Do kogo należą materiały szkoleniowe (np. płyty, książki) po ukończeniu zewnętrznego seminarium, które zostało opłacone przez pracodawcę? Nie była podpisywana żadna umowa lojalnościowa oraz żadne dodatkowe aneksy do umowy w związku z tym szkoleniem. Czy po ustaniu umowy o pracę pracodawca ma prawo żądać zwrotu materiałów ze szkolenia?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa pracy pracownikowi podnoszącemu kwalifikacje zawodowe pracodawca obowiązany jest udzielić urlopu szkoleniowego lub zwolnić z całości lub części dnia pracy, na czas niezbędny do dotarcia na obowiązkowe zajęcia oraz na czas ich trwania. Są to dwa świadczenia, które mają charakter obowiązkowy. Ustawodawca nie przewidział żadnych innych świadczeń dla pracowników podnoszących kwalifikacje zawodowe, które miałyby taki charakter (art. 1031 kodeksu pracy i nast.). Oznacza to, że pracodawca nie musi nawet pokryć kosztów samego szkolenia, kursu czy studiów, które pracownik miałby podjąć z jego inicjatywy.
Pracodawca może jednak zawrzeć z pracownikiem umowę, w której przyzna mu dodatkowe świadczenia w związku z podnoszeniem przez niego kwalifikacji zawodowych, np. w postaci pokrycia kosztów książek czy innych materiałów szkoleniowych. W sytuacji jednak, gdy strony nie zawarły umowy szkoleniowej, a zatem pracodawca nie zobowiązał się wobec pracownika do przyznania mu dodatkowych świadczeń, należałoby skłonić się ku stanowisku, że materiały te należą do pracodawcy, zwłaszcza że pokrył on koszty szkolenia, zaś pracownikowi zostały powierzone w celu korzystania z nich. A zatem, po ustaniu stosunku pracy, pracodawca ma prawo żądać od pracownika zwrotu tych materiałów.
Należy jednocześnie pamiętać, że w myśl przepisów ustawy z 4 lutego 1992 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 90, poz. 631 ze zm.) przeniesienie własności egzemplarza danego utworu nie powoduje przejścia autorskich praw majątkowych do utworu (art. 52 ustawy).
Podstawa prawna
Art. 1031–1036 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1502).