Rodzice nieuleczalnie chorych maluchów, które przyszły na świat na początku tego roku, także dostaną świadczenie, o ile zdążą ze złożeniem wniosku. Ale z tym mogą mieć problemy.
Od stycznia gminy będą przyjmować wnioski o przyznanie jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia niepełnosprawnego dziecka w wysokości 4 tys. zł. Samorządy mają jednak już wątpliwości związane z ustalaniem uprawnień do tego świadczenia i wyjaśnienia resortu bynajmniej ich nie rozwiały.
Ważne terminy
Jednorazowa zapomoga, o której mowa w art. 10 ustawy z 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” (Dz.U. poz. 1860), jest jednym z elementów rządowego programu, którego szczegółowe założenia mają być przedstawione do końca tego tygodnia. O świadczenie będą mogli ubiegać się rodzice niepełnosprawnych dzieci, u których zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie lub nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, powstałą w prenatalnym okresie rozwoju lub w trakcie porodu.
– Ustawa ma wejść w życie 1 stycznia 2017 r., ale zabrakło w niej przepisów przejściowych, które wskazywałyby, jak traktować wnioski o świadczenia na dzieci, które urodziły się w 2016 r. – mówi Magdalena Rynkiewicz-Stępień, zastępca dyrektora Miejskiego Centrum Świadczeń w Opolu.
Jednorazowe świadczenia po urodzeniu dziecka / Dziennik Gazeta Prawna
Przy czym zwraca uwagę, że w takiej sytuacji kluczowy jest ust. 4 w art. 10, który wskazuje, że wniosek o zapomogę składa się w terminie 12 miesięcy od dnia urodzenia dziecka, ale bez określenia, że dopiero od 2017 r. Jego brzmienie pozwala więc na uzyskanie 4 tys. zł również na te dzieci, które przyjdą na świat w 2016 r.
Prawidłowość takiego sposobu postępowania potwierdziło Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS). Wyjaśnia, że świadczenie będzie przysługiwać również na dzieci urodzone w 2016 r., jeśli wniosek zostanie złożony w terminie wynikającym z art. 10 ust. 4 oraz będzie do niego załączone zaświadczenie lekarskie potwierdzające wystąpienie okoliczności medycznych, które uprawniają do zapomogi.
Walka z czasem
Gminy spodziewają się, że początkowo większość wniosków o nową formę wsparcia będzie pochodzić właśnie od tych rodziców, którym dziecko urodziło się jeszcze w 2016 r. Niestety niektórzy z nich mogą mieć problem z uzyskaniem świadczenia ze względu na konieczność zmieszczenia się w wynoszącym 12 miesięcy od dnia narodzin terminie. Na przykład, gdy dziecko spełniające medyczne kryteria do uzyskania zapomogi przyszło na świat 1 stycznia br., jego rodzic będzie mógł złożyć wniosek jedynie pierwszego dnia obowiązywania ustawy „Za życiem”, czyli 1 stycznia 2017 r. Tyle że to akurat dzień wolny od pracy.
– Zgodnie z art. 57 par. 3 kodeksu postępowania administracyjnego w takich okolicznościach za ostatni dzień terminu uważa się najbliższy dzień powszedni. Będzie nim 2 stycznia 2017 r., dlatego wydaje się, że wniosek, który w nim wpłynie, powinien być rozpatrzony. Jeśli zdarzy się nam taka sytuacja, na pewno skonsultujemy ją z radcą prawnym – podkreśla Eliza Dygas, kierownik działu świadczeń rodzinnych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Płocku. Z kolei Bogumiła Podgórska, kierownik działu świadczeń rodzinnych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Katowicach, wskazuje, że rodzice dzieci urodzonych na początku tego roku będą mieli mało czasu na zgromadzenie odpowiednich dokumentów.
– Na razie wiadomo, że potrzebne będą wniosek oraz dwa zaświadczenia. Pierwsze takie samo jak do becikowego, a drugie od lekarza specjalisty. Natomiast możliwe, że zakres dokumentów będzie szerszy. Czekamy na rozporządzenie ministra rodziny, bo to jego przepisy mają określać wzór formularza oraz szczegółowo opisywać potrzebną dokumentację – stwierdza.
Kiedy rozporządzenie zostanie wydane? Nie wiadomo, pewne jest tylko jedno – musi się pojawić w Dzienniku Ustaw do końca roku. Na razie w wykazie zapowiadającym prace legislacyjne MRPiPS taka pozycja jeszcze nie figuruje.