Orzeczenie organu możemy otrzymać również e-mailem. Potrzebny jest jednak wniosek o taki sposób doręczenia albo wyrażenie na to zgody.
W ubiegłym tygodniu pisaliśmy o tradycyjnym sposobie doręczeń pism do ZUS. W dobie upraszczania form przekazu rodzi się jednak pytanie, czy z duchem czasu może iść też ZUS i korespondować z nami elektronicznie, w tym doręczyć w ten sposób np. decyzję. Przepisy przewidują taką możliwość jako doręczenie za pomocą środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną, o którym mowa w art. 391 par. 1 k.p.a. Ustawa ta stanowi, że jeżeli strona lub inny uczestnik postępowania spełni jeden z następujących warunków, tj.:

złoży podanie w formie dokumentu elektronicznego przez elektroniczną skrzynkę podawczą organu administracji publicznej, wystąpi do organu administracji publicznej o takie doręczenie i wskaże organowi adres elektroniczny, wyrazi zgodę na doręczanie pism w postępowaniu za pomocą tych środków i wskaże organowi adres elektroniczny organ administracji publicznej doręcza pisma elektronicznie.

Czyja inicjatywa
Bezsprzeczne jest, że ZUS jest organem administracji publicznej (np. wyrok NSA z 15 listopada 2006 r., sygn. akt II GSK 225/06). Skoro tak, to idąc dalej, należy stwierdzić, że zastosowanie środków komunikacji elektronicznej przy doręczeniach korespondencji ZUS uzależnione jest od woli osoby, która ma dokument otrzymać. Warunkiem jest zaakceptowanie przez strony tego sposobu doręczania, przy czym k.p.a. celowo rozróżnia dwie sytuacje. Akceptacja może przybrać formę albo wystąpienia z takim wnioskiem do organu administracji, albo też tylko wyrażenia zgody. Różnica między nimi polega na tym, że w pierwszym przypadku inicjatywa należy do uczestnika postępowania, podczas gdy wyrażenie zgody następuje w wyniku zwrócenia się do niego organu prowadzącego postępowanie. Użycie zwrotu „wystąpił o doręczenie” oznacza konieczność złożenia przez stronę odrębnego żądania, przy czym może to nastąpić w podaniu wszczynającym postępowanie, jak również na każdym innym etapie toczącego się postępowania (tak orzekł WSA w Krakowie w wyroku z 25 października 2013 r., sygn. akt II SA/Kr 923/13).
Zamiast formy papierowej
Co także istotne, doręczenie dokonywane w formie elektronicznej zastępuje to tradycyjne, stąd niedopuszczalne jest doręczenie dokumentu w postaci zarówno papierowej, jak i elektronicznej. Taki wniosek wynika z art. 46 par. 3 k.p.a., który przewiduje kolejność sposobów doręczania: najpierw elektroniczne (jeżeli uczestnik złożył oświadczenie), a w dalszej kolejności tradycyjne, jednak tylko w przypadku braku skuteczności doręczenia elektronicznego. Inaczej rzecz ujmując, uczestnik postępowania stoi przed wyborem spośród dwóch wariantów doręczenia przewidzianych w k.p.a. – elektronicznego i tradycyjnego.
Sporna definicja
Wspomnieć również należy, że nawet w literaturze jest sporne, czy przedmiotem doręczenia są pisma, pisma w formie dokumentu elektronicznego czy sam dokument elektroniczny. Wobec przyjętego w k.p.a. rozróżnienia między pismami a dokumentem elektronicznym można przyjąć, że przedmiotem doręczeń są jednak dokumenty elektroniczne (pisma w formie dokumentu elektronicznego), a nie pisma, które są przedmiotem doręczeń zwykłych, czyli pisma opatrzone podpisem tradycyjnym.
Na koniec warto dodać, że doręczenie pisma za pośrednictwem faksu nie jest doręczeniem za pomocą środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną.
Ważne
Wybór doręczenia elektronicznego powoduje rezygnację z papierowego doręczenia dokumentu
Podstawa prawna
Art. 391 ustawy z 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 267 ze zm.).
Art. 2 pkt 5 ustawy z 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz.U. nr 144, poz. 1204 ze zm.).