Sejm uchwalił w piątek ustawę o emeryturach kapitałowych zakładającą, że będą one wypłacane od 1 stycznia 2009 r. Za uchwaleniem ustawy opowiedziało się 214 posłów, 183 było przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.

Wcześniej większość posłów nie zgodziła się na odrzucenie projektu ustawy. Odrzucenia chciało 177 posłów, przeciw opowiedziało się jednak 215, 8 wstrzymało się od głosu.

Ustawa o emeryturach kapitałowych zakłada, że będą one wypłacane od 1 stycznia 2009 r. Będą albo okresowe, albo dożywotnie. Ich wysokość będzie zależała od kwoty składek zgromadzonych na indywidualnym koncie ubezpieczonego w trakcie jego życia zawodowego.

W piątek przed głosowaniem nad całością ustawy, posłowie przyjęli 23 poprawki. Jedna z nich przewiduje, że osoby otrzymujące rentę rodzinną będą miały prawo do jednoczesnego pobierania własnej okresowej emerytury kapitałowej.

Posłowie zgodzili się też, aby ZUS zwracał emerytom nienależnie pobrane z ich kont środki wraz z odsetkami (wynikającymi z przepisów kodeksu cywilnego), liczonymi za okres od obciążenia rachunku bankowego OFE do dnia zwrotu.

Zaakceptowali także zmianę, w myśl której, jeżeli ZUS nie otrzyma z OFE środków na wypłatę emerytury okresowej, mimo że emeryt złożył wniosek w tej sprawie, będzie mógł wejść na rachunek bankowy OFE i ściągnąć należne pieniądze. Pełnomocnictwa w tej sprawie OFE będą musiały przekazać ZUS-owi do 31 grudnia 2008 r.

Obsługę bankową w zakresie odrębnych rachunków bankowych będzie mógł prowadzić NBP albo inny bank

Wysokość opłaty, jaką zakład emerytalny będzie przekazywał ZUS za obsługę dożywotniej emerytury kapitałowej maksymalnie będzie mogła wynosić 0,5 proc. najniższej emerytury z FUS.

Według innej przyjętej poprawki obsługę bankową w zakresie odrębnych rachunków bankowych będzie mógł prowadzić NBP albo inny bank.

Zgodnie z kolejną poprawką, w sytuacji gdy IKE osiągną zysk albo nadwyżkę, wysokość dożywotnich emerytur kapitałowych będzie ustalana ponownie w terminach właściwych dla waloryzacji rent i emerytur z FUS.

Posłowie przyznali też sprawowanie kontroli nad wypłatą obydwu rodzajów emerytur kapitałowych (okresowych i dożywotnich) przez nadzór ubezpieczeniowy a także kompetencje do reprezentowania interesów osób pobierających te świadczenia Rzecznikowi Ubezpieczonych.

Posłowie doprecyzowali ponadto zapis, zgodnie z którym jeżeli emeryt będzie pracował i nadal opłacał składki, wysokość jego emerytury zostanie (na jego wniosek) ustalona ponownie.

Uściślili też, że prawo do okresowej emerytury kapitałowej będzie wygasało automatycznie w dniu poprzedzającym dzień, w którym członek OFE ukończy 65 lat. Złożenie wniosku o emeryturę z FUS będzie jednoznaczne ze złożeniem wniosku o przyznanie emerytury kapitałowej. Świadczenia te będą wypłacane razem, przez ZUS.

Przyjęta została też poprawka, w myśl której jeżeli emeryt umrze w ciągu trzech pierwszych lat od momentu rozpoczęcia pobierania dożywotniej emerytury kapitałowej, to tzw. jednorazowa wypłata gwarantowana, wskazanym przez niego spadkobiercom, będzie wypłacana w ciągu 3 miesięcy, ale nie wcześniej niż w ciągu miesiąca od dnia przedstawienia funduszowi dokumentu stwierdzającego tożsamość uprawnionego do wypłaty.

Jeśli będzie to małżonek zmarłego, pieniądze mogą zostać przelane na jego rachunek bankowy w otwartym funduszu emerytalnym. Musi jednak wystąpić z takim wnioskiem.

Po ukończeniu 65. roku życia kobiety, podobnie jak mężczyźni, otrzymają dożywotnią emeryturę kapitałową

Posłowie zdecydowali też, że fundusz ma obowiązek, na żądanie członka, udzielić mu pisemnej informacji o wartości środków zgromadzonych na jego rachunku aktualnych na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc złożenia wniosku o ustalenie prawa do okresowej emerytury kapitałowej lub o ponowne ustalenie jej wysokości.

Jako pierwsze nowe emerytury otrzymają osoby urodzone w 1949 roku, czyli najstarszy rocznik uprawniony do korzystania z II filara. Trafią one wyłącznie do kobiet. Mężczyźni, ze względu na wyższy o 5 lat wiek emerytalny, po raz pierwszy otrzymają je w 2014 r.

Zgodnie z uchwaloną ustawą, okresowa emerytura kapitałowa ma być wypłacana do 65. roku życia. Warunkiem jej otrzymania będzie ukończenie 60 lat oraz to, aby wysokość zgromadzonych środków na rachunku otwartego funduszu emerytalnego była równa lub wyższa od 20-krotności dodatku pielęgnacyjnego. Emerytury okresowe mają ma być corocznie waloryzowane.

Po ukończeniu 65. roku życia kobiety, podobnie jak mężczyźni, otrzymają dożywotnią emeryturę kapitałową. Te waloryzowane już nie będą a ich wysokość będzie zależała od zysków lub strat funduszu emerytalnego. Projekt nie przewiduje również dziedziczenia środków zgromadzonych na koncie emerytalnym.

Według wyliczeń MPiPS okresowa emerytura kapitałowa kobiety, która zakończy pracę w 2009 r., wyniesie od 935 zł do ok. 3 tys. zł. W 2014 r. emerytury dożywotnie kobiet wyniosą, zdaniem resortu, od 1,1 tys. do 3,5 tys. zł. Mężczyzna z rocznika 1949, który zakończy pracę w 2014 r., może, według MPiPS, liczyć na dożywotnią emeryturę w wysokości od ok. 1,7 do ok. 6,3 tys. zł.