Nowe świadczenie rodzicielskie może spowodować odebranie zasiłków, stypendiów czy utratę statusu bezrobotnego i prawa do bezpłatnego leczenia
W 2016 r. rodzice otrzymają nowe świadczenie w wysokości 1000 zł. Wsparcie trafi do osób, które dotychczas nie mogły skorzystać z urlopów rodzicielskich, m.in. bezrobotnych, studentów i wykonujących umowy o dzieło. Resort pracy przygotował już projekt przepisów, które zostaną wprowadzone do ustawy o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1456 ze zm.). Nie wynika z niego jednak wprost, w jaki sposób nowe świadczenie wpłynie na możliwość korzystania z innych form pomocy z pieniędzy publicznych. Jak dowiedział się DGP w resorcie pracy, wartość wspomożenia dla rodziców będzie wliczana do ich dochodu, od którego zależą inne świadczenia socjalne.

Pytania pośredniaków

Z projektu wynika, że świadczenie rodzicielskie zastąpi dotychczasowe prawo do przedłużonego pobierania zasiłku dla bezrobotnych przysługujące kobietom, które urodziły dziecko w trakcie otrzymywania takiego wsparcia lub w ciągu miesiąca po jego zakończeniu. W związku z wprowadzeniem nowej formy pomocy dyrektorzy urzędów pracy zgłaszają jednak inne wątpliwości.
– Osoba, która poprzez rejestrację w urzędzie pracy uzyskuje status bezrobotnego, nie może mieć miesięcznego przychodu w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę (obecnie to 875 zł – red.), a wysokość świadczenia rodzicielskiego przewyższa tę kwotę. Rodzi się więc pytanie, czy nie straci ona statusu bezrobotnego – wskazuje Małgorzata Pliszka, dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy (PUP) w Nysie. – Pobieranie świadczenia rodzicielskiego wpłynie też na gotowość do podjęcia pracy osoby z niego korzystającej. Tymczasem okoliczność ta jest jednym z podstawowych warunków przyznania statusu bezrobotnego – dodaje Barbara Zając, dyrektor PUP w Katowicach.
Jak się okazuje, wątpliwości urzędów są uzasadnione. W odpowiedzi na pytanie DGP Ministerstwo Pracy wskazuje bowiem, że korzystanie z nowej zapomogi spowoduje wykreślenie takich osób z rejestrów urzędów pracy. – Kwota świadczenia rodzicielskiego jest wysoka, a tym samym powinna być zaliczana do dochodu, który brany jest pod uwagę przy przyznawaniu innych świadczeń socjalnych. Osoba, która je otrzyma, utraci status bezrobotnego – potwierdza Elżbieta Seredyn, podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej.
To dobra wiadomość dla urzędów pracy. W 2016 r. z ich rejestrów odejdą wszyscy rodzice pobierający nowe wsparcie, a tym samym zmniejszy się liczba osób, którymi muszą się one zajmować. – W ten sposób rząd zmniejszy stopę bezrobocia rejestrowanego wykazywaną przez urzędy pracy – zauważa dr Barbara Godlewska-Bujok, prawnik z Uniwersytetu Warszawskiego. Gorsza wiadomość jest dla bezrobotnych. Ci, którzy zdecydują się pobierać nowe świadczenie, utracą prawo do ubezpieczenia zdrowotnego, a tym samym do bezpłatnego leczenia.

Studenci i ubodzy

Nowe uprawnienie dla rodziców wpłynie też na sytuację studentów, którzy pobierają stypendia socjalne. – W przypadku studentów świadczenie rodzicielskie będzie zaliczane do dochodu na potrzeby przyznania stypendium socjalnego – potwierdza Elżbieta Seredyn.
To ostatnie może otrzymać osoba, która znajduje się w trudnej sytuacji materialnej, tj. wysokość dochodu na osobę w jej rodzinie nie przekracza ustawowego progu (obecnie 592,80 zł miesięcznie, przy czym rektor może określić wyższy próg, maksymalnie do 895,70 zł). Na skutek wysokiego wsparcia dla rodziców student może tego wymogu nie spełnić.
Świadczenie wpłynie też na sytuację beneficjentów innych świadczeń socjalnych. Będzie miało np. wpływ na uprawnienie m.in. do zasiłków przysługujących na podstawie przepisów o pomocy społecznej. Może się więc okazać, że otrzymywanie 1000 zł miesięcznie w związku z opieką nad dzieckiem pozbawi rodzinę np. zasiłku okresowego lub celowego.
– Dla samotnej matki nowe świadczenie może być jednak korzystniejszym rozwiązaniem, bo jest wyższe niż zasiłki z pomocy społecznej – zauważa Agata Bednarz, kierownik działu pomocy środowiskowej Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Kielcach. Dodaje, że rodzinie może też być przyznany niezależny od wysokości dochodu, specjalny zasiłek celowy.
Etap legislacyjny
Konsultacje społeczne projektu ustawy