Mimo ostatnich zmian podróże służbowe takich osób nie są obciążone ani ZUS, ani składką zdrowotną. Brak tej ostatniej to nieoczekiwany efekt wprowadzenia konieczności odprowadzania składek emerytalnej i rentowych.
Z chwilą gdy stało się jasne, że od stycznia 2015 r. członkowie rad nadzorczych zaczną płacić dodatkowo składki emerytalne i rentowe, pojawił się problem, jak rozliczać ich podróże służbowe. Może się wydawać, że nadal trzeba od nich płacić składkę zdrowotną i dodatkowo ZUS. Jest jednak inaczej, bo resort pracy zmienił rozporządzenie dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek, w wyniku czego podróże służbowe dla tej grupy są obecnie korzystniejsze.
Jak było
Do końca 2014 r. od wartości diet i innych świadczeń związanych z podróżą służbową członków rad nadzorczych należało odprowadzać składkę zdrowotną. Podstawą jej wymiaru był przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z działalności wykonywanej osobiście przez te osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania. Z kolei przychodami – w rozumieniu podatkowym – są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. A także należności związane z podróżami służbowymi, tj. diety oraz zwrot kosztów podróży. Świadczy o tym fakt, że należności te są zwolnione od podatku (także u członków rady nadzorczej), a od podatku zwolnić można jedynie to, co jest przychodem i podlega opodatkowaniu.
Wyłączenia z podstawy wymiaru ZUS (w tym także podstawy wymiaru składki zdrowotnej) dotyczyły wprost jedynie pracowników, a dodatkowo członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy-zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.
Jak jest
Od 1 stycznia 2015 r. zwolnienia ubezpieczeniowe zostały rozszerzone także na członków rad nadzorczych. Mimo że wyłączenia te dotyczą podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, to jak zaznaczyłem wcześniej, stosuje się je także przy ustalaniu składki zdrowotnej. To oznacza, że tej ostatniej od stycznia 2015 już nie płacimy. W efekcie okazuje się, że – paradoksalnie – dzięki ostatniej krytykowanej szeroko ustawowej zmianie członkowie rad nadzorczych zyskali w zakresie podróży służbowych, choć w ostatecznym rozrachunku więcej stracili.
Ważne
Do ustalenia podstawy składki zdrowotnej stosuje się przepisy dotyczące ustalenia podstawy składek emerytalnej i rentowej. W przypadku członków rad nadzorczych podstawą ich wymiaru jest przychód w rozumieniu przepisów podatkowych
Podstawa prawna
Art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2008 r. nr 164, poz. 1027 ze zm.).
Art. 4 pkt 9, art. 18 ust. 4 pkt 10 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 ze zm.).
Art. 11 ust. 1, art. 21 ust. 1 pkt 16 i ust. 13, art. 27b ust. 1 pkt 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Par. 2 ust. 1 pkt 15, par. 5 ust. 2 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. nr 161, poz. 1106 ze zm.).