Firma nie musi płacić składek na ubezpieczenie społeczne od świadczeń w naturze w postaci noclegów dla pracowników delegowanych do krajów UE. Tak uznał ZUS, odpowiadając na indywidualną interpretację.
Pytającym była firma budowlana prowadząca działalność m.in. na terenie Niemiec i Francji. Jej pracownicy na czas delegowania do pracy za granicą otrzymują aneksy do umów o pracę. Na tej podstawie zmianie ulega nie tylko miejsce wykonywania czynności służbowych, ale także wynagrodzenie (jest ustalane zgodnie z przepisami kraju przejściowego wykonywania zatrudnienia). Przy czym w zakładowym regulaminie jest zapis stanowiący o zagwarantowaniu delegowanym zakwaterowania w czasie wykonywania pracy za granicą. W zależności od realizowanego kontraktu koszty zakwaterowania podwładnych ponosi spółka z Polski lub zagraniczny kontrahent. W tym drugim przypadku polski pracodawca nawet nie wie, jakie są faktyczne koszty noclegów.
Zdaniem spółki nie ma ona obowiązku odprowadzania daniny na rzecz ZUS od udzielonych świadczeń w naturze. Zgodnie bowiem z art. 18 ust 1 oraz art. 20 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.) podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne pracowników (art. 6 ust. 1) stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.). Z tej grupy – jak podkreśliła firma – są wyłączone przychody wymienione w rozporządzeniu par. 2 rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2236). Do oskładkowanych dochodów nie są też zaliczane wynagrodzenia chorobowe oraz zasiłki z ubezpieczenia społecznego. Firma powołała się też na orzeczenie NSA (wyrok z 19 września 2014 r., sygn. akt II FSK 2280/12). Sędziowie uznali wówczas, że udostępnienie miejsc noclegowych leży wyłącznie w interesie pracodawcy, a nie pracowników, którzy swoje potrzeby mieszkaniowe zaspakajają w inny sposób w innym miejscu. I gdyby nie konieczność wykonywania swoich obowiązków służbowych, nie mieliby powodów płacenia za noclegi.
ZUS, przyjmując argumentację spółki, wskazał, że za przychody ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość świadczeń w naturze (także tych wypłacanych jako ekwiwalent). Nie ma przy tym znaczenia źródło ich finansowania. Dla rozstrzygnięcia, czy dany przychód stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, a w konsekwencji, czy powstaje obowiązek opłacania takiej daniny, decydujące znaczenie ma to, czy zostanie on zakwalifikowany jako przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. W tym zaś przypadku urząd skarbowy uznał, że nie ma podstawy do takiej kwalifikacji. Podstawą do przyjęcia takiego stanowiska była indywidualna interpretacja dyrektora izby skarbowej (z 5 sierpnia 2015 r., sygn. akt IPPB4/4511–655/15–2/MS2). A to powoduje – stwierdził ZUS – że świadczenia w naturze w postaci zakwaterowania pracowników za granicą nie stanowią podstawy wymiaru składek.
