Osoby inne niż spokrewnione w pierwszym stopniu z niepełnosprawnym członkiem rodziny będą musiały spełnić dodatkowe warunki, aby otrzymać pomoc finansową za opiekę na nowych zasadach.
Wprowadzenie dodatkowych przesłanek dla niektórych opiekunów przewiduje projekt nowelizacji ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 114). Ma on dostosować przepisy dotyczące przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego do wyroków Trybunału Konstytucyjnego (sygn. akt K 38/13 i SK 7/11).
Prawo do tej formy wsparcia mają zyskać opiekunowie zarówno dzieci, jak i dorosłych osób niepełnosprawnych, o ile są obciążeni względem nich obowiązkiem alimentacyjnym. Jednak nowelizacja zakłada, że osoby inne niż spokrewnione w pierwszym stopniu z wymagającym wsparcia członkiem rodziny (np. wnuczka mająca niepełnosprawną babcię), otrzymają świadczenie, o ile spełnią łącznie kilka warunków. Wśród nich jest wymieniona m.in. śmierć rodziców osoby wymagającej opieki, brak innych jej krewnych spokrewnionych w pierwszym stopniu oraz niepozostawanie przez nią w związku małżeńskim.
– To oznacza, że jeżeli babcia ma dzieci, ale nie spełniają one warunków do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, bo nie zrezygnowali z pracy, to wnukowie nie będą mogli otrzymać tego wsparcia – wskazuje Eliza Dygas, kierownik działu świadczeń rodzinnych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Płocku.
Bogumiła Podgórska, kierownik działu świadczeń rodzinnych MOPS w Katowicach, dodaje, że takie rozwiązanie może zapobiegać nadużyciom, do których dochodziło przed 2013 r., kiedy obowiązywały bardziej liberalne zasady przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego (wtedy też przysługiwało ono wszystkim opiekunom). Wówczas się zdarzało, że po wsparcie zgłaszała się wnuczka, która deklarowała opiekę nad niepełnosprawną babcią. Jednak w rzeczywistości opieka była fikcyjna, ponieważ był to dla niej sposób na uzyskanie stałego dochodu, gdy nie mogła znaleźć pracy. Co więcej, często tacy wnukowie jednocześnie studiowali. I chociaż trudno w takich sytuacjach mówić o sprawowaniu stałej opieki nad niepełnosprawnym, to formalnie nie było podstaw do odmowy świadczenia.
800 zł miesięcznie ma wynosić świadczenie pielęgnacyjne za opiekę nad osobą, która stała się niepełnosprawna po skończeniu 18 lub 25 lat (jeżeli się uczyła)
Etap legislacyjny
Projekt nowelizacji ustawy w konsultacjach