku pracy, zastrzeżenie dla pracodawcy prawa rozwiązania umowy, z zachowaniem odpowiedniego okresu wypowiedzenia. Sędziowie stwierdzili, że takie postanowienie jest prawnie dopuszczalne. Pod warunkiem że w kontrakcie zostaną wskazane okoliczności stanowiące niezbędną przesłankę i warunek jego wypowiedzenia. Takie zastrzeżenie zapewni pracownikowi względną stabilizację, wyrażającą się w tym, że skrócenia czasu trwania umowy o zakazie konkurencji będzie mógł się spodziewać tylko w razie wystąpienia ściśle określonych sytuacji, które zostały wcześniej przewidziane.
SYGN. AKT II PK 298/10