Okres nieopłacania składek emerytalnych i rentowych przez osobę prowadzącą własną działalność gospodarczą nie wlicza się do stażu wymaganego do nabycia prawa do świadczenia przedemerytalnego.

Ubezpieczony, który prowadził działalność gospodarczą, opłacił swoje składki za rok 2000 dopiero w 2009 r. Po zlikwidowaniu firmy przeszedł na etat pracowniczy. Pracodawca po prawie trzech latach wypowiedział mu umowę o pracę z przyczyn go niedotyczących. Był bezrobotnym i pobierał zasiłek. 1 grudnia 2008 r. złożył wniosek o świadczenie przedemerytalne. ZUS mu odmówił, bo nie legitymował się on 40-letnim stażem ubezpieczeniowym.

Były przedsiębiorca odwołał się do sądu okręgowego pracy i ubezpieczeń społecznych. Ten przyznał mu świadczenie, uznając, że ma on wymagany staż po uwzględnieniu zatrudnienia w spółdzielni rolniczej. ZUS złożył apelację od tego wyroku do sądu apelacyjnego. Ten odmówił ubezpieczonemu świadczenia przedemerytalnego, podkreślając, że do stażu nie wlicza się okresów nieopłacania składek od działalności gospodarczej.

Ubezpieczony złożył skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego. Sędziowie odmówili mu świadczenia, ze względu na zbyt krótki okres uprawniający do emerytury. To pojęcie jest zawarte w art. 2 ust. 2 ustawy z 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz.U. nr 120, poz. 1252 z późn. zm.). Jeżeli osoba prowadząca firmę nie płaci składek emerytalno-rentowych (choć ma taki obowiązek), to czas, za który ich nie opłacono, nie jest wliczany do okresu uprawniającego do emerytury. Tak wynika z art. 5 ust. 4 ustawy 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 153, poz. 1227 z późn. zm.).

– To rozwiązanie zapobiega obchodzeniu przepisów. Przedsiębiorca, który nie płaci za siebie składek, nie powinien wliczać tego okresu do stażu emerytalnego – mówi Przemysław Stobiński, radca prawny z CMS Cameron McKenna Dariusz Greszta Spółka Komandytowa.

Z art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych wynika, że warunek posiadania stażu osoba ubiegająca się o świadczenie przedemerytalne powinna spełnić do dnia rozwiązania stosunku pracy. W przypadku omawianej sprawy był to 28 lutego 2008 r. Zainteresowany składki od biznesu za 2000 r. zapłacił dopiero w 2009 r., a więc po złożeniu wniosku o świadczenie przedemerytalne. Zatem 40-letnim stażem ubezpieczeniowym legitymował się dopiero w 2009 r.

sygn. akt I UK 375/10