ZUS nie może żądać od emeryta otrzymującego rentę wypadkową zwrotu świadczeń, jeżeli powiadomił zakład o przychodach z działalności.
Ubezpieczony otrzymywał z ZUS rentę z tytułu wypadku przy pracy i połowę emerytury. Od 1 kwietnia 2007 roku do 31 lipca 2008 roku (przez 16 miesięcy) prowadził działalność gospodarczą i z tego tytułu opłacał składkę zdrowotną. W czerwcu 2008 roku ZUS po uzyskaniu od ubezpieczonego informacji o tym, że uzyskuje on przychody z biznesu, wydał decyzję, w której domagał się zwrotu świadczeń za ten okres, czyli za 16 miesięcy. Powodem było to, że ubezpieczony miał przychody. Decyzja ZUS wynikała bezpośrednio z art. 26 ust. 3 ustawy z 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 167, poz. 1322 z późn. zm.). Ten zakazuje otrzymywania jakichkolwiek przychodów. Zakład ponadto twierdził, że ubezpieczony wiedział o tym, że nie może pobierać świadczenia, bo taka informacja była zawarta w każdej decyzji o przyznaniu renty, którą otrzymał pocztą na adres domowy.
Od tej decyzji ubezpieczony odwołał się do sądu. Ten przyznał mu rację, orzekając, że nie musi oddawać świadczeń. Jego zdaniem dlatego, że nie został spełniony warunek poinformowania go o tym, że nie może pobierać renty, jeśli ma inne przychody. Pouczenia zawarte w decyzjach adresowanych do wnioskodawcy były niewystarczające, bo sprowadzały się do cytowania przepisów. To powodowało, że ubezpieczony ich nie rozumiał.
ZUS złożył apelację od tego wyroku do sądu apelacyjnego. Ten poparł ZUS, co oznaczało, że ubezpieczony musi zwrócić świadczenie. Sąd apelacyjny uznał, że ubezpieczony został prawidłowo pouczony o tym, że nie może pobierać renty i emerytury, kiedy osiąga inne przychody. Organ rentowy nie ma więc obowiązku za każdym razem, kiedy wysyła decyzję ubezpieczonemu o rencie wypadkowej, do informowania go, czy ten ma, czy nie ma prawa do pobierania jej i emerytury.
Kasację od niekorzystnego dla siebie wyroku wniósł ubezpieczony do Sądu Najwyższego. Ten uznał, że ubezpieczony nie musi zwracać świadczenia, dlatego że poinformował ZUS o tym, że osiąga dodatkowe przychody, bo z tytułu działalności gospodarczej wpłacał składkę zdrowotną.
Zgodnie z art. 138 ust. 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS ZUS nie może żądać zwrotu kwot nienależnie pobranych świadczeń za okres dłuższy niż 12 miesięcy, jeżeli osoba pobierająca świadczenia zawiadomiła organ rentowy o zajściu okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo wstrzymanie wypłaty świadczeń w całości lub w części, a mimo to świadczenia były jej nadal wypłacane.
SYGN. AKT II UK 66/10