Moja 17-letnia córka, która uczy się w liceum, urodziła w kwietniu dziecko. W ośrodku pomocy społecznej otrzymałam informację, że jako osobie nieletniej nie przysługuje jej prawo do 1 tys. zł miesięcznie tzw. kosiniakowego. Natomiast ja musiałabym zostać opiekunem prawnym wnuka i zrezygnować z pracy, aby otrzymywać to świadczenie. Czy są to prawdziwe informacje i faktycznie moja córka nie jest uprawniona do tej formy wsparcia – pyta pani Magdalena.
Czytelniczka została wprowadzona w błąd. Obowiązujące od początku roku świadczenie rodzicielskie (nazywane potocznie kosiniakowym) jest przeznaczone dla matek, które nie spełniają kryteriów do uzyskania zasiłku z ZUS po urodzeniu dziecka. Dotyczy to zwłaszcza osób bezrobotnych, pracujących na umowach cywilnoprawnych, ale też studiujących albo uczących się. Przepisy nie przewidują przesłanki negatywnej, która uniemożliwiałaby uzyskiwanie tego świadczenia niepełnoletniej matce. Jeżeli ukończyła 13 lat, to zgodnie z kodeksem cywilnym ma ograniczoną zdolność do czynności prawnych. W takim przypadku za zgodą przedstawiciela ustawowego, czyli rodzica, może osobiście złożyć wniosek o 1 tys. zł, bo tyle wynosi miesięczna kwota wsparcia. Wniosek powinien być podpisany zarówno przez nieletnią matkę, jak i jej rodzica. Co więcej, nawet gdyby babcia dziecka została jego opiekunem prawnym, to i tak nie mogłaby uzyskiwać świadczenia rodzicielskiego. Z przepisów ustawy wprost wynika bowiem, że prawo do niego przysługuje matce lub ojcu, rodzicowi adopcyjnemu albo zastępczemu (z wyjątkiem zawodowego) oraz opiekunowi faktycznemu. Nie jest natomiast wymieniony opiekun prawny.
Co do zasady świadczenie rodzicielskie jest wypłacane przez rok od urodzenia dziecka. Jednak aby przysługiwało od miesiąca, w którym przyszło na świat, wniosek należy złożyć w ciągu trzech miesięcy od tej daty. Córka czytelniczki niestety nie będzie mogła skorzystać z tej możliwości, bo w jej sytuacji upłynął już wspomniany okres. W związku z tym świadczenie rodzicielskie zostanie przyznane od miesiąca złożenia wniosku do pierwszych urodzin dziecka.
Podstawa prawna
Art. 17c ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 114 ze zm.).