Szczególne uprawnienia emerytalne dotyczą nauczycieli, którzy mogą udowodnić 20-letni staż pracy w tym zawodzie. Jeśli okres pracy nauczycielskiej jest krótszy, ale wynosi co najmniej 15 lat, mogą starać się emeryturę za pracę w szczególnym charakterze.

Czy można złożyć wniosek po 2008 roku

Urodziłam się w 1952 r. Udowodniłam 32-letni okres zatrudnienia, w tym 21 lat pracy nauczycielskiej. Czy po rozwiązaniu stosunku pracy w szkole będę mogła przejść na wcześniejszą emeryturę w 2009 roku?
Tak
Emeryturę przyznawaną na podstawie Karty Nauczyciela mogą uzyskać również osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r., a przed 1 stycznia 1969 r. Od osób tych wymaga się jednak spełnienia dodatkowych warunków. Po pierwsze, muszą spełnić warunki dotyczące stażu ogólnego i szczególnego do 31 grudnia 2008 r. Po drugie, nie mogą być członkami otwartego funduszu emerytalnego, a jeśli przystąpiły do OFE, muszą przy ubieganiu się o emeryturę złożyć (choć niekoniecznie do końca 2008 r.) wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa.
Od zasady, iż spełnienie warunków musi nastąpić do 31 grudnia 2008 r., jest wyjątek. Dotyczy rozwiązania stosunku pracy nauczycielskiej, które może nastąpić w każdym czasie przed przejściem na to świadczenie, a więc również w 2009 roku.
Podstawa prawna
• Art. 88 ustawy z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 97, poz. 674 z późn. zm.).
• Art. 32 i 46 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t j. Dz.U. z 2004 r. nr 39, poz. 353 z późn. zm.).

Czy istotny jest sposób rozwiązania umowy

W przyszłym roku chciałbym przejść na emeryturę, bez względu na wiek, przewidzianą w Karcie Nauczyciela. Czy jeśli wystąpię o rozwiązanie stosunku pracy za porozumieniem stron i wniosek zostanie uwzględniony, ZUS przyzna mi to świadczenie?
Tak
Uzyskanie emerytury nauczycielskiej bez względu na wiek uzależnione jest od uprzedniego rozwiązania przez nauczyciela stosunku pracy, w jakim pozostawał on przed wystąpieniem o to świadczenie.
Rozwiązanie stosunku pracy nie może nastąpić w jakikolwiek sposób, ale na wniosek nauczyciela. Przyjmuje się, że warunek ten jest spełniony zarówno, gdy rozwiązanie stosunku pracy następuje na podstawie wypowiedzenia złożonego przez nauczyciela, a także na podstawie porozumienia stron, gdy wniosek o rozwiązanie złożył nauczyciel.
Należy natomiast podkreślić, że emerytura nauczycielska bez względu na wiek nie przysługuje w przypadku wygaśnięcia umowy o pracę zawartej z nauczycielem na czas określony w związku z upływem okresu, na jaki została zawarta. W tym przypadku konieczne jest złożenie wniosku o jej rozwiązanie przed upływem okresu obowiązywania umowy.
Podstawa prawna
• Art. 88 ustawy z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 97, poz. 674 z późn. zm.).

Czy złożyć wniosek po ukończeniu 60 lat

Urodziłam się 1 grudnia 1955 roku. Udowodniłam 32-letni okres składkowy i nieskładkowy, w tym 22 lata pracy nauczycielskiej. Dowiedziałam się, że już teraz mogę wystąpić o emeryturę nauczycielską bez względu na wiek. Nie chciałabym jednak rezygnować z pracy w szkole. Czy ZUS przyzna mi emeryturę z Karty Nauczyciela, jeśli stosunek pracy nauczycielskiej rozwiążę po ukończeniu 60 lat i dopiero wtedy wystąpię z wnioskiem?
Nie
ZUS interpretuje przepisy w ten sposób, że zarówno emerytura nauczycielska bez względu na wiek, jak i wcześniejsza emerytura nauczycielska z tytułu zatrudnienia w szczególnym charakterze przysługuje osobom, które nie ukończyły powszechnego wieku emerytalnego. W związku z tym świadczenie to może być przyznane wówczas, gdy wniosek o emeryturę zostanie złożony najpóźniej w dniu poprzedzającym dzień ukończenia powszechnego wieku emerytalnego. Złożenie wniosku po tej dacie spowoduje, że ZUS przyzna emeryturę przysługującą osobom, które osiągnęły powszechny wiek emerytalny, a do jej obliczenia nie zastosuje dotychczasowych zasad.
Z powyższego wynika, że gdy złoży pani wniosek o wcześniejszą emeryturę najpóźniej 30 listopada 2015 r., ZUS przyzna to świadczenie i obliczy je na tzw. starych zasadach. Złożenie wniosku 1 grudnia 2015 r. albo późnej spowoduje obliczenie świadczenia według nowych reguł. Nowa emerytura zostanie wyliczona poprzez podzielenie zgromadzonej na koncie w ZUS sumy składek na ubezpieczenie emerytalne z uwzględnieniem ich waloryzacji oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego przez tzw. średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi, w którym przejdzie pani na emeryturę.
Podstawa prawna
• Art. 88 ustawy z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 97, poz. 674 z późn. zm.).
• Art. 25, 26, 32, 46 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 39, poz. 353 z późn. zm.).

Czy wszystkie warunki trzeba spełnić w 2008 roku

W tym roku ukończyłem 54 lata. Mam 30 lat okresów składkowych i nieskładkowych, w tym 23 lata pracy nauczycielskiej. Nie przystąpiłem do OFE. Chciałbym skorzystać z emerytury na podstawie Karty Nauczyciela, ale dopiero w 2010 r. Czy rozwiązanie stosunku pracy po 31 grudnia 2008 r. będzie stanowiło przeszkodę w uzyskaniu emerytury bez względu na wiek?
Nie
Rozwiązanie stosunku pracy może nastąpić po 2008 roku, ale przed ukończeniem powszechnego wieku emerytalnego.
Nauczyciele urodzeni w okresie od 1 stycznia 1949 r. do 31 grudnia 1968 r. (a więc również pan) mogą uzyskać emeryturę nauczycielską bez względu na wiek, jeżeli staż pracy ogólny (30 lat okresów składkowych i nieskładkowych) i szczególny (20 lat pracy nauczycielskiej) spełnią do 31 grudnia 2008 r.
Na podstawie nowelizacji Karty Nauczyciela, która weszła w życie 2 listopada 2007 r., nauczyciele nie muszą do końca 2008 roku rozwiązywać stosunku pracy nauczycielskiej. Muszą to jednak uczynić do dnia ukończenia powszechnego wieku emerytalnego wynoszącego w przypadku kobiet 60 lat, a w przypadku mężczyzn 65 lat. Przed ukończeniem tego wieku muszą też złożyć wniosek o wcześniejszą emeryturę.
Podstawa prawna
• Art. 88 ustawy z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 97, poz. 674 z późn. zm.).

Czy ZUS przyzna emeryturę w 2009 roku

W latach 1989-1998 pracowałam nieprzerwanie jako nauczyciel szkoły podstawowej. Od 1999 roku pobieram rentę. Nie przystałam do OFE. Nie spełniam warunków do otrzymania emerytury z Karty Nauczyciela (mam zbyt krótki staż). Z kolei do końca 2008 roku nie ukończę 55 lat, co jest warunkiem otrzymania emerytury dla zatrudnionych w szczególnym charakterze. Czy po ukończeniu tego wieku w 2009 r. ZUS przyzna mi wcześniejszą emeryturę?
Tak
W myśl art. 184 ustawy emerytalnej nauczyciele, którzy do końca 2008 roku nie ukończą obniżonego wieku emerytalnego wymaganego do przyznania emerytury z tytułu zatrudnienia w szczególnym charakterze (55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn), mogą - po ukończeniu tego wieku - przejść na wcześniejszą emeryturę, jeśli 1 stycznia 1999 r. posiadali:
• 15 lat pracy nauczycielskiej wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy,
• 20-letni w przypadku kobiet i 25-letni w przypadku mężczyzn okres składkowy i nieskładkowy.
W przypadku emerytury nabywanej na podstawie art. 184 ustawy emerytalnej konieczne jest także rozwiązanie stosunku pracy, gdy wnioskodawcą jest pracownik.
Należy podkreślić, że omawiana emerytura zostanie obliczona częściowo na nowych zasadach. Dla osób, które ukończą wiek uprawniający do wcześniejszej emerytury w 2009 r., świadczenie wynosi 80 proc. emerytury wyliczonej według starych zasad oraz 20 proc. emerytury obliczonej ze składek i kapitału początkowego.
Podstawa prawna
• Art. 183 i 184 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 39, poz. 353 z późn. zm.).

Czy można kontynuować zatrudnienie

W grudniu 2008 r. ukończę 60 lat. Obecnie pracuję w szkole i w grudniu nie będę mógł rozwiązać stosunku pracy. Czy wykonując nadal pracę nauczycielską będę mógł uzyskać prawo do wcześniejszej emerytury z tytułu zatrudnienia w szczególnym charakterze?
Tak
Emerytura z tytułu zatrudnienia w szczególnym charakterze (przewidziana w ustawie emerytalnej oraz w rozporządzeniu w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze) nie przewiduje warunku rozwiązania stosunku pracy jako niezbędnego do przyznania tego świadczenia.
Jednak w myśl obecnie obowiązujących przepisów prawo do emerytury (w tym również nauczycielskiej) ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury. Przekazana prezydentowi do podpisu 24 listopada 2008 r. ustawa z 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych, która ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, przewiduje uchylenie regulacji dotyczącej automatycznego zawieszenia prawa do emerytury z powodu kontynuowania zatrudnienia.
Podstawa prawna
• Art. 103 ust. 2a ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 39, poz. 353 z późn. zm.).
• Par. 4, 15 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. nr 8, poz. 43 z późn. zm.).

Czy możliwa emerytura z Karty Nauczyciela

Niedawno ukończyłem 60 lat. Udowodniłem dotychczas 30-letni okres zatrudnienia, w tym 17 lat pracy nauczycielskiej na cały etat. Czy to wystarczy, aby przejść na wcześniejszą emeryturę na podstawie Karty Nauczyciela?
Nie
ZUS mógłby przyznać panu wcześniejszą emeryturę na podstawie Karty Nauczyciela po udowodnieniu 20-letniego stażu pracy nauczycielskiej. Ponieważ jednak ukończył pan 60 lat, możliwe będzie przyznanie wcześniejszej emerytury z tytułu zatrudnienia w szczególnym charakterze. Przysługuje ona mężczyznom urodzonym przed 1 stycznia 1949 r., którzy ukończyli 60 lat oraz udowodnili 25-letni okres składkowy i nieskładkowy, w tym 15 lat wykonywania pracy nauczycielskiej (określonej w art. 1 Karty Nauczyciela) stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.
Podstawa prawna
• Art. 88 ustawy z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 97, poz. 674 z późn. zm.).
• Art. 32 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 39, poz. 353 z późn. zm.).
• Par. 4 i 15 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. nr 8, poz. 43 z późn. zm.).