Miesięczny limit pomniejszenia wpłaty za pomocą ulg zmniejszy się z 80 do 50 proc. pierwotnej kwoty wpłaty. Niewykorzystanych ulg można jednak użyć w przyszłości, ale trzeba pamiętać o nowych zasadach przedawnienia.





Korzystanie z ulg polega na pomniejszeniu kwoty wpłaty do PFRON z tytułu niezapewnienia wymaganego poziomu zatrudniania osób niepełnosprawnych. Wpłaty te są deklarowane odpowiednio w deklaracji:
● DEK-I-0 (wpłaty pracodawców, o których mowa w art. 21 ust. 1 u.r.o.n., np. przedsiębiorców),
● DEK-I-a (wpłaty pracodawców, o których mowa w art. 21 ust. 2a u.r.o.n., np. urzędów gmin), albo
● DEK-I-b (wpłaty pracodawców, o których mowa w art. 21 ust. 2b u.r.o.n., np. uczelni, szkół, domów dziecka).
Wzory tych deklaracji określa rozporządzenie ministra pracy i polityki społecznej z 20 grudnia 2012 r. w sprawie ustalenia wzorów deklaracji składanych zarządowi PFRON przez pracodawców zobowiązanych do wpłat na ten fundusz (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 101).
Skorzystanie z ulgi polega na pomniejszeniu kwoty wpłaty należnej wykazanej w poz. 35 DEK-I-0, poz. 35 DEK-I-a lub poz. 45 DEK-I-b o kwotę przysługującej a niewykorzystanej i nieprzedawnionej ulgi.
Wszystkie ulgi można obecnie podzielić na nabyte na zasadach obowiązujących przed 1 stycznia 1999 r. (nieprzedawnialne) oraz od tej daty (przedawnialne).
Kwota ulgi przysługującej to kwota ulgi, która została nabyta nie później niż w dniu wypełnienia przez pracodawcę deklaracji, a nie została wcześniej w całości wykorzystana ani nie uległa przedawnieniu. Nieprzedawnialne ulgi przysługujące wykazuje się w poz. 36 DEK-I-0 lub DEK-I-a albo poz. 46 DEK-I-b, a przedawnialne – w poz. 37 DEK-I-0 lub DEK-I-a albo poz. 47 DEK-I-b.
Kwota ulgi wykorzystanej to kwota ulgi przysługującej, której pracodawca użył do obniżenia wpłaty należnej za miesiąc, za który naliczono tę wpłatę. Ulgi wykorzystane wykazuje się w poz. 39 DEK-I-0 lub DEK-I-a albo poz. 49 DEK-I-b (nieprzedawnialne) bądź w poz. 40 DEK-I-0 lub DEK-I-a albo poz. 50 DEK-I-b (przedawniane).
Kwota wpłaty po obniżeniu wskazana jest: w poz. 41 DEK-I-0 lub DEK-I-a albo w poz. 51 DEK-I-b, kwota wpłaty przypadająca do zapłaty zaś w poz. 44 DEK-I-0 lub DEK-I-a albo w poz. 54 poz. DEK-I-b. Ponadto informacje, z których pochodziły ulgi wykorzystane do obniżenia wpłat za dany miesiąc, wykazuje się w deklaracji DEK-I-u. Jest ona składana odpowiednio wraz z DEK-I-0, DEK-I-a lub DEK-I-b. przykład 5, s. C18
Wpłaty należne za okresy od stycznia 2004 r. do czerwca 2016 r. mogą być pokrywane ulgami do 80 proc. (obecnie art. 22 ust. 8 pkt 2 u.r.o.n.), a za okresy począwszy od lipca 2016 r. – do 50 proc. (art. 22 ust. 3 u.r.o.n. po zmianie). przykład 6, s. C18
Ważne zmiany dat granicznych
Ulgi stanowią uprawnienie pracodawcy. Może nie korzystać z nich albo wykorzystać je w części lub całości – w dowolnej kolejności (np. przedawnialne przed nieprzedawnialnymi lub odwrotnie). On też decyduje, w których miesiącach będzie korzystał z ulg. Są tu jednak dwa ograniczenia.
Pierwsze dotyczy daty początkowej korzystania z ulg. Zgodnie z art. 22 ust. 2 u.r.o.n. w obecnym brzmieniu i z art. 22 ust. 2 pkt 3 u.r.o.n. po zmianach nabywca uzyskuje prawo do ulgi w momencie otrzymania informacji o wysokości kwoty obniżenia. Z ulgi można skorzystać po raz pierwszy, dysponując już tą informacją, czyli do obniżenia wpłaty wykazanej w pierwszej zwykłej deklaracji składanej po dniu otrzymania informacji. Jeżeli zatem pracodawca otrzymał informację np. 16 listopada 2015 r., to po raz pierwszy będzie mógł wykorzystać ulgę, składając deklarację za październik 2015 r. (termin jej złożenia przypada na 20 listopada 2015 r.). Jeżeli otrzymałby informację np. 27 listopada 2015 r., to po raz pierwszy mógłby ją wykorzystać do obniżenia wpłat za listopad w deklaracji składanej do 20 grudnia 2015 r.
Drugie ograniczenie dotyczy przedawnienia ulgi, czyli okresu, w którym można skorzystać z informacji. To ważne, bo pracodawca nie ma obowiązku skorzystania z ulgi w pierwszym dopuszczalnym terminie i może chcieć z niej skorzystać w odległej przyszłości. Obecnie w obrocie prawnym istnieją ulgi nieprzedawnialne i przedawnialne. Pierwsze były i nadal mogą być wystawiane (w ramach tzw. zobowiązań naturalnych) na zasadach obowiązujących do końca 1998 roku, jeżeli dotyczą zakupów dokonanych na podstawie umów zawartych przed 1 stycznia 1999 r. Raz uzyskana ulga nieprzedawnialna co do zasady podlega wykorzystaniu aż do jej wyczerpania. Pozostałe ulgi przedawniają się w terminie 12 miesięcy od dnia otrzymania informacji przez nabywcę.
Uwaga! Od 1 lipca 2016 r. ulgi będą się przedawniały po 6 miesiącach, licząc od dnia uzyskania informacji o kwocie obniżenia (nowy art. 22 ust. 4 u.r.o.n.). Termin 6-miesięczny nie będzie miał jednak zastosowania do ulg nabytych przed 1 lipca 2016 r. (tzn. takich, w odniesieniu do których nabywca otrzymał informację przed tą datą) ani do ulg wystawionych po tej dacie, ale wynikających z zakupów dokonanych przed nią. Dotychczasowe ulgi przedawnialne będą mogły być wykorzystane tak jak dotychczas – w terminie 12 miesięcy od otrzymania informacji przez nabywcę lecz nie dłużej niż przez rok od wejścia w życie nowelizacji (art. 2 ust. 1 i 2 nowelizacji), a ulgi do tej pory nieprzedawnialne – staną się ulgami przedawnialnymi i przedawnią się po upływie 12 miesięcy, licząc od 1 lipca 2016 r. (art. 2 ust. 3 nowelizacji). Analogicznie przedawnią się też ulgi wystawione po 1 lipca 2016 r. z tytułu zakupów dokonanych przed tą datą. przykład 7
PRZYKŁAD 6
Pokrywalność wpłaty ulgami
Nabywca dysponuje kwotą 12 000 zł niewykorzystanych i nieprzedawnionych ulg. Wpłata należna to 10 000 zł. Jeżeli zostałaby naliczona za listopad 2015 r., to maksymalna jej kwota, która mogłaby być pokryta ulgami, to 8000 zł (0,8 x 10 000). Jeśli pracodawca w całości wykorzysta limit, to do zapłaty na rzecz PFRON będzie 2000 zł (10 000 – 8000), a do wykorzystania w następnych miesiącach pozostanie 4000 zł (12 000 – 8000).
Gdyby zaś wpłata została naliczona za lipiec 2016 r., to maksymalna jej kwota, która mogłaby być pokryta ulgami to 5000 zł (0,5 x 10 000). Wykorzystując cały limit, pracodawca musi wpłacić do PFRON 5000 zł (10 000 – 5000), a do wykorzystania w następnych miesiącach pozostanie 7000 zł (12 000 – 5000).
PRZYKŁAD 7
Zmiana zasad przedawnienia
Pracodawca współpracował z uprawnionym sprzedającym w maju i październiku 1998 r., w listopadzie i grudniu 2015 r. oraz w lipcu 2016 r. Powinien otrzymać 5 ulg (A, B, C, D, E): z tytułu zakupów z 1998 r. (A – na 10 000 zł, B – na 15 000 zł), z 2015 r. (C – na 2600 zł, D – na 3000 zł) i z 2016 r. (E – na 2000 zł). Z ulg A, B, C, D nabywca będzie mógł skorzystać także wtedy, gdy zostały wystawione nieterminowo i w kwocie ustalonej na dotychczasowych właściwych zasadach, ponieważ jedyny element, który ulega zmianie, to okres przedawnienia ulgi.
Stara dotychczas nieprzedawnialna ulga
SPRZEDAJĄCY: informacja o uldze A została wystawiona 11 czerwca 1998 r. na kwotę 10 000 zł.
NABYWCA: przed 1 lipca 2016 r. ulga była nieprzedawnialna, więc można z niej skorzystać po roku od wejścia w życie nowelizacji – do 1 lipca 2017 r. włącznie.
Nowa dotychczas nieprzedawnialna ulga
SPRZEDAJĄCY: informacja o uldze B została wystawiona 26 lipca 2016 r. na kwotę 15 000 zł w ramach zobowiązania naturalnego.
NABYWCA: przed 1 lipca 2016 r. ulga byłaby nieprzedawnialna, więc podlega wykorzystaniu do roku od wejścia w życie nowelizacji – do 1 lipca 2017 r.
Stara dotychczas przedawnialna ulga
SPRZEDAJĄCY: informacja o uldze C została wystawiona 9 grudnia 2015 r. na kwotę 2600 zł.
NABYWCA: otrzymał informację 10 grudnia 2015 r. Przed 1 lipca 2016 r. ulga była przedawnialna, więc przedawni się po 12 miesiącach od jej otrzymania, czyli 11 grudnia 2016 r.
Nowa dotychczas przedawnialna ulga
SPRZEDAJĄCY: informacja o uldze D została wystawiona 26 lipca 2016 r. na kwotę 3000 zł.
NABYWCA: otrzymał informację 28 lipca 2016 r. Przed 1 lipca 2016 r. ulga byłaby przedawnialna, więc przedawniłaby się po 12 miesiącach od otrzymania, czyli 29 lipca 2017 r., jednak zgodnie z art. 2 ust. 2 nowelizacji można skorzystać z niej tylko do 1 lipca 2017 r. włącznie.
Nowa ulga
SPRZEDAJĄCY: informacja o uldze E została wystawiona 11 sierpnia 2016 r. na kwotę 2000 zł.
NABYWCA: otrzymał informację 11 sierpnia 2016 r. Ulga przedawni się po 6 miesiącach od jej otrzymania, a więc 12 lutego 2017 r.
PRZYKŁAD 5
Obniżenie w praktyce Przedsiębiorca zatrudnia 60 osób w przeliczeniu na etaty, w tym żadnej niepełnosprawnej. Zgodnie z art. 21 ust. 1 u.r.o.n. powinien zapewnić co najmniej 6-proc. zatrudnienie osób niepełnosprawnych. W etatach jest to 3,6 etatu (0,06 x 60). Oznacza to zarazem liczbę etatów brakujących do osiągnięcia wymaganego poziomu zatrudnienia osób niepełnosprawnych (3,6 – 0 = 3,6). Przeciętne wynagrodzenie dla listopada 2015 r. to 3854,88 zł. Wpłata należna za listopad 2015 r. wyniesie 3,6 x 0,4065 x 3854,88, czyli 5641 zł (por. wzór 2).
W dniu wypełniania deklaracji pracodawca dysponuje czterema informacjami o ulgach (A, B, C i D): A – informacja otrzymana 12 stycznia 2014 r. z tytułu zakupu dokonanego w listopadzie 2013 r. na kwotę 2300 zł, wykorzystana w 900 zł, B – informacja otrzymana 12 listopada 2015 r. z tytułu zakupów dokonanych w marcu 1998 r. na kwotę 6600 zł, wykorzystana w 4000 zł, C – informacja otrzymana 16 czerwca 2015 r. z tytułu zakupu dokonanego w maju 2015 r. na kwotę 1200 zł wykorzystana na kwotę 1200 zł oraz D – informacja otrzymana 2 maja 2015 r. z tytułu zakupu dokonanego w marcu 2015 r. na kwotę 3200 zł wykorzystana na kwotę 3000 zł.
Pracodawca nie może jednak użyć informacji A i C do obniżenia wpłaty za listopad 2015 r. Ulga z informacji A wprawdzie nie została wykorzystana w całości, ale przedawniła się (upłynęło 12 miesięcy od jej otrzymania), ulga wynikająca z informacji C zaś została już w pełni wykorzystana. Pozostają więc do wykorzystania ulgi z informacji B i D na łączną kwotę 2800 zł (6600 – 4000 + 3200 – 3000). Z informacji B pracodawca chce wykorzystać tylko 2000 zł, więc kwotami wykorzystanych ulg będą 2000 zł i 200 zł. Do zapłaty pozostanie 3441 zł (5641 – 2200). W DEK-I-0 należy zatem wykazać: poz. 36 = 2600, poz. 37 = 200, poz. 39 = 2000, poz. 40 = 200, poz. 41 i 44 = 3441.
Należy także wypełnić poz. 1–33, 58 i 59 DEK-I-u. Odnośnie do informacji B: poz. 21 = 2015-11-12, poz. 22 = 1, poz. 23 = 6600, poz. 24 = 2600, poz. 25 = 2000; odnośnie do informacji D: poz. 29 = 2015-05-02, poz. 30 = 2, poz. 31 = 3200, poz. 32 = 200, poz. 33 = 200.

You'll need Skype CreditFree via Skype