Jego przedmiotem może być produkcja lub usługa, z wyłączeniem handlu. Od 1 lipca 2016 r. ograniczona zostanie możliwość korzystania z podwykonawstwa.
Nawiązanie współpracy z uprawnionym sprzedającym ma prowadzić do dokonania zakupu uprawniającego do ulgi. O tym, co może być przedmiotem tego zakupu, mówi art. 22 ust. 1 u.r.o.n. i, pośrednio, art. 22 ust. 6 u.r.o.n. (obecnie) oraz art. 22 ust. 8 u.r.o.n. (po 1 lipca 2016 r.).
Przedmiotem uprawniającego zakupu może być produkcja lub usługa z wyłączeniem handlu, które nie zostały zdefiniowane w u.r.o.n. W świetle Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług produkcja, o której mowa w tym przepisie, to wyroby, a więc surowce, półfabrykaty, wyroby finalne oraz zespoły i części tych wyrobów, o ile występują w obrocie. Natomiast usługi to wszelkie czynności świadczone na rzecz jednostek gospodarczych prowadzących działalność o charakterze produkcyjnym, tzn. usługi dla celów produkcji nietworzące bezpośrednio nowych dóbr materialnych, a także wszelkie czynności świadczone na rzecz jednostek gospodarki narodowej oraz na rzecz ludności, przeznaczone do celów konsumpcji indywidualnej, zbiorowej i ogólnospołecznej. ramka 2
Z zakresu uprawniającej kooperacji wyłączono handel. Nie oznacza to jednak, że sprzedający nie może dokonać sprzedaży. Oznacza to natomiast, że nabywca nie może uzyskać ulgi z tytułu zakupionej u sprzedającego usługi handlowej. Usługą taką jest zarówno handel hurtowy, jak i handel detaliczny. Nabywca nie uzyska zatem ulgi, gdy zleci sprzedawcy sprzedaż wyprodukowanych przez siebie dóbr. Jest to jedyne wyłączenie przedmiotowe.
Nabywca może niekiedy odnosić zwielokrotnione korzyści z dokonanych zakupów. Oprócz samego uzyskania ulg we wpłatach na PFRON pracodawca zaspokaja też potrzeby własne, swoich klientów czy środowiska lokalnego. Jednocześnie może łączyć ulgi z dodatkowymi korzyściami, np. ze wsparciem ze środków publicznych. Ulgi i inne korzyści nie podlegają kumulacji ani nie powodują wyłączenia podwójnego finansowania ze środków publicznych, ponieważ nie podlegają one rygorom pomocy publicznej, lecz są instrumentem pośredniego wsparcia zatrudniania niepełnosprawnych. Wyposażając stanowisko pracy dla bezrobotnego z refundacją z Funduszu Pracy np. w meble wytworzone przez uprawnionego sprzedającego, nabywca zyska nie tylko nowego pracownika, wyposażenie, lecz także ulgę we wpłatach na PFRON. Podobnie jest w przypadku dotowanych usług szkoleniowych czy związanych z wyposażeniem i przystosowaniem środowiska pracy do potrzeb osób niepełnosprawnych (zob. art. 26, art. 26d ust. 1 pkt 2, art. 26e czy art. 41 u.r.o.n.).
Obecnie przedmiotem zakupu uprawniającego do ulgi jest produkcja własna lub usługa własna (z wyłączeniem handlu) sprzedającego spełniającego omówione warunki dotyczące struktury zatrudnienia. Od 1 lipca 2016 r. przedmiotem tego zakupu będzie wyłącznie własna produkcja lub własna usługa (z wyłączeniem handlu), odpowiednio wytworzona lub świadczona przez pracodawcę spełniającego warunki dotyczące struktury zatrudnienia.
Artykuł 22 ust. 1 u.r.o.n. w nowym brzmieniu doprecyzowuje kwestie związane z „autorstwem” usług lub produkcji oraz ogranicza możliwość korzystania z podwykonawstwa. Pobocznym skutkiem zmiany tego przepisu jest bowiem to, że sprzedający musi zapewniać strukturę zatrudnienia nie tylko w momencie nawiązania współpracy z nabywcą, lecz także w trakcie realizacji (o ile jest możliwe ustalenie daty wykonania sprzedawanych dóbr) i sprzedaży zakupu.
Formalnie nowym warunkiem dotyczącym zakupu jest sposób jego udokumentowania. Zakup musi być udokumentowany fakturą. Wynika to pośrednio z obecnie obowiązującego art. 22 ust. 7 u.r.o.n. Natomiast od 1 lipca 2016 r. obowiązek udokumentowania zakupu fakturą będzie wynikał wprost z art. 22 ust. 2 pkt 1 u.r.o.n. Nie oznacza to oczywiście, że przedmiot zakupu musi być opodatkowany zwykłą stawką VAT. Może być opodatkowany obniżoną stawką VAT lub być zwolniony od tego podatku.
WAŻNE Od 1 lipca 2016 r. warunki dotyczące struktury zatrudnienia u sprzedawcy muszą być spełnione w każdym miesiącu realizacji produkcji lub usługi.
RAMKA 3
Przykładowe zakupy uprawniające do ulg
Produkcja: roślin ozdobnych, wyrobów papierniczych, preparatów chemii budowlanej, tablic poglądowych, komputerów, podzespołów, drukarek, bramek i czujników, odzieży roboczej, mebli, wykładzin, oprogramowania i dostępnej strony internetowej.
Usługi: ogrodnicze, personalizacji wyrobów papierniczych, projektowe, remontowe, konfiguracji zestawów komputerowych, a także szkolenia, sprzątanie, zaprojektowanie i konfiguracja systemu bezpieczeństwa klienta i jego ochrona, naszycie na odzież roboczą logo nabywcy, złożenie mebli, położenie wykładziny, outsourcing, zainstalowanie oprogramowania, audyt zgodności oprogramowania i strony internetowej z WCAG 2.0.
