Po zakończeniu postępowania o umorzenie należności, wszczętego na mój wniosek, ZUS wydał decyzję odmawiającą umorzenia. Przesłał ją na mój adres wskazany we wniosku. Decyzję odebrała moja córka, która jest uczniem pierwszej klasy gimnazjum. ZUS musiał o tym wiedzieć ze znajdującego się w aktach sprawy oświadczenia o stanie rodzinnym i materialnym. Minął już termin na zaskarżenie tej decyzji, jak wynika z pouczenia – mogłem złożyć wniosek do prezesa ZUS o ponowne rozpatrzenie sprawy. Czy mimo upływu tego terminu mogę ponownie zażądać prawidłowego doręczenia decyzji, uznając dokonane dotychczas za nieprawidłowe?
Tak, jest to możliwe. Zgodnie z ogólnymi zasadami kodeksu postępowania administracyjnego (dalej: k.p.a.) pisma doręcza się osobom fizycznym w ich mieszkaniu lub miejscu pracy. W przypadku nieobecności adresata pismo doręcza się za pokwitowaniem dorosłemu domownikowi, sąsiadowi lub dozorcy domu, jeżeli osoby te podjęły się oddania pisma adresatowi. Dorosłym w rozumieniu k.p.a. jest natomiast osoba pełnoletnia, tj. taka, która ukończyła osiemnaście lat, lub ta, która przed ukończeniem osiemnastu lat zawarła małżeństwo. Co prawda w niektórych orzeczeniach NSA zwraca uwagę, że określenie „dorosły” zostało użyte w powołanym przepisie w znaczeniu potocznym, co nie zmienia jednak zasady, iż chodzi o osobę pełnoletnią.
Z opisanej sytuacji wynika, że decyzja została odebrana przez niepełnoletnią córkę wnioskodawcy, tym samym nie jest decyzją doręczoną prawidłowo. W takiej sytuacji nie powstają skutki prawne doręczenia. Gdyby wnioskodawca złożył w terminie wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, to wadliwe doręczenie decyzji nie miałoby dla niego ujemnych skutków prawnych, a sam zarzut nieprawidłowego doręczenia nie miałby racji bytu. Mimo że termin na złożenie wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy jednak minął, czytelnik może się powołać na nieprawidłowe doręczenie. Tylko doręczenie w sposób określony w przepisach k.p.a. wywiera skutek prawny, w tym też rozpoczęcie biegu terminu do wniesienia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy.
Podstawa prawna
Art. 42 par. 1, art. 43 ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 23 ze zm.).
Art. 10 par. 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 380 ze zm.).
