Już w tym tygodniu Sejm może się zająć rządowym projektem ustawy o emeryturach pomostowych. Prawo do nich ma mieć 244 tys. osób zatrudnionych w szczególnych warunkach lub charakterze. Związkowcy nie zgadzają się na takie rozwiązania.

Czy emerytury pomostowe powinny być świadczeniami wygasającymi?

AGNIESZKA CHŁOŃ-DOMIŃCZAK
Tak
Powinny być świadczeniem wygasającym. Osoby relatywnie młode, które rozpoczęły pracę po 31 grudnia 1999 r., mogą planować karierę zawodową, tak aby móc kontynuować pracę do osiągnięcia wieku emerytalnego. Elastyczne funkcjonowanie na rynku pracy jest typową cechą współczesnego świata. Jednocześnie dłuższa praca oznacza więcej wpłaconych składek, a więc i wyższą emeryturę.
JAN GUZ
Nie
Nie mogą być świadczeniami wygasającymi dopóki pracownicy wykonują prace w szczególnych warunkach lub charakterze. Muszę przypomnieć, że zgodnie z porozumieniem zawartym między rządem a związkami zawodowymi w 1998 r. dla tej grupy osób zamiast wcześniejszych emerytur miały być uchwalone emerytury pomostowe. Porozumienie nie przewidywało wygaszania tych świadczeń.

Czy prawo do emerytur pomostowych powinny mieć tylko osoby zatrudnione przed 1 stycznia 1999 r.?

AGNIESZKA CHŁOŃ-DOMIŃCZAK
Tak
To rozwiązanie, które dotyczy osób objętych nowym systemem emerytalnym, ale pracujących jeszcze pod rządami starego systemu. Osoby rozpoczynające pracę po 1 stycznia 1999 r. wiedziały, że wchodzą w nowy system emerytalny, w którym nie funkcjonują żadne specjalne rozwiązania emerytalne, a emerytura zależy od wpłaconych składek i wieku przejścia na emeryturę.
JAN GUZ
Nie
Mimo że prawo do tych emerytur zyska osoba, która chociaż jeden dzień przepracowała w starym systemie. Rząd przystał więc w końcu na opcję zerową. To jednak nie rozwiązuje problemu osób, które rozpoczęły pracę po 1 stycznia 1999 r. Dlatego proponujemy, aby prawo do emerytur pomostowych mieli pracownicy, którzy rozpoczęli pracę przed 1 stycznia 2009 r., a nie, jak chce rząd, przed 1 stycznia 1999 r. W innym przypadku zaskarżymy ustawę do TK.

Czy do emerytur pomostowych powinny być uprawnione osoby, mające to prawo na podstawie obecnych przepisów?

AGNIESZKA CHŁOŃ-DOMIŃCZAK
Nie
Funkcjonujący w starym systemie wykaz stanowisk prac w szczególnych warunkach i w szczególnym charakterze ma już ćwierć wieku. W tym czasie zaszło wiele zmian, zarówno, jeżeli chodzi o używane technologie, jak i warunki pracy. Trudno dziś wyjaśnić, dlaczego operator monitorów, telefonistka czy sprzątacz hal fabrycznych powinni mieć prawo do emerytury pomostowej. Tak też uważa Trybunał Konstytucyjny, który uznał konieczność wydania nowego rozporządzenia na podstawie przepisów upoważniających zawartych w ustawie z uwzględnieniem zmian ustawowych i zapadłych rozstrzygnięć sądowych. Zdaniem TK jest to potrzebne z uwagi na postęp w dziedzinie medycyny pracy oraz BHP i wynikających z tego zmian w sposobie wykonywania pracy. TK zalecił, by rząd zajął się tą sprawą. Dlatego trzeba było na nowo zdefiniować rodzaje prac.
JAN GUZ
Tak
Rząd niepotrzebnie straszy społeczeństwo, że z prawa do wcześniejszych emerytur obecnie może skorzystać milion osób. Te dane są nieprawdziwe, gdyż wielu uprawnionych od dawna nie wykonuje prac uprawniających do wcześniejszych emerytur. Trzeba mieć też świadomość, że zmiany technologiczne spowodowały, że wiele rodzajów prac trudno dziś uznać za wykonywane w szczególnych warunkach. Nieprawdziwe są też informacje, że przyszłe pokolenia zapłacą za emerytury pomostowe. W najbliższych latach prawo do nich będą mieć osoby, które przeważnie rozpoczynały pracę na stanowiskach robotniczych bezpośrednio po szkole zawodowej. Przechodząc na emeryturę w wieku 60 lat będą mieć 40-letni staż pracy i na swoim koncie emerytalnym co najmniej 700 tys. zł. Każda z tych osób już zgromadziła kapitał pozwalający jej żyć godnie do 80-90 lat.

Czy pracodawcy powinni płacić składki na emerytury pomostowe w wysokości 1,5 proc.?

AGNIESZKA CHŁOŃ-DOMIŃCZAK
Tak
Emerytury te dotyczą szczególnych warunków pracy, a więc takich, które nie mogą być wyeliminowane. Dotychczasowy system stwarzał zachęty dla pracodawców, aby tak naprawdę nie zajmowali się warunkami pracy w swojej firmie. O wiele wygodniej było wysłać pracowników na wcześniejszą emeryturę, czego koszty ponosili wszyscy pracodawcy i pracownicy. Chcemy, aby pracodawcy płacili niewielką 1,5-proc. składkę za pracowników uprawnionych do emerytur pomostowych. Składka ta sfinansuje jedynie w niewielkim stopniu koszty wypłaty emerytur, ale mamy nadzieję będzie miała charakter dyscyplinujący pracodawców.
JAN GUZ
Nie
Rządowa propozycja, aby pracodawcy zatrudniający osoby mające prawo do emerytur płacili składki w wysokości 1,5 proc., jest skandalem. Nie będzie to obciążenie, które spowoduje, że właścicielowi firmy będzie się opłacało poprawiać warunki pracy pracowników. Pracodawca nie kupi nowoczesnej maszyny, bo praca człowieka będzie tańsza. Przedsiębiorca musi być zainteresowany, aby wprowadzać nowe technologie, budować nowoczesne hale oraz modernizować stanowiska pracy. Przy tak niskiej składce właściciel firmy taką składkę po prostu wrzuci w koszty prowadzenia działalności i nie będzie się przejmować swoimi pracownikami.

Czy wszyscy nauczyciele powinni mieć prawo do wcześniejszych emerytur?

AGNIESZKA CHŁOŃ-DOMIŃCZAK
Nie
Praca nauczycieli jest bardzo wymagająca. Powoduje też stres. Wcześniejsza emerytura nie rozwiąże tych problemów. Emerytura nie zmieni warunków pracy, ani też nie poprawi satysfakcji z racji osiąganych zarobków. Aby realnie poprawić sytuację środowiska nauczycielskiego, konieczne są np. podwyżki. Rząd przedstawił realne propozycje nie tylko w 2008 r., lecz także w 2009 i w 2010 roku. Natomiast emerytura pomostowa powinna przysługiwać tylko tym nauczycielom, którzy pracują z trudną młodzieżą.
JAN GUZ
Tak
Nauczyciele mają prawo do przechodzenia na wcześniejsze emerytury na podstawie Karty Nauczyciela. Nie ma powodu, aby mieli utracić swoje uprawnienia. Przypominam, że OPZZ nigdy nie mówił o prawie do wcześniejszego zakończenia pracy przez wszystkich nauczycieli. Należy wyłączyć z tych uprawnień wszystkich nauczycieli oddelegowanych do innej pracy (np. w samorządzie), którym ten okres dzisiaj jest zaliczany do stażu emerytalnego. Uprawnienia do wcześniejszej emerytury muszą zachować czynni nauczyciele.
JEST ZA:
• ograniczaniem liczby osób uprawnionych do wcześniejszych emerytur
• przyznaniem emerytur pomostowych wyłącznie osobom, które rozpoczęły pracę w tzw. szkodliwych warunkach przed 1 stycznia 1999 r.
• obciążeniem pracodawców zatrudniających osoby uprawnione do emerytur pomostowych obowiązkową składką w wysokości 1,5 proc. ich płacy
JEST ZA:
• utrzymaniem obecnych uprawnień do wcześniejszych emerytur osobom zatrudnionym przed 1 stycznia 2009 r.
• przyznawaniem emerytur pomostowych tym osobom, które dopiero rozpoczną prace wymienione w wykazie do ustawy po 31 grudnia 2008 r.
• utrzymaniem odrębnych przywilejów emerytalnych dla nauczycieli
POLA KOMPROMISU
BRAK
DGP