Jeżeli po urodzeniu dziecka mamy prawo do 1 tys. zł miesięcznie, a jest ono niepełnosprawne, to nie możemy jednocześnie uzyskiwać dodatkowej pomocy z tytułu opieki nad maluchem
Czy matka i ojciec otrzymają wsparcie
Czytelniczka urodziła 3 stycznia br. bliźnięta. Zarówno ona, jak i jej mąż są bezrobotni. Czy każde z nich może otrzymywać świadczenie rodzicielskie?
NIE
Co do zasady świadczenie rodzicielskie, które jest skierowane do osób niemających prawa do zasiłku macierzyńskiego, przysługuje matce dzieci. Ojciec może pobierać wsparcie tylko w określonych sytuacjach. Zalicza się do nich śmierć matki, porzucenie dziecka lub dobrowolne skrócenie przez nią okresu pobierania świadczenia rodzicielskiego, o ile otrzymywała je przez minimum 14 tygodni. Ponadto niezależnie od tego, ile dzieci urodzi w trakcie jednego porodu, może być przyznane tylko jedno świadczenie w wysokości 1 tys. zł. W związku z przyjściem na świat wieloraczków wydłuża się jedynie okres jego wypłacania, który przy bliźniętach wynosi 65 tygodni, a maksymalnie jest to 71 tygodni przy pięciorgu i większej liczbie potomków pochodzących z jednej ciąży. To wszystko oznacza, że nie jest możliwe jednoczesne pobieranie świadczenia rodzicielskiego przez oboje rodziców na każde z dzieci oddzielnie (również gdyby mieli tylko jednego potomka i byli bezrobotni).
Podstawa prawna
Art. 17c ust. 1–3 i 8 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 114 ze zm.).
Czy trzeba wybrać jedno ze świadczeń
Pani Ewa urodziła trzy lata temu niepełnosprawne dziecko. Opieka nad nim uniemożliwiła jej powrót do pracy, dlatego z niej zrezygnowała i ma przyznane świadczenie pielęgnacyjne. Teraz jest w ciąży z drugim dzieckiem, które ma przyjść na świat na początku marca. Ponieważ nie jest nigdzie zatrudniona, mogłaby otrzymywać po jego urodzeniu świadczenie rodzicielskie. Czy będzie musiała zdecydować się na jedną z form wsparcia?
TAK
Zgodnie z przepisami przy zbiegu prawa do świadczenia rodzicielskiego i świadczenia pielęgnacyjnego nie można otrzymywać obydwu z nich równocześnie. Trzeba wybrać jedno z nich. Jest to dobrowolna decyzja matki, która powinna się zastanowić, która forma wsparcia będzie dla niej korzystniejsza. Ze względu na wysokość oraz dłuższy okres pobierania lepszym rozwiązaniem jest dalsze pobieranie świadczenia pielęgnacyjnego, które wynosi 1,3 tys. zł miesięcznie i jest wypłacane na czas ważności orzeczenia o niepełnosprawności dziecka. Ze względu na zakaz kumulowania pomocy finansowej niemożliwe jest też pobieranie obydwu świadczeń, gdyby urodzone właśnie dziecko miało dysfunkcję zdrowotną. W takiej sytuacji również trzeba dokonać wyboru.
Podstawa prawna
Art. 17c ust. 9 i art. 27 ust. 5 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 114 ze zm.).
Czy matka może mieć 1 tys. zł, a ojciec specjalny zasiłek
Bezrobotna czytelniczka urodziła 15 stycznia dziecko i spełnia warunki do uzyskania świadczenia rodzicielskiego. Czy może je otrzymać, jeśli jej mąż od ponad roku zajmuje się niepełnosprawnym bratem i ma przyznany specjalny zasiłek opiekuńczy?
TAK
Zakaz łączenia świadczenia rodzicielskiego oraz specjalnego zasiłku opiekuńczego nie dotyczy przypadków, gdy o każde z nich stara się inny członek tej samej rodziny. Jeżeli więc matka wnioskuje o 1 tys. zł miesięcznie na dziecko i to nie ona jest uprawniona do specjalnego zasiłku – będzie możliwe jego przyznanie. Nie spowoduje też, że wsparcie za opiekę nad bratem straci jej mąż.
Podstawa prawna
Art. 16a ust. 8 pkt 4 i art. 27 ust. 5 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 114 ze zm.).
Czy można łączyć 1 tys. zł ze specjalnym zasiłkiem
Pani Agnieszka zajmuje się niepełnosprawną matką. Ośrodek pomocy społecznej przyznał jej z tego tytułu specjalny zasiłek opiekuńczy. Kobieta urodziła 16 grudnia 2015 r. dziecko. Czy może mieć przyznane świadczenie rodzicielskie?
NIE
Specjalny zasiłek opiekuńczy jest kolejnym świadczeniem, którego otrzymywanie uniemożliwia korzystanie z pomocy w wysokości 1 tys. zł miesięcznie na dziecko. Czytelniczka musi więc rozważyć, czy zrezygnuje ze wsparcia przysługującego za opiekę nad matką i będzie się starać o świadczenie rodzicielskie, czy zostanie przy dotychczasowej formie pomocy finansowej. Podobnie wygląda sytuacja w przypadku zasiłku dla opiekuna. Jest on wypłacany osobom zajmującym się dorosłym członkiem rodziny, które straciły w 2013 r. prawo do świadczenia pielęgnacyjnego. Jeśli więc matka ma je przyznane, będzie to stanowić przesłankę negatywną do pobierania świadczenia rodzicielskiego. Czytelniczka powinna też pamiętać, że jeżeli postanowi zrezygnować z zasiłku dla opiekuna, by przez rok pobierać 1 tys. zł na dziecko, to po upłynięciu tego czasu nie będzie mogła do niego wrócić. Takie rozwiązanie jest możliwe w odniesieniu do specjalnego zasiłku opiekuńczego, o ile będą spełnione warunki do jego uzyskania.
Podstawa prawna
Art. 27 ust. 5 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 114 ze zm.).
Czy można brać świadczenia oraz zasiłek pielęgnacyjny
Syn czytelnika ma orzeczenie o niepełnosprawności. Jego żona złożyła właśnie dokumenty o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego. Czy może się starać również o przyznanie zasiłku pielęgnacyjnego?
TAK
Zasiłek pielęgnacyjny jest formą pomocy, która nie jest powiązana ze świadczeniem pielęgnacyjnym w sposób powodujący konieczność wybrania jednego z nich. Nie ma więc przeszkód, żeby ośrodek pomocy społecznej przyznał obydwa rodzaje wsparcia. Ta sama zasada dotyczy też specjalnego zasiłku opiekuńczego i zasiłku dla opiekuna.
Podstawa prawna
Art. 16a ust. 8 pkt 4 i art. 17 ust. 5 pkt 4 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 114 ze zm.).
Czy można wnioskować o zasiłek i świadczenie
Pani Natalia została właśnie mamą. Jest jeszcze studentką, dlatego zamierza składać wniosek o przyznanie świadczenia rodzicielskiego. Dodatkowo chce też ubiegać się o zasiłek rodzinny na dziecko i przysługujące do nich dodatki. Czy może uzyskać obie formy wsparcia?
TAK
Nie ma przeszkód, aby matka otrzymywała zarówno świadczenie rodzicielskie, jak i zasiłek na dziecko. Może się natomiast okazać, że w niedługim czasie po wydaniu decyzji przyznających obie formy wsparcia, przestanie być uprawniona do zasiłku. Jest to związane z tym, że świadczenie rodzicielskie stanowi dochód uzyskany. To zaś oznacza, że po jego przyznaniu zostaje wliczone do dochodu rodziny i powoduje jego powiększenie. Jeżeli okaże się, że w ten sposób przekroczone będzie kryterium, od którego zależy otrzymywanie zasiłku, rodzic straci do niego prawo. Taka sytuacja może nastąpić nie tylko odnośnie do dziecka, na które przyznane jest świadczenie rodzicielskie, lecz także starszych – o ile rodzic je ma i otrzymuje na nie zasiłki. Natomiast po tym, gdy upłynie okres wypłacania 1 tys. zł, matka będzie mogła ponownie zgłosić się po zasiłek, bo ta okoliczność zostanie uznana za utratę dochodu i spowoduje, że będzie ponownie mieściła się poniżej wysokości kryterium.
Podstawa prawna
Art. 3 pkt 23 i 24 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 114 ze zm.).
Czy można mieć dwa świadczenia pielęgnacyjne
Pani Iwona od 10 lat zajmuje się dwójką niepełnosprawnych dzieci. Opieka nad nimi jest dla niej coraz większym obciążeniem i wspiera ją w tym mąż. Czy gdyby zrezygnował z pracy, ośrodek pomocy społecznej przyzna mu świadczenie pielęgnacyjne?
NIE
Obecnie brzmienie przepisów nie pozwala na to, aby wtedy, gdy rodzice wychowują więcej niż jedno niepełnosprawne dziecko, każde z nich mogło otrzymywać z tego tytułu świadczenie pielęgnacyjne. Wynika to z jednej z przesłanek negatywnych, która przewiduje, że jeżeli członek rodziny osoby sprawującej opiekę ma prawo do 1,3 tys. zł miesięcznie, to nie może ona mieć przyznanej tej samej formy wsparcia. W tym przypadku, skoro matka ma świadczenie pielęgnacyjne, to nie może go pobierać ojciec, nawet gdyby nie było przyznane na to samo niepełnosprawne dziecko. Analogicznie nie jest też możliwe uzyskiwanie przez różnych członków rodziny innych kombinacji świadczeń, np. dwóch specjalnych zasiłków opiekuńczych, świadczenia pielęgnacyjnego i zasiłku dla opiekuna, specjalnego zasiłku opiekuńczego oraz świadczenia pielęgnacyjnego. Sytuacja może się jednak wkrótce zmienić, bo senatorowie przygotowali projekt nowelizacji przepisów, który ma zlikwidować obowiązujące ograniczenia w dostępie do wsparcia. Inaczej sytuacja wygląda, gdyby matka starała się np. o świadczenie pielęgnacyjne, a jej siostra miała przyznany specjalny zasiłek opiekuńczy, ponieważ opiekuje się niepełnosprawnym rodzicem. Wówczas, mimo że łączy je bliskie pokrewieństwo, to w rozumieniu przepisów nie stanowią jednej rodziny i każda z sióstr może pobierać odpowiednie świadczenie.
Podstawa prawna
Art. 16a ust. 8 pkt 4 i art. 17 ust. 5 pkt 4 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 114 ze zm.).