Przy ustalaniu wysokości podstawy wymiaru emerytury ZUS będzie musiał uwzględnić także premie wypłacane pracownikom z funduszu premiowego prowadzonego przez państwowe gospodarstwa rolne.
– Wypłacone premie podlegają uwzględnieniu przy ustalaniu wysokości emerytury ze względu na obowiązek opłacania od nich składek – mówi Małgorzata Wrębiakowska-Marzec, sędzia Sądu Najwyższego (SN).
Wczoraj SN, odpowiadając na pytanie prawne Sądu Apelacyjnego w Gdańsku, podjął uchwałę, że ZUS ustalając wysokość emerytury byłego pracownika zlikwidowanych państwowych gospodarstw rolnych, ma obowiązek uwzględnić także wysokość premii wypłaconych w latach 1970 – 1976 roku.
Zdaniem Sądu Najwyższego korzystna dla ubezpieczonego uchwała wynika z zastosowania wykładni systemowej i historycznej dotyczącej zasad odprowadzania w przeszłości składek od wynagrodzenia. Wątpliwości Sądu Apelacyjnego w Gdańsku powstały w czasie rozpatrywania sprawy ubezpieczonego, który wystąpił do ZUS o ustalenie emerytury z 20 lat wybranych z całego okresu ubezpieczenia. Lata te obejmowały m.in. pracę w PGR.
Sąd I instancji nakazał ZUS wliczyć do podstawy wymiaru premię z zysku wypłacaną z funduszu premiowego. Takie stanowisko wynikało z tego, że od premii rocznych z funduszu premiowego tworzonego z zysku faktycznie zostały odprowadzone składki w wysokości 3 proc. ich podstawy.
Powodem sporu o możliwość uwzględnienia w podstawie wymiaru emerytury kwot uwzględnionych na listach płac był fakt podziału składek. W 1968 roku wprowadzono obowiązek opłacania składek emerytalnych przez samych pracowników otrzymujących wynagrodzenie ze stosunku pracy, które stanowiło podstawę wymiaru do ich ustalania. Składki te były całkowicie zwolnione od podatku od wynagrodzeń. Składkę taką pobierały zakłady pracy, potrącając je przy wypłacie i łącznie ze składką na ubezpieczenia społeczne przekazywały do ZUS.
Natomiast składki na ubezpieczenie społeczne były płacone przez przedsiębiorstwa. Była to jednolita łączna składka płacona za wszystkich pracowników zatrudnionych w uspołecznionych zakładach. Jej wysokość zależała od rodzaju przedsiębiorstwa państwowego. I to właśnie ta składka była podstawą do ustalania emerytury.
– Podzieloną składkę na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia społeczne należy traktować łącznie – zauważyła sędzia Małgorzata Wrębiakowska-Marzec.
Z tego też powodu SN uznał, że odprowadzenie składki na ubezpieczenie emerytalne uprawnia do uwzględnienia premii przy ustalaniu emerytury na podstawie ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 153, poz. 1227 z późn. zm.).
Sygn. akt III AUa 925/ 09