Świadczenia z pomocy społecznej są przeznaczone na pokrycie niezbędnych wydatków życiowych. Nie należy do nich opłacenie usług seksualnych.
Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny (WSA) w Olsztynie, który odrzucił skargę wniesioną przez mieszkańca jednej z gmin. Złożył on do ośrodka pomocy społecznej wniosek „o przydział 300 zł na seks na miesiąc marzec”. Jednak jego kierownik odmówił przyznania pieniędzy, wskazując m.in., że dochód skarżącego przekracza kryterium uprawniające do uzyskiwania świadczeń z pomocy społecznej. Wyniósł on 623,54 zł, a obowiązujący próg dla osoby samotnej to 542 zł. Drugim powodem odmowy przyznania 300 zł było to, że wnioskowana przez mieszkańca forma wsparcia nie figuruje w katalogu przewidzianym w ustawie z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 163 ze zm.).
Mężczyzna złożył odwołanie od decyzji kierownika ośrodka pomocy społecznej, uzasadniając je tym, że ma normalne potrzeby seksualne, które musi zaspokoić. Powoływał się też, że jest rozwiedziony i został wymeldowany z mieszkania, w którym przez wiele lat mieszkał z byłą żoną i dziećmi.
Jednak samorządowe kolegium odwoławcze (SKO) nie uwzględniło jego pisma. Podkreśliło, że cel, na zaspokojenie którego odwołujący wnioskował o pomoc finansową, nie mógł być uznany za niezbędną potrzebę bytową w rozumieniu art. 39 ust. 1 i 2 ustawy o pomocy społecznej.
Tak samo uznał też WSA w Olsztynie, który w pełni podzielił stanowisko gminy i SKO.
Wskazał, że ustawodawca bardzo precyzyjnie określił warunki przyznawania pomocy społecznej. Jej celem jest umożliwianie osobom i rodzinom przezwyciężania trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.
Tym samym pomoc społeczna nie oznacza wyręczania strony w zaspokajaniu wszelkich potrzeb, a jedynie wspieranie w wysiłkach zmierzających do tego.
Wreszcie zadaniem pomocy społecznej jest zapobieganie trudnym sytuacjom życiowym przez podejmowanie działań zmierzających do usamodzielnienia osób i rodzin.
WSA przypomniał też, że zgodnie z art. 39 ust. 1 i 2 zasiłek celowy może być przyznany w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu oraz wydatków związanych z pogrzebem. Dodatkowo to świadczenie pieniężne nie ma charakteru obligatoryjnego, lecz jest uznaniowe. Przesądza o tym użyte w przepisach sformułowanie, że zasiłek „może być przyznany”.
Wyliczenie zamieszczone w art. 39 ust. 1 i 2 ma wprawdzie charakter przykładowy, jednak z podanego w nim katalogu niezbędnych potrzeb bytowych wynika, że może tu chodzić tylko o takie, których zaspokojenie warunkuje podstawową egzystencję odpowiadającą godności człowieka. Natomiast w świetle zasad doświadczenia życiowego nie sposób przyjąć, że można do nich zaliczyć potrzeby seksualne.
Ponadto w ocenie sądu ośrodek pomocy społecznej oraz SKO prawidłowo ustaliły dochód skarżącego i wobec przekroczenia kryterium miały rację, wydając decyzję odmawiającą przyznania zasiłku celowego.
ORZECZNICTWO
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z 1 grudnia 2015 r., sygn. akt II SA/Ol 1107/15.