W okresie co najmniej dwutygodniowego wypowiedzenia umowy o pracę dokonanego przez pracodawcę ma on obowiązek udzielenia pracownikowi dni wolnych na poszukiwanie pracy, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.

Arkadiusz Sobczyk radca prawny Kancelaria Prawna Sobczyk i Współpracownicy w Krakowie Prawo pracownika do wolnych dni na poszukiwanie pracy dotyczy jedynie przypadku rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem przez pracodawcę. Mówi o tym art. 37 kodeksu pracy. Jednakże, co istotne w przypadku okresów wypowiedzenia krótszych niż dwutygodniowe, takie uprawnienie pracownikowi nie przysługuje. W praktyce dotyczy to umów zawartych na okres próbny. Przedmiotowe uprawnienie obejmuje przypadki wypowiadania wszystkich umów, w tym terminowych, pod warunkiem co najmniej dwutygodniowego okresu ich wypowiedzenia. Przepis nie mówi nic o zasadach udzielania dni wolnych, w szczególności nie przesądza o tym, czy o terminach decydować będzie wyłącznie sam pracownik, czy też pracownik wspólnie z pracodawcą, czy też może decyzja w tym zakresie należeć będzie do samego pracodawcy. Należy jednak uznać, że właściwe jest wspólne przez obie strony ustalanie terminów, w których nastąpi udzielenie dni wolnych, przy czym decyzję ostateczną podejmuje pracodawca. Instytucja dni wolnych na poszukiwanie pracy ma określony cel merytoryczny. Jest nim poszukiwanie pracy. Pracodawca może więc odmówić udzielenia tych dni dla innych celów, np. w sytuacji, w której wie, że pracownik nie poszukuje pracy. Prawo do wolnych dni nie przekształca się także w prawo do ekwiwalentu, w przypadku ich niewykorzystania lub nieudzielenia. Wymiar dni wolnych zależy od okresu wypowiedzenia i wynosi: 2 dni robocze w okresie dwutygodniowego i jednomiesięcznego wypowiedzenia bądź 3 dni w okresie trzymiesięcznego wypowiedzenia. Przypomnijmy, że w przypadku jego skrócenia na podstawie art 361 par. 1 k.p. – czyli gdy wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony następuje z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy albo z innych przyczyn niedotyczących pracowników, pracodawca może, w celu wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę, skrócić okres trzymiesięcznego wypowiedzenia do najwyżej jednego miesiąca. W takiej sytuacji wciąż przysługują 3 dni zwolnienia na poszukiwanie pracy. Wymiar dni wolnych liczony jest w dniach roboczych, przez co należy rozumieć dni od poniedziałku do soboty, również w przypadku pracownika świadczącego dozwoloną pracę również w niedziele i święta. Dni wolne mogą być udzielone łącznie lub oddzielnie. Prawo do dni wolnych na poszukiwanie pracy przysługuje również pracownikowi, któremu wypowiedziano warunki pracy i płacy w trybie art. 42 k.p., przy czym należy uznać, iż przysługuje mu ono tylko w sytuacji, gdy nie przyjął on zaproponowanych warunków pracy i płacy. Pracownikowi przysługuje wynagrodzenie za okres zwolnienia na poszukiwanie pracy określane na podstawie par. 5 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenie stanowiące podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków do wynagrodzeń oraz innych należności przewidzianych w kodeksie pracy (Dz.U. z 1996 r. nr 62, poz. 289 ze zm.), tj. stosuje się zasady obowiązujące przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop, z tym że składniki wynagrodzenia ustalane w wysokości przeciętnej oblicza się z miesiąca, w którym przypadło zwolnienie od pracy. Co do wynagrodzenia za urlop będą miały zastosowanie przepisy rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U. z 1997 r. nr 2, poz. 14 ze zm.).