System pracy weekendowej ma na celu uelastycznienie organizacji czasu pracy. Kodeks nie wskazuje przesłanek odnoszących się do rodzaju pracy, które powinny być spełnione, by go wprowadzić. W związku z tym nie ma wymogu, by system ten był stosowany wyłącznie w przypadkach, w których ze względu na potrzeby pracodawcy, uzasadnione rodzajem pracy i organizacją, konieczne jest wykonywanie pracy we wszystkie dni kalendarzowe.

Arkadiusz Sobczyk radca prawny Kancelaria Prawna Sobczyk i Współpracownicy w Krakowie System pracy weekendowej może zostać wprowadzony niezależnie od rodzaju pracy wykonywanej przez pracownika – przykładowo w celu zatrudnienia studentów uczących się w toku studiów dziennych. Istota systemu pracy weekendowej wprowadzonego z dniem 1 stycznia 2004 r., zgodnie z treścią art. 144 k.p., polega na tym, że na pisemny wniosek pracownika może być do niego stosowany system czasu pracy, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta. W systemie tym dopuszczalne jest przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy, nie więcej jednak niż do 12 godzin, w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym jednego miesiąca. System ten – mimo że jest dopełnieniem systemu równoważnego czasu pracy w skróconym tygodniu pracy, nie może być zaliczony do systemu pracy równoważnej. Wynika to z faktu, że przedłużony dobowy wymiar czasu pracy w tym przypadku niczego nie równoważy. Rzecz w tym, że liczba dni, w które pracownik zatrudniony w systemie pracy weekendowej może świadczyć pracę, nie zawsze pozwala na wypracowanie ilości godzin wynikających z zatrudnienia pracownika w pełnym wymiarze czasu pracy, a przynajmniej nie jest to możliwe w każdym okresie rozliczeniowym. W miesięcznym okresie rozliczeniowym występuje około 12–14 dni pracy, które mogą się zaliczać do pracy weekendowej. Oznacza to, że wymiar czasu pracy w danych miesiącach będzie niższy niż pracowników zatrudnionych w innych systemach czasu pracy. W stosunku do tego systemu czasu pracy postulowane jest zatem zawieranie umów na część etatu, z uwagi na fakt, że w przeciwnym wypadku pracodawca będzie zobowiązany do wypłaty wynagrodzenia za pełen wymiar czasu pracy mimo niewypracowania przez pracownika odpowiedniej liczby godzin. Ponadto w systemie pracy weekendowej przedłużony wymiar czasu pracy może obowiązywać w każdym dniu dopuszczalnej w nim pracy. Nie zachodzi więc także przypadek równoważenia wymiaru dobowego. Należy jednak zaznaczyć, że w systemie tym można ustalić zarówno trzy dni pracy po 12 godzin, jak i wskazać różną liczbę godzin pracy w każdym dniu. Istotne jest również w tym wypadku tworzenie rozkładu czasu pracy, z uwagi na konieczność określenia, po przekroczeniu której godziny pracy w danym dniu pracownik będzie wykonywał pracę w godzinach nadliczbowych. Podobnie jak w przypadku systemu skróconego tygodnia pracy, tak i wprowadzenie systemu pracy weekendowej następuje na pisemny wniosek pracownika. Z drugiej jednak strony kodeks pracy i w tym przypadku wymaga, aby system ten był wprowadzony z mocy umowy o pracę (art. 150 par. 3 k.p.). Na zakończenie należy zwrócić uwagę, że zastosowanie weekendowego systemu czasu pracy pozwala na wyjątkowe traktowanie pracy w niedziele i święta – niemal zrównując je z dniami powszednimi w innych systemach czasu pracy. Po pierwsze stosowanie tego systemu pozwala na wykonywanie pracy w niedzielę niezależnie od rodzaju pracy (art. 15110 pkt 10 k.p.). Co więcej, pracodawca nie ma obowiązku udzielić pracownikom zatrudnionym w systemie weekendowym dnia wolnego w zamian za pracę w niedzielę (art. 15111 k.p.). Jednocześnie nie stosuje się do pracownika zatrudnionego w omawianym systemie obowiązku zapewnienia mu co najmniej co czwartej niedzieli wolnej (art. 15112 k.p.), co oznacza, że pracownik taki może świadczyć pracę w niedzielę w każdym tygodniu.