Pani Aniela w marcu urodziła dziecko. – Jeszcze w ciąży zdecydowaliśmy z mężem, że spędzę z dzieckiem w domu maksymalny przysługujący okres, czyli łącznie rok. Córeczką może jednak już wkrótce zajmować się teściowa, ja mogłabym wrócić do pracy. Zastanawiam się tylko, czy mogę liczyć na wyrównanie zasiłku macierzyńskiego. Pracodawca wypłaca mi 80 proc. podstawy. Bez wyrównania nie opłaca mi się wcześniejszy powrót. Koleżanka twierdzi, że nie mam na to szans, ona miała z tym problem nawet po śmierci dziecka – zastanawia się czytelniczka.
Pani Aniela nie musi się martwić. Złożenie wniosku o udzielenie urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu i urlop rodzicielski nie oznacza automatycznie, że należy wykorzystać cały ten czas. Kobieta nie ma takiego obowiązku i tylko od niej zależy, czy tego okresu nie skróci.
Obowiązujące przepisy pozwalają na rezygnację z dodatkowego urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego, przede wszystkim na rzecz drugiego rodzica. Zdarzają się jednak sytuacje, w których oboje rodzice chcą, lub są zmuszeni wrócić do pracy. Wówczas można liczyć na wyrównanie zasiłku, jednak tylko za okres odpowiadający dodatkowemu urlopowi macierzyńskiemu na warunkach urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze lub jego części, lub urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze. Warunkiem koniecznym jest niepobranie przez drugiego rodzica zasiłku macierzyńskiego za wspomniane okresy.
Jeśli zasiłek wypłaca pracodawca, to wyrównanie powinno nastąpić w terminie wypłaty wynagrodzenia. W przypadku zatrudnienia w mniejszej firmie zasiłki wypłaca ZUS i to on wpłaci wyrównanie. Powinien to zrobić na bieżąco po stwierdzeniu uprawnień, nie później niż w ciągu 30 dni po złożeniu dokumentów niezbędnych do ustalenia uprawnień danego rodzica. Opóźnienie w wypłacie skutkuje koniecznością zapłaty odsetek.
Nasza czytelniczka wspomina również o problemach związanych z wyrównaniem zasiłku macierzyńskiego dla koleżanki po śmierci jej dziecka. Teoretycznie takie zdarzenie nie jest uznane za okoliczność uprawniającą do wyrównania, jednak postępowanie jest kwestią interpretacji. Ze stanowiska ZUS wynika, że jeśli do śmierci dziecka doszło w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego (w wysokości 80 proc. podstawy wymiaru świadczenia), to matka może liczyć na jednorazowe wyrównanie do 100 proc. podstawy.
Podstawa prawna
Art. 179, 180, 183 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 2014 r. poz. 1502). Art. 31 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2016 r. poz. 372).