Pan Kamil jest od kilku miesięcy bezrobotny. – Zarejestrowałem się w urzędzie pracy, liczyłem na wypłatę zasiłku. Niestety, okazało się, że ponieważ wynajmuję mieszkanie odziedziczone po babci, żadnych pieniędzy nie dostanę. Podobnie było kilka lat temu, kiedy po utracie zatrudnienia również nie otrzymałem zasiłku. Pracowałem wtedy na część etatu i zarabiałem mniej niż minimalne wynagrodzenie, a tym samym, zdaniem urzędu, na pieniądze nie zasługiwałem. Wydaje mi się, że skoro byłem zatrudniony w niepełnym wymiarze, to wymagane wynagrodzenie też powinno być mniejsze. Pracuję, opłacam składki, ale kiedy jestem w potrzebie, nie mogę liczyć na żadną pomoc – żali się czytelnik.
Choć można zrozumieć rozżalenie pana Kamila, to wygląda na to, że za każdym razem były podstawy, by odmówić wypłaty zasiłku dla bezrobotnych. Zgodnie z ustawą osoba bezrobotna musi zarejestrować się w urzędzie pracy, ponadto na podstawie historii zatrudnienia powinna udowodnić, że przez co najmniej 365 dni w okresie 18 miesięcy poprzedzających rejestrację wykonywała pracę, z której były odprowadzane składki w odpowiedniej wysokości. Nie brakuje też innych warunków. Istotne jest przede wszystkim, by osiągane wynagrodzenie nie było niższe niż stawka minimalna. Nie ma przy tym znaczenia, czy pracowało się na cały etat, czy tylko na jego część. Często osoby bezrobotne mają wątpliwości, czy w związku z mniejszym wymiarem etatu odpowiednio niższe nie powinno być również wynagrodzenie, które urząd bierze pod uwagę. Niestety, przy ustalaniu prawa do zasiłku nie jest to brane pod uwagę. Jeśli pensja jest niższa, na zasiłek nie ma co liczyć.
Sprawa nieco się komplikuje przy uzyskiwaniu przychodu z tytułu wynajmu mieszkania. Ustawa o promocji zatrudnienia wskazuje, że bezrobotny oznacza osobę zdolną i gotową do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym w danym zawodzie, zarejestrowaną we właściwym dla miejsca zameldowania stałego lub czasowego powiatowym urzędzie pracy oraz poszukującą zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, jeżeli nie uzyskuje miesięcznie przychodu w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Definicja przychodu obejmuje te pochodzące z innego tytułu niż zatrudnienie, inną pracę zarobkową, działalność gospodarcza, zasiłek lub inne świadczenie wypłacane z Funduszu Pracy, podlegające opodatkowaniu na podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem zalicza się do nich przychody z najmu. Przepis wyłącza jedynie te uzyskane z tytułu odsetek lub innych zysków od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych.
Ważne jest, ile wynoszą przychody pana Kamila z tytułu wynajmowanego mieszkania po babci. Minimalne wynagrodzenie w tym roku wynosi 1850 zł, jeśli więc przekraczają 925 zł, dyskwalifikują go jako osobę bezrobotną.
Brak statusu bezrobotnego i zasiłku nie oznacza jednak, że pan Kamil nie otrzyma żadnego wsparcia. Jako osobie poszukującej pracy przysługuje mu prawo do zajęć aktywizacyjnych, korzystania z pomocy urzędu w znalezieniu zatrudnienia przez pośrednictwo pracy i poradnictwa zawodowego.
Co zalicza się do okresu uprawniającego do zasiłku dla bezrobotnych
● wykonywanie pracy na podstawie umowy o pracę nakładczą,
● świadczenie usług na podstawie umowy agencyjnej, umowy-zlecenia lub innej o świadczenie usług albo współpracowanie przy ich realizacji,
● prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej lub współpracy z samodzielnym opłacaniem składek na ubezpieczenie społeczne z tego tytułu,
● wykonywanie pracy w okresie tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności,
● wykonywanie pracy w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych lub usług rolniczych, będąc zarazem jej członkiem,
● przebywanie na urlopie wychowawczym,
● pobieranie renty z tytułu niezdolności do pracy,
● opłacanie we wskazanej wysokości składki na Fundusz Pracy w czasie zatrudnienia lub wykonywania innej pracy za granicą u tamtejszego pracodawcy
● posiadanie statusu repatrianta po powrocie z zagranicy, gdzie wykonywana była praca,
● czas, za który przyznane zostało odszkodowanie z tytułu niezgodnego z przepisami rozwiązania przez pracodawcę stosunku pracy lub stosunku służbowego lub skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę.
Podstawa prawna
Art. 2 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2015 r. poz. 149).