Jestem starszą już emerytką. Mam psa, który towarzyszy mi od lat. Ostatnio spotkałam się ze sformułowaniem „prawo wstępu do obiektów użyteczności publicznej wraz z psem asystującym”. Czy ja z moim psem mogę wejść do urzędu, by załatwić sprawę, lub do sklepu spożywczego po zakupy – pyta pani Maryla.
Nasza czytelniczka może wejść praktycznie wszędzie ze swoim czworonogiem, jeśli jest on psem asystującym, czyli specjalnie wyszkolonym. Pani Maryla musi więc posiadać certyfikat potwierdzający status psa asystującego wydawany po odbyciu odpowiedniego szkolenia. Zaświadczenia takie wydają firmy prowadzące szkolenia psów (tylko wpisane do rejestru prowadzonego przez pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych). Musi też mieć zaświadczenia o wymaganych szczepieniach weterynaryjnych.
Psy asystujące pomagają osobom niewidomym lub niedowidzącym, głuchym i niedosłyszącym, niepełnosprawnym ruchowo, sygnalizują także atak niektórych chorób (np. epilepsji, chorób serca). Ułatwiają osobie niepełnosprawnej załatwianie spraw i uczestniczenie w życiu społecznym. Może ona wejść wraz z psem asystującym (specjalnie oznaczonym) do obiektów użyteczności publicznej.
Zalicza się do nich przede wszystkim budynki administracji publicznej, sądy, banki, placówki pocztowe, opieki zdrowotnej, opieki społecznej i socjalnej, oświatowe i kultury. Niepełnosprawny z psem ma prawo wejść do placówek handlowych i usługowych, gastronomicznych, turystyki i sportu. Nikt psa nie może wyprosić z pociągu, autobusu ani samolotu, a także z parku narodowego (rezerwatu), plaży i kąpieliska. Prawo wstępu oznacza nie tylko prawo do wejścia, lecz także prawo uczestnictwa. Osoba niepełnosprawna może pojechać z psem asystującym do sanatorium i przebywać tam przez cały turnus. Ma także prawo zabierać go do pracy. To uprawnienie zależy jednak od rodzaju miejsca tej pracy. Jeśli jest to urząd, bank czy muzeum (budynek użyteczności publicznej), nie powoduje to żadnych wątpliwości. Jeśli jednak pracuje np. w firmie prywatnej lub w budynku mieszkalnym – wstęp psa warto uzgodnić z właścicielem. Należy też pamiętać o ograniczeniach spowodowanych m.in. przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy.
Nie jest zobowiązana do zakładania psu kagańca ani prowadzenia go na smyczy, ale pies musi mieć uprząż.
Uwaga
Uprawnienia osoby niepełnosprawnej nie zwalniają jej z odpowiedzialności za szkody wyrządzone przez psa asystującego
Podstawa prawna
Art. 20a, art. 20b ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 127, poz. 721). Par. 2–3 rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 1 kwietnia 2010 r. w sprawie wydawania certyfikatów potwierdzających status psa asystującego (Dz.U. z 2010 r. nr 64, poz. 399).