800 zł lub 1200 zł w przeliczeniu na członka rodziny wynosi kryterium dla osób, które będą się ubiegać o świadczenie wychowawcze także na pierwszego potomka. W tym roku wyjątkowo będą uwzględniane dochody z 2014 r.
Czy alimenty są wliczane do kryterium
Matka samotnie wychowuje dwie córki. Od ich ojca ma zasądzone alimenty. Czy zostaną one wliczone do kryterium dochodowego w przypadku ustalania prawa do 500 zł na pierwsze dziecko?
TAK
Jeżeli rodzic – zarówno stanu wolnego, jak i mający małżonka – ma przyznane alimenty na rzecz dzieci, to są one wliczane do kryterium. Są one bowiem wymienione jako jeden z tych dochodów, które nie są opodatkowane, ale mają wpływ na uzyskanie świadczenia wychowawczego. Również w przypadku gdy egzekucja alimentów okazała się nieskuteczna i rodzic ma zasądzone świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego, to będą one traktowane jako dochód. Należy natomiast pamiętać, że gdy rodzic deklaruje się jako osoba samotnie wychowująca dzieci, to może w ogóle nie mieć zasądzonych alimentów i nie spowoduje to odmowy przyznania 500 zł (taki wymóg znajduje się tylko w przepisach dotyczących zasiłków na dzieci).
Podstawa prawna
Art. 2 pkt 1, 2 ustawy z 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. poz. 195).
Czy zmniejszenie pensji będzie dochodem utraconym
Pani Ewa ma trójkę dzieci. Dochód jej oraz męża w przeliczeniu na jedną osobę w rodzinie wynosi 817 zł, co oznacza, że przekroczą kryterium uprawniające do 500 zł na najstarsze z nich. Czy w sytuacji gdyby jedno z rodziców miało zmienioną umowę o pracę i otrzymywało niższe wynagrodzenie, rodzina zyskałaby wsparcie również na pierwsze dziecko?
NIE
Co do zasady, jeżeli sytuacja dochodowa rodziny w porównaniu z 2014 r. zmieni się, to zostanie to uwzględnione przy ustalaniu prawa do 500 zł na dziecko. Służy do tego specjalna procedura dochodu utraconego lub uzyskanego, ponieważ członkowie rodziny mogą zarówno stracić jakiś dochód lub osiągać zupełnie nowy, którego nie było jeszcze w 2014 r. Dzięki temu w momencie składania wniosku o świadczenie wychowawcze może być odzwierciedlona rzeczywista ich wysokość. Jednak nie każde obniżenie lub zwiększenie dochodu będzie miało znaczenie dla przyznania świadczenia wychowawczego. Przepisy ustawy określają bowiem, jakie sytuacje mogą być uznane za utratę lub uzyskanie dochodu. Ta pierwsza występuje głównie wtedy, gdy rodzic traci zatrudnienie. Takie sformułowanie oznacza, że musi dojść do całkowitej utraty pracy, a nie tylko zmiany wynagrodzenia. Jego obniżka, mimo że faktycznie powoduje zmniejszenie wysokości dochodu dla rodziny, to nie będzie brana pod uwagę przy wnioskowaniu o 500 zł. Dotyczy to tego pierwszego okresu wypłacania, który zacznie się 1 kwietnia br. Zmniejszenie wynagrodzenia w ciągu 2016 r. zostanie więc uwzględnione dopiero przy ubieganiu się o 500 zł na kolejny okres, który zacznie się 1 listopada 2017 r. Wtedy rokiem kalendarzowym, z którego dochody będą brane pod uwagę, będzie właśnie 2016 r. Natomiast do innych najczęściej występujących okoliczności, które są traktowane jako utrata dochodu, należą: rozpoczęcie urlopu wychowawczego, wyrejestrowanie działalności gospodarczej, utrata zasiłku dla bezrobotnych oraz alimentów lub świadczeń z FA – przy czym tylko w sytuacji, gdy jest to spowodowane śmiercią rodzica zobowiązanego do alimentacji.
Podstawa prawna
Art. 2 pkt 19, 20 i art. 7 ust. 1–3 ustawy z 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. poz. 195).
Czy jest określona lista dochodów
Czytelnik ma dwójkę dzieci w wieku 4 lata i 10 lat. Zamierza złożyć wniosek o przyznanie świadczenia wychowawczego na obydwu potomków, ale to czy uzyska 500 zł na starszego z nich, będzie zależało od tego, czy jego dochody będą niższe od ustawowego kryterium. Czy przepisy wskazują, jakie dochody będą brane pod uwagę?
TAK
Osoby, które zamierzają starać się o świadczenie wychowawcze na pierwsze lub jedyne dziecko, będą objęte kryterium dochodowym. To oznacza, że dostaną pieniądze, o ile dochód na głowę w ich rodzinie nie przekroczy 800 zł lub 1200 zł, jeśli wychowują niepełnosprawnego potomka (nie musi nim być koniecznie pierwsze dziecko). Zgodnie z przepisami do progu będą liczone cztery główne kategorie dochodów, przy czym są one takie same jak w ustawie o świadczeniach rodzinnych. Pierwszą z nich są przychody opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych, czyli głównie wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia, pracy na umowach cywilnoprawnych, a także emerytury i renty. Druga grupa dochodów to te osiągane z działalności gospodarczej, które są rozliczane na podstawie zryczałtowanego podatku dochodowego. Do trzeciego rodzaju dochodów należą te, które w ogóle nie są opodatkowane i są wymienione w przepisach. Ostatni uwzględniany dochód dotyczy osób prowadzących gospodarstwo rolne, przy czym w ich przypadku jest on ustalany w oparciu o kwotę osiąganą z jednego hektara przeliczeniowego, ogłaszaną przez GUS. Wspomniane rodzaje dochodów liczą się do kryteriów w wysokości osiągniętej w roku kalendarzowym poprzedzającym okres, na który ma być przyznane 500 zł. Jednak w tym roku wyjątkowo będą to dochody z 2014 r.
Podstawa prawna
Art. 2 pkt 1 i 2, art. 5 ust. 3 i 4 i art. 48 ust. 2 ustawy z 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. poz. 195).
Czy zwrot z urzędu skarbowego wpłynie na dochód
Czytelniczka otrzymała w 2015 r. pieniądze z urzędu skarbowego związane z tym, że nie wykorzystała całej ulgi podatkowej na dzieci. W tym roku taki zwrot również powinna otrzymać. Czy kwota przekazana przez fiskusa będzie wliczana do dochodu rodziny?
NIE
Katalog dochodów nieopodatkowanych, które są uwzględniane przy staraniu się o świadczenie wychowawcze, faktycznie obejmuje kwotę, która jest zwracana przez urząd skarbowy tym rodzicom, którzy nie mogą wykorzystać pełnej ulgi podatkowej na dziecko. Jednak w związku z tym, że ten dochód po raz pierwszy zaistniał w ubiegłym roku (wtedy zaczęły obowiązywać przepisy regulujące jego uzyskanie), to nie zostanie on wliczony do kryterium dochodowego, bo zgodnie z ogólną zasadą wymagane są te z 2014 r. Zwrot ulgi nie zostanie też uznany za dochód uzyskany, bo nie jest wymieniony w grupie tych dochodów, które należy uwzględniać przy aktualizowaniu sytuacji rodziny. Będzie on więc miał znaczenie dopiero przy składaniu wniosku o 500 zł na kolejny okres jego wypłaty, który zacznie się 1 listopada 2016 r.
Podstawa prawna
Art. 2 pkt 1 ustawy z 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. poz. 195).
Czy trzeba jeszcze raz składać dokumenty
Pan Piotr ma przyznany zasiłek rodzinny na trójkę dzieci. W kwietniu będzie wnioskował o świadczenie wychowawcze. Czy będzie musiał jeszcze raz przedstawiać dokumenty związane z wysokością dochodu, jeżeli zostały one złożone przy okazji wniosku o zasiłki?
NIE
Regułą jest, że osoby, które składają wniosek o 500 zł również na pierwsze (lub jedyne) dziecko, muszą dołączyć do niego oświadczenia o dochodzie. Jednak zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Rodziny Pracy i Polityki Społecznej, jeśli rodzice składali wniosek i mają przyznany zasiłek na okres, który rozpoczął się 1 listopada 2015 r., to nie ma potrzeby, aby ponownie przedstawiali dokumenty o sytuacji dochodowej. Jest to związane z tym, że zarówno w przypadku zasiłku rodzinnego, jak i świadczenia wychowawczego obowiązuje ten sam sposób ustalania dochodu (identyczne są też jego rodzaje). Jeśli więc ośrodek pomocy społecznej dysponuje już odpowiednimi danymi, to na ich podstawie powinien ustalić, czy rodzina spełnia kryterium do 500 zł na dziecko.
Podstawa prawna
Art. 2 pkt 1 ustawy z 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. poz. 195).
Czy świadczenie rodzicielskie jest dochodem
Pani Julia urodziła w styczniu syna. W związku z tym, że nie ma prawa do zasiłku macierzyńskiego, złożyła wniosek o przyznanie świadczenia rodzicielskiego. Czy to świadczenie zostanie doliczone do dochodu jej rodziny przy ubieganiu się o 500 zł na dziecko?
TAK
Co do zasady świadczenia rodzinne nie będą wliczane do kryterium dochodowego, ale nie dotyczy to wszystkich z nich. Wyłączone z progu będą zasiłki i dodatki do nich, becikowe, świadczenie pielęgnacyjne, zasiłek pielęgnacyjny oraz specjalny zasiłek opiekuńczy. Do kryterium liczyć się będzie jedynie obowiązujące od początku tego roku świadczenie rodzicielskie, które jest wypłacane przez 52 tygodnie od urodzenia dziecka osobom, które nie są zatrudnione na etacie. Ta forma wsparcia jest zaliczana do dochodu uzyskanego (i utraconego jednocześnie), to zaś oznacza, że będzie stanowiła dochód członka rodziny. W konsekwencji może spowodować, że przekroczy on kryterium do uzyskania 500 zł na pierwsze dziecko. Natomiast po upłynięciu okresu, na który świadczenie rodzicielskie zostanie przyznane, zostanie on potraktowany jako dochód utracony i rodzic będzie mógł wtedy jeszcze raz wnioskować o wsparcie na potomka. Kolejnymi świadczeniami, które też są wliczane do kryterium, są wsparcie z Funduszu Alimentacyjnego oraz stypendia szkolne o charakterze socjalnym. Za dochód nie będą uznane jedynie te o wymiarze motywacyjnym, np. za wyniki w nauce. Wreszcie wpływu na przekroczenie lub nie kryterium nie będą miały świadczenia z pomocy społecznej.
Podstawa prawna
Art. 2 pkt 1, 19, 20 ustawy z 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. poz. 195).
