Oprócz zasiłku dla bezrobotnych osoba bez pracy może liczyć także na dodatek aktywizacyjny oraz refundację kosztów opieki nad każdym dzieckiem do lat 7.

Wraz z rejestracją w powiatowym urzędzie pracy i uzyskaniem statusu bezrobotnego, dana osoba nabywa szereg uprawnień.

1. Zasiłek dla bezrobotnych

Przede wszystkim więc nowy bezrobotny może liczyć na zasiłek dla bezrobotnych - o ile spełni prawem wymagane warunki. Poza rejestracją w PUP ubiegający się o świadczenie musi udokumentować na podstawie historii zatrudnienia, że przez co najmniej 365 dni w okresie 18 miesięcy poprzedzających rejestrację wykonywał pracę, która skutkowała odprowadzaniem składek w odpowiedniej wysokości. Co dokładnie zalicza się do okresu uprawniającego do zasiłku, przeczytasz tutaj>>

W przypadku, gdy dana osoba spełni warunki określone w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy otrzyma zasiłek na okres 6 lub 12 miesięcy. Świadczenie od 1 czerwca 2017 do 31 maja 2018 roku, przy stażu pracy od 5 do 20 lat, wynosi 831,10 zł w pierwszych 3 miesiącach prawa do zasiłku, a kolejnych - 652,60 zł. Kwoty te ulegają podwyższeniu lub obniżeniu w zależności od stażu pracy:

  • zasiłek obniżony - 80 proc. kwoty bazowej otrzymują ci, którzy przepracowali mniej niż 5 lat, czyli odpowiednio 664,9 zł i 522,10 zł;
  • zasiłek podwyższony - 120 proc. kwoty bazowej otrzymują ci, którzy przepracowali więcej niż 20 lat, czyli odpowiednio 997,4 zł i 783,2 zł.

2. Dodatek aktywizacyjny i stypendium na naukę

Jednak osoby, które same znajdą pracę, są dodatkowo premiowane przez urząd. I tak do zasiłku dla bezrobotnych można otrzymać dodatek aktywizacyjny. Otrzyma go osoba, która z własnej inicjatywy podjęła zatrudnienie lub inną pracę zarobkową, a wyniesie on do 50 proc. zasiłku dla bezrobotnych przez połowę okresu, w jakim bezrobotny otrzymywałby zasiłek.

Dodatek dostanie także bezrobotny, który podjął pracę w wyniku skierowania przez urząd, ale w niepełnym wymiarze czasu pracy i otrzymuje wynagrodzenie niższe od minimalnego wynagrodzenia za pracę. Dodatek rekompensuje w tym wypadku różnicę między minimalnym wynagrodzeniem za pracę a otrzymywanym wynagrodzeniem, nie może być jednak wyższy niż 50 proc. zasiłku dla bezrobotnych za okres, w jakim danej osobie przysługiwałby jeszcze zasiłek.

Ponadto urząd może sfinansować koszty dalszej nauki bezrobotnego. Jeżeli więc dana osoba podejmie naukę w szkole ponadgimnazjalnej dla dorosłych lub w szkole wyższej, może przez okres 12 miesięcy otrzymywać stypendium z tytułu podjęcia dalszej nauki w wysokości 100 proc. zasiłku dla bezrobotnych.

Urząd pracy może sfinansować także do 100 proc. kosztów studiów podyplomowych, nie więcej jednak niż 300 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Za okres uczestnictwa w zajęciach przysługuje stypendium w wysokości 20 proc. zasiłku dla bezrobotnych.

3. Staże i szkolenia

Urząd pracy finansuje także szkolenia dla osób bezrobotnych, a jego uczestnikom przysługuje stypendium - równe 120 proc. zasiłku dla bezrobotnych, jeżeli miesięczny wymiar godzin szkolenia wynosi co najmniej 150 godzin (przy mniejszej liczbie godzin stypendium proporcjonalnie maleje, ale nie może być niższe niż 20 proc.).

Bezrobotni do 30. roku życia mogą też ubiegać się o bon szkoleniowy na wybrane przez siebie. W ramach bonu bezrobotnemu zostanie do wysokości 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia sfinansowane szkolenie, badania lekarskie i zakwaterowanie, jeżeli konieczny jest dojazd na szkolenie.

Bezrobotny może zostać także przez urząd skierowany na sześciomiesięczny staż (12 miesięcy w przypadku osoby, która nie ukończyła 30 roku życia). Oprócz refundacji kosztów dojazdu i zakwaterowania, bezrobotny otrzyma stypendium w wysokości 120 proc. kwoty zasiłku dla bezrobotnych, przy czym okres pobierania stypendium wlicza się do okresu pracy wymaganego do nabycia lub zachowania uprawnień pracowniczych oraz okresów składkowych.

Stażysta posiadający co najmniej jedno dziecko do 6 roku życia lub co najmniej jedno dziecko niepełnosprawne do 18 roku życia może ubiegać się o refundację kosztów opieki nad dzieckiem lub dziećmi do lat 7 lub opieki nad osobą zależną w trakcie odbywania stażu.

4. Inne zasiłki dla bezrobotnego

Bezrobotny ma prawo do pobierania także innych zasiłków, w tym zasiłku rodzinnego przyznawanego w celu częściowego pokrycia wydatków na utrzymanie dziecka. Rodzina musi jednak najpierw spełnić kryterium dochodowe - od 1 listopada 2016 roku przeciętny miesięczny dochód na osobę w rodzinie nie może przekroczyć 674 zł, a w przypadku dziecka niepełnosprawnego - 764 zł.

Natomiast wysokość zasiłku rodzinnego wynosi od 1 listopada 2017 roku do 31 października 2018 roku:

  • 95 zł miesięcznie na dziecko, które nie skończyło 5 lat,
  • 124 zł miesięcznie na dziecko, które ma powyżej 5 lat, ale nie ukończyło 18. roku życia,
  • 135 zł miesięcznie na dziecko, które ukończyło 18 lat, do jego 24. urodzin.

Bezrobotny może pobierać także dodatki przysługujące do zasiłku rodzinnego - jakie, dowiesz się z naszej galerii:

Ponadto osobom, na których ciąży obowiązek alimentacyjny, ale zrezygnowały z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem, zostanie przyznany specjalny zasiłek opiekuńczy. Przysługuje on osobom, w których dochód w rodzinie na osobę nie przekracza 764 złotych i wynosi 520 zł miesięcznie.

Od 2016 roku osoba bezrobotna, która urodziła (lub przysposobiła) dziecko, otrzyma także świadczenie rodzicielskie w wysokości 1 tys. zł - i jest ono przyznawane niezależnie od dochodu rodziny.

Ta forma wsparcia jest zasadniczo wypłacana przez 52 tygodnie. Okres wydłuża się, jeżeli w trakcie porodu urodzą się (lub zostają przysposobione) wieloraczki. Przykładowo w przypadku trojaczków uprawnienie do świadczenia będzie wynosić 67 tygodni.

5. Prawo do ubezpieczenia zdrowotnego

Bezrobotny ma również prawo korzystać bezpłatnie ze świadczeń zakładów opieki zdrowotnej. Może też do ubezpieczenia zgłosić członków rodziny. Jednak właściwy urząd pracy opłaci składkę zdrowotną za osobę zarejestrowaną jako bezrobotna tylko wtedy, gdy nie jest on objęta obowiązkiem ubezpieczenia z innego tytułu.

Prawo do świadczeń z opieki zdrowotnej ustaje po upływie 30 dni od dnia wygaśnięcia obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego, czyli od dnia utraty przez daną osobę statusu bezrobotnego.