Sprawy, w których pracownik składa pozew o wynagrodzenie, a pracodawca kwestionuje stosunek pracy, powinien rozpoznawać sąd w składzie jednego sędziego zawodowego. Tak uznał Sąd Najwyższy.
Źródłem sprawy był pozew byłej pracownicy spółki U., która domagała się zapłaty wynagrodzenia w oparciu o umowę o pracę. Problem polegał na tym, że istnienie stosunku pracy kwestionował pozwany pracodawca, przy czym pracownica, wnosząc powództwo, jednocześnie nie żądała ustalenia istnienia takiego stosunku (była przekonana, że umowa ze spółką była zawarta prawidłowo).
Sąd I instancji rozpoznał sprawę w składzie jednoosobowym, ale ten sposób rozstrzygnięcia zakwestionowano w apelacji. Tymczasem sąd II instancji uznał, że w sprawie istnieje poważny problem prawny – otóż w jakim składzie sąd powinien rozpoznać taką sprawę? W grę wchodziły tu dwa przepisy. I tak zgodnie z par. 1 art. 47 kodeksu pracy sprawy w I instancji zasadniczo rozpoznaje sąd w składzie jednego sędziego, z kolei zgodnie z par. 2 pkt 1 lit. a) w sprawach z zakresu prawa pracy o ustalenie istnienia stosunku pracy przewiduje skład 3-osobowy: jeden sędzia i dwóch ławników.
Sąd apelacyjny problem ten przedstawił Sądowi Najwyższemu, który w odpowiedzi wydał uchwałę, uznając, że w sprawie, w której powód żąda zapłaty wynagrodzenia za pracę i nie dochodzi równocześnie ustalenia istnienia stosunku pracy, sąd I instancji rozpoznaje sprawę w składzie jednego sędziego.
Uzasadniając orzeczenie SN wskazał że w sprawach cywilnych, w tym z zakresu prawa pracy, zasadą jest rozpoznawanie spraw przez sąd I instancji w składzie jednego sędziego.
SN podkreślił, że w toku rozpoznawania sprawy, której przedmiot ewidentnie nie mieści się w zakresie wyjątków, nakazujących rozpoznanie w składzie 3-osobowym lub innym, nie można żądać zmiany składu orzekającego. Jeżeli jedynym żądaniem pozwu jest wynagrodzenie za pracę, to nie można uznać, że sprawa dotyczy także ustalenia istnienia stosunku pracy, gdy istnienie tego stosunku kwestionuje tylko pozwany.
ORZECZNICTWO
Uchwała Sądu Najwyższego z 10 listopada 2016 r., sygn. akt III PZP 10/16. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
