Posiadanie jednocześnie dwóch lub większej liczby tytułów ubezpieczenia nie jest okolicznością naganną i nie narusza zasad współżycia społecznego. Tak orzekł Sąd Najwyższy.
ORZECZENIE
Alicja M. odwołała się od decyzji ZUS, że nie podlega ona ubezpieczeniu społecznemu z tytułu zatrudnienia na czas nieokreślony. Zakład stwierdził, że wnioskodawczyni najpierw została objęta ubezpieczeniem społecznym z tytułu prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Następnie w październiku 2003 r., wraz z mężem, stała się wspólniczką spółki z o.o., w której rok później została zatrudniona - jako dyrektor handlowy z wynagrodzeniem 10 tys. zł miesięcznie na czas określony do 30 września 2005 r. Pracowała miesiąc, ale od 5 sierpnia 2004 r. przebywała na zwolnieniu lekarskim w związku z ciążą.
Sąd I instancji stwierdził, że zawarcie przez Alicję M. umowy o pracę ze spółką spowodowane było wyłącznie chęcią wejścia w krąg osób uprawnionych do pracowniczego ubezpieczenia społecznego i pobierania z tego tytułu wyższych świadczeń. Dlatego czynność ta miała na celu obejście prawa.
Sąd II instancji nie podzielił tych rozważań i ustalił, iż Alicja M. podlegała od 1 lipca 2004 r. obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. W ocenie sądu II instancji wszystkie dowody zebrane w postępowaniu wskazują, że faktycznie pracowała ona na stanowisku dyrektora handlowego w pełnym wymiarze czasu pracy. Faktyczne wykonywanie przez nią pracy wskazuje, że umowa ta nie została zawarta dla pozoru - jak twierdził ZUS. Nie doszło również do naruszenia zasad współżycia społecznego. Wysokość wynagrodzenia za pracę na tym stanowisku odpowiadała kwalifikacjom Alicji M., odpowiedzialności związanej ze stanowiskiem, wielkości firmy i wykonywanej pracy. Natomiast w momencie zawarcia umowy o pracę była ona dopiero w drugim miesiącu ciąży i nie mogła przewidzieć, że stan jej zdrowia będzie wymagał skorzystania z zasiłku chorobowego. Sąd wskazał, że przepisy ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2007 r. nr 11, poz. 74) dopuszczają możliwość posiadania kilku tytułów do ubezpieczenia społecznego i szczegółowo regulują zasady dotyczące hierarchii tytułów ubezpieczenia.
ZUS zaskarżył ten wyrok skargą kasacyjną. Argumentował, że chociaż wnioskodawczyni wykonywała pracę w spółce, to jednak zawarcie z nią umowy o pracę naruszało zasady współżycia społecznego.
Sąd Najwyższy oddalił skargę. W uzasadnieniu wskazał, że ocena postępowania dowodowego dokonana przez sąd II instancji była słuszna. Zatrudnienie ubezpieczonej w spółce było uzasadnione zakresem działalności firmy, jej potrzebami organizacyjnymi oraz kondycją finansową i nie naruszyło zasad współżycia społecznego.
Sygn. akt III UK 86/07