Biuro pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych: przy staraniu się o dopłaty do pensji, firmy powiązane i partnerskie powinny wykazywać tylko własny stan zatrudnienia. Pracodawcy są zaskoczeni, bo z wcześniejszych stanowisk wynikało co innego
Uzyskanie efektu zachęty jest jednym z podstawowych warunków otrzymania dofinansowań do wynagrodzeń niepełnosprawnych pracowników, które są traktowane jako pomoc publiczna. Zgodnie z art. 26b ust. 4 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji społecznej i zawodowej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 127, poz. 721 ze zm.) jest on osiągany, gdy zatrudnienie osoby z uszczerbkiem na zdrowiu powoduje w miesiącu podpisania umowy wzrost zatrudnienia ogółem w stosunku do średniego stanu zatrudnienia z 12 miesięcy go poprzedzających. W związku z tym dla pracodawców istotne jest wykazanie prawidłowej liczby pracowników.
A to w tym roku stało się problematyczne. Wcześniej bowiem pracodawca uwzględniał tylko strukturę zatrudnienia w swoim zakładzie, natomiast od początku 2015 r. w sytuacji, gdy z innymi przedsiębiorstwami łączyły go relacje powiązania lub partnerstwa, musiał wykazać również ich pracowników. Opowiadało się za tym również biuro pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych (BON) w wydawanych do tej pory stanowiskach [ramka – pkt 1]. Wynika z nich, że za okresy począwszy od stycznia 2015 r. w przekazywanym do Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) wniosku Wn-D, w pozycjach 39 i 41 powinni być wykazywani pracownicy z firm powiązanych i partnerskich z przedsiębiorstwem, które ubiega się o wsparcie. Aby ustalić właściwy stan zatrudnienia, pracodawcy powinni stosować się do art. 3 załącznika nr 1 do rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z 17 czerwca 2014 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (Dz.Urz. UE z 2014 r. L 187, str. 1). To w nim są określone definicje przedsiębiorstwa samodzielnego, powiązanego i partnerskiego.
Natomiast zupełnie inny sposób postępowania został ostatnio przedstawiony w odpowiedzi na pytanie Polskiej Organizacji Pracodawców Osób Niepełnosprawnych [ramka – pkt 2]. BON wyjaśnia w nim, że firma, która stara się o dofinansowania do wynagrodzeń, powinna w celu wykazania efektu zachęty uwzględniać wyłącznie własnych pracowników. Powołuje się przy tym na brzmienie art. 26a ustawy o rehabilitacji, w którym zostało użyte pojęcie pracodawcy, a nie przedsiębiorstwa. Jednocześnie podkreśla, że inne warunki uzyskania dofinansowań, jak ocena sytuacji ekonomicznej oraz wielkość przedsiębiorstwa, które odnoszą się do drugiego ze wskazanych pojęć, powinny być ustalane z uwzględnieniem przedsiębiorstw powiązanych.
– Jesteśmy zaskoczeni, bo nie wiadomo, z czego wynika ta zmiana stanowiska. Niemniej byłoby dobrze, gdyby oznaczało to powrót do wcześniejszej interpretacji – mówi Monika Tykarska, wiceprezes POPON.
Jak poinformował nas BON, zmiana stanowiska jest wynikiem informacji uzyskanej z UOKiK, który wskazał, że możliwe jest, aby w prawie krajowym wprowadzić obowiązek wykazywania efektu zachęty bezpośrednio przez pracodawcę faktycznie zatrudniającego niepełnosprawnego pracownika.
Opinie biura pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych
1. Stanowisko BON z 16 lutego 2015 r. dla POPON (znak: BON-I-52312.42.2015.PM)
„(...) Wzrost zatrudnienia pracowników ogółem, o którym mowa w art. 26b ust. 4 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji (...) ustala się w odniesieniu do przedsiębiorstwa w rozumieniu przyjmowanym dla celów związanych ze stosowaniem rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 r. (...), a zatem z uwzględnieniem art. 3 i 5 załącznika nr 1 do rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014. (...)”.
2. Stanowisko BON z 13 listopada 2015 r. dla POPON (znak: BON-I-52312.269.2015.PM)
„(...) Pracodawca wnioskujący o pomoc w formie dofinansowania do wynagrodzenia pracowników niepełnosprawnych wykazuje wyłącznie własny stan zatrudnienia. Ustawodawca w art. 26a ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji (...) posłużył się pojęciem pracodawcy, a nie przedsiębiorcy. Jednak ocena sytuacji ekonomicznej odnosi się do pojęcia przedsiębiorcy, w związku z czym zasadne jest dokonanie tej oceny na gruncie wszystkich przedsiębiorstw, która ze względu na badanie dopuszczalności udzielenia pomocy publicznej powinna być ustalona w oparciu o przedsiębiorstwa powiązane (...)”.
