Próg dający prawo do pomocy finansowej wyniesie 674 zł na osobę w rodzinie lub 764 zł, gdy rodzice mają niepełnosprawnego potomka. Będzie obowiązywał przez dwa następne lata.
Tydzień ze świadczeniami rodzinnymi
Czy ulegnie zmianie próg dochodowy
Czytelniczka w połowie obecnego okresu zasiłkowego straciła prawo do świadczeń na dwójkę dzieci, bo jej dodatkowy przychód spowodował przekroczenie kryterium dochodowego. Czy w związku z rozpoczynającym się w listopadzie nowym okresem wypłacania świadczeń kryterium zostanie podniesione?
TAK
W tym roku przypada termin przeprowadzanej co trzy lata weryfikacji kwot świadczeń na dzieci oraz progów dochodowych, które do nich uprawniają. Rząd postanowił, że od 1 listopada br., kiedy zacznie się nowy okres wypłaty zasiłków rodzinnych, kryterium wzrośnie z 574 zł do 674 zł w przeliczeniu na osobę w rodzinie. Natomiast w przypadku wychowywania niepełnosprawnego dziecka będzie ono wynosić zamiast obecnych 664 zł – 764 zł. W obydwu przypadkach oznacza to znaczący wzrost, bo aż o 100 zł, co może spowodować, że więcej rodziców zyska prawo do zasiłków na dzieci i przysługujących do nich dodatków. Podobnie jak podczas weryfikacji przeprowadzanej trzy lata temu, również tym razem została ona podzielona na dwa etapy. Wspomniane wyżej kwoty progów będą obowiązywać w okresie zasiłkowym, który potrwa od 1 listopada br. do 31 października 2016 r. oraz od 1 listopada przyszłego roku do 31 października 2017 r. Natomiast od 1 listopada 2017 r. nastąpi druga część podwyżki kryteriów. Od tej daty będą one wynosić: 754 zł na osobę w rodzinie oraz 844 zł w rodzinie z niepełnosprawnym dzieckiem.
Podstawa prawna
Par. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 sierpnia 2015 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny i specjalny zasiłek opiekuńczy, wysokości świadczeń rodzinnych oraz wysokości zasiłku dla opiekuna (Dz.U. poz. 1238).
Czy zasada złotówka za złotówkę już działa
Pani Katarzyna zamierza starać się o zasiłek rodzinny na córkę, ale obawia się, że nawet mimo wyższego kryterium dochodowego może nie otrzymać pomocy finansowej. Słyszała jednak, że Sejm uchwalił ustawę, która spowoduje, że w takiej sytuacji świadczenia mogą być wypłacane w obniżonej wysokości, w zależności od tego, o ile złotych został przekroczony próg dochodowy. Czy ośrodek pomocy społecznej zastosuje te przepisy przed najbliższym okresem zasiłkowym?
NIE
Zasada złotówka za złotówkę, która zakłada, że rodzic będzie otrzymywał o tyle niższe świadczenia na dzieci, o ile przekroczył kryterium dochodowe, będzie obowiązywać dopiero od 1 stycznia 2016 r. Jeżeli więc teraz rodzic nie otrzyma zasiłków na dzieci ze względu na zbyt wysoki dochód, będzie musiał jeszcze raz w nowym roku złożyć wniosek i możliwe, że wtedy uzyska pomoc finansową. Jednak jest jeszcze inna szansa na uzyskanie świadczeń w takiej sytuacji, bo do końca 2015 r. będzie jeszcze cały czas działać inny przepis ustawy, który pozwala na otrzymywanie świadczeń na dzieci mimo przekroczenia progu dochodów. Przewiduje ona, że zasiłek może być przyznany (bez pomniejszania), pod warunkiem że kwota przekroczenia jest równa lub niższa od najniższego zasiłku, który ma obowiązywać w okresie zasiłkowym, na który składany jest wniosek. Ponieważ od 1 listopada br. ma on wynosić 89 zł, rodzic będzie mógł otrzymywać pomoc na dzieci przy dochodzie nie wyższym niż 763 zł (674 zł plus 89 zł) lub 853 zł (764 zł plus 89 zł), gdy ma niepełnosprawne dziecko. Tyle że ta zasada może być zastosowana, jeżeli w kończącym się właśnie okresie zasiłkowym opiekunowie otrzymują pomoc i nie jest przekroczone kryterium. Nie można też korzystać z przekroczenia rok po roku. Jeżeli więc rodzic już teraz otrzymuje w ten sposób świadczenia, to od 1 listopada nie będą one przyznane, gdy okaże się, że dochody ponownie są wyższe od progu ich przyznania.
Podstawa prawna
Art. 5 ust. 3 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 114 ze zm.).
Czy lista dochodów jest określona
Pani Dorota po rozwodzie z mężem samotnie wychowuje dwójkę dzieci. Ma na nie zasądzone alimenty. Czy kiedy będzie składała wniosek o zasiłek rodzinny, do jej dochodu wliczone zostaną też pieniądze wpłacane przez ojca dzieci?
TAK
Przepisy określają szczegółowo, jakie dochody osiągane przez członków rodziny są uwzględniane przy kryterium dochodowym. Są to przede wszystkim przychody z tytułu zatrudnienia, opodatkowane podatkiem PIT (pomniejszone o podatek i składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne) oraz dochody z działalności, które podlegają ryczałtowemu opodatkowaniu (również pomniejszone o należności do urzędu skarbowego i składki). Ponadto do kryterium wliczane są też dochody, które w ogóle nie są opodatkowane. Przepisy wymieniają obecnie 30 takich dochodów, wśród nich są m.in. alimenty, świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego, diety, stypendia o charakterze socjalnym, które otrzymują uczniowie i studenci. W przypadku rodziców, którzy prowadzą gospodarstwo rolne, uwzględniana jest kwota dochodu osiągana z jednego hektara przeliczeniowego. Jest ona podawana przez GUS co roku w połowie września.
Podstawa prawna
Art. 3 pkt 1 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 114 ze zm.).
Czy gmina utraci dochody z umowy o dzieło
Czytelniczka oprócz zatrudnienia na etacie pracowała w 2014 r. przez cztery miesiące dodatkowo na umowie o dzieło. Do tej pory gmina wliczała ten dochód do dochodu rodziny, mimo że w momencie składania wniosku już nie był przez matkę uzyskiwany i powinien być traktowany jako utracony. Czy w nadchodzącym okresie zasiłkowym zmieniły się przepisy w tym względzie?
TAK
Katalog dochodów, które mogą być potraktowane jako utracone (ale też i uzyskane), jest określony w przepisach. To oznacza, że nie zawsze, mimo że doszło do faktycznego obniżenia dochodu rodziny, zostanie to uwzględnione. Jeszcze do niedawna tak było właśnie z wynagrodzeniem osiąganym na podstawie umowy o dzieło. Przepisy wskazywały, że strata dochodu może być spowodowana utratą zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, ale z wyjątkiem tej wykonywanej na umowę o dzieło. Natomiast od 3 września br. nastąpiła zmiana przepisów i to wyłączenie zostało z nich wykreślone. Dodatkowo katalog dochodów utraconych został poszerzony o utracenie alimentów w związku ze śmiercią osoby zobowiązanej do ich płacenia. Do 2 września jako zmiana dochodu była uwzględniana jedynie strata świadczeń z funduszu alimentacyjnego, jeżeli rodzic zmarł. Do pozostałych dochodów utraconych należy zaś: rozpoczęcie urlopu wychowawczego, utrata zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych, utrata zasiłku lub świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, emerytury, renty, renty rodzinnej lub socjalnej oraz utrata zasiłku chorobowego, macierzyńskiego lub świadczenia rehabilitacyjnego (o ile były one wypłacane w związku ze stratą pracy lub innej pracy zarobkowej). Wreszcie ostatnim dochodem utraconym jest wyrejestrowanie pozarolniczej działalności gospodarczej lub jej zawieszenie z powodu sprawowania opieki nad dzieckiem. Co do zasady, z wymienionym wyżej katalogiem dochodów tożsama jest lista dochodów uzyskanych. W jej przypadku od 3 września również nastąpiła zmiana związana z umowami o dzieło. O ile do tej pory osiągnięcie przez rodzica zarobków pochodzących z takiego źródła nie powiększało wysokości dochodu, to obecnie jest on traktowany jako uzyskany.
Podstawa prawna
Art. 3 pkt 23 i 24 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 114 ze zm.).
Czy uwzględnia się dochody z 2014 r.
Panu Pawłowi urodziło się w lipcu dziecko i zamierza się starać o przyznanie świadczeń na nowy okres zasiłkowy. Czy musi podać wysokość swoich dochodów z poprzedniego roku?
TAK
Co do zasady do obliczania, ile wynosi dochód na osobę w rodzinie, brane są pod uwagę wymienione w przepisach rodzaje dochodów, które zostały osiągnięte przez jej członków w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy, na który składany jest wniosek. Jeżeli więc rodzic stara się teraz o świadczenia, które zaczną być wypłacane od 1 listopada, musi podać dochody z 2014 r. Są one dzielone przez liczbę miesięcy, w których zostały osiągnięte oraz przez liczbę członków rodziny. Jednak w związku z tym, że od końca 2014 r. mogły nastąpić zmiany w wysokości dochodów, np. wzrosły lub przeciwnie – obniżyły się – zostanie to uwzględnione, tak aby jego kwota była aktualna. Służy do tego procedura dochodu utraconego i uzyskanego. W tym pierwszym przypadku dochód z poprzedniego roku, który nie jest już osiągany w 2015 r., nie jest w ogóle uwzględniany przez gminę. Natomiast gdy został on w tym roku osiągnięty, jego kwota powiększy ten z 2014 r.
Podstawa prawna
Art. 3 pkt 2, 2a, 3, art. 5 ust. 4, 4a, 4b ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 114 ze zm.).