Pracownik socjalny będzie weryfikował to, czy osoba deklarująca zajmowanie się niepełnosprawnym członkiem rodziny nie jest aktywna zawodowo i faktycznie sprawuje nad nim opiekę.

Przy okazji projektu ustawy wprowadzającej 500 zł na dziecko resort pracy postanowił doprecyzować przepisy związane z przyznawaniem świadczenia pielęgnacyjnego i specjalnego zasiłku opiekuńczego. W przypadku tej pierwszej formy wsparcia gmina ma teraz możliwość zlecenia przeprowadzenia wywiadu środowiskowego z osobą, która ubiega się o jej przyznanie lub jest już do niej uprawniona (przy specjalnym zasiłku opiekuńczym takie działanie jest obowiązkowe). Wykonuje go pracownik socjalny, ale do tej pory nie wynikało to wprost z ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 163 ze zm.), która reguluje to, kiedy sporządzany jest wywiad. Po zmianie kwestia ta zostanie uwzględniona.
W art. 107 ustawy zostanie wskazane, że celem wywiadu jest weryfikacja wątpliwości dotyczących tego, czy osoba faktycznie nie pracuje i osobiście zajmuje się niepełnosprawnym członkiem rodziny. Nowelizacja zakłada też, że w sytuacji, gdy jest on sporządzany na potrzeby świadczeń opiekuńczych, nie trzeba wypełniać całego liczącego kilkanaście stron kwestionariusza, ale jego odpowiednie części.
Gmina zyska też większe uprawnienia. Gdy okaże się, że osoba starająca się o pomoc uniemożliwia przeprowadzenie wywiadu lub nie udzieli wyjaśnień co do okoliczności budzących wątpliwości, organ odmówi przyznania świadczenia lub zasiłku. – Takie sformułowanie daje nam wyraźną podstawę prawną do wydania decyzji negatywnej, bo obecne brzmienie przepisów nie wskazuje, jakie są bezpośrednie konsekwencje takiego zachowania opiekuna – wskazuje Piotr Spiżewski, kierownik działu świadczeń rodzinnych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Puławach.
Gdy odmowa sporządzenia wywiadu lub wyjaśnień będzie dotyczyć osób pobierających wsparcie, wypłata pieniędzy zostanie im wstrzymana aż do momentu udzielenia odpowiedzi na zastrzeżenia gminy. Ponadto wykreślony zostanie przepis przewidujący odrębny wzór wywiadu, który może być sporządzony, gdy osoby deklarujące samotne wychowywanie dziecka występują o przyznanie zasiłku rodzinnego i dodatków do niego.
– To racjonalne rozwiązanie, bo zastosowanie wywiadu środowiskowego z pomocy społecznej daje pełniejszy obraz sytuacji rodziny – zauważa Bogumiła Podgórska, kierownik działu świadczeń rodzinnych MOPS w Katowicach.
Etap legislacyjny
Projekt w konsultacjach