Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje matce lub ojcu, którzy nie pracują z powodu opieki nad potomkiem. Gmina przyzna im też zasiłek. Obydwie formy wsparcia są niezależne od dochodów.

Czy gmina przyzna zasiłek pielęgnacyjny

Czytelniczka wychowuje wspólnie z mężem dwójkę dzieci. Starsze ze względu na stan zdrowia uzyskało właśnie w powiatowym zespole orzeczenie o niepełnosprawności. Czy poza zasiłkiem rodzinnym i przysługującym do niego dodatkom rodzice otrzymają jeszcze inne wsparcie?
System świadczeń rodzinnych, oprócz zasiłku i dodatków przeznaczonych dla osób mającym dzieci, przewiduje dodatkową pomoc, gdy są one niepełnosprawne. Pierwszym z takich świadczeń jest wynoszący 153 zł zasiłek pielęgnacyjny, którego przyznanie jest niezależne od wysokości dochodów osiąganych przez członków rodziny. Celem tego zasiłku jest częściowe pokrycie wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Co do zasady przysługuje on na dziecko z orzeczeniem o niepełnosprawności. Jego wypłata może być kontynuowana po ukończeniu przez nie 16 lat, ale tylko, jeżeli potomek ma dokument zaliczający go do znacznego stopnia niepełnosprawności. Natomiast w przypadku, gdyby orzeczenie wskazywało na umiarkowany jej poziom, zasiłek będzie przyznany, o ile do uszczerbku na zdrowiu doszło przed 21 rokiem życia.
Podstawa prawna
Art. 16 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 139, poz. 992 z późn. zm.).

Czy rodzic musi zrezygnować z pracy

Córka pani Patrycji choruje na dziecięce porażenie mózgowe. Gmina przyznała matce świadczenia rodzinne, w tym zasiłek pielęgnacyjny. Jednak ze względu na to, że postępująca choroba dziewczynki wymaga sprawowania nad nią całodziennej opieki, matka chciałaby ubiegać się o świadczenie pielęgnacyjne. Czy w związku z tym musi zwolnić się z pracy lub w ogóle nie podejmować zatrudnienia?
Świadczenie pielęgnacyjne jest formą pomocy skierowaną bezpośrednio do opiekuna niepełnosprawnego dziecka. Przysługuje ono matce lub ojcu, jeśli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub wykonywania innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności. To drugie powinno dodatkowo zawierać wskazania o konieczności stałej lub długotrwałej opieki (pomocy) innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji, a także o potrzebie stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. Oprócz rodziców o świadczenie pielęgnacyjne może też ubiegać się osoba pełniąca funkcję spokrewnionej rodziny zastępczej oraz opiekun faktyczny. Tym ostatnim zgodnie z ustawową definicją jest osoba faktycznie zajmująca się dzieckiem, która wystąpiła do sądu z wnioskiem o jego przysposobienie. Ponadto w określonych przepisami sytuacjach o świadczenie mogą starać się inne osoby, obciążone zgodnie z kodeksem rodzinnym i opiekuńczym obowiązkiem alimentacyjnym względem niepełnosprawnego dziecka, np. jego dziadkowie lub rodzeństwo. Świadczenie pielęgnacyjne wynosi obecnie 620 zł, ale do końca grudnia przysługuje do niego 200 zł dodatku.
Podstawa prawna
Art. 17 ust. 1–1a ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 139, poz. 992 z późn. zm.).

Czy zawsze jest pomoc na pełnoletnie dziecko

30-letni syn czytelniczki doznał w wyniku wypadku samochodowego ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Mężczyzna został zaliczony do znacznego stopnia niepełnosprawności i znajduje się obecnie pod opieką rodziców. Czy jedno z nich może otrzymać świadczenie pielęgnacyjne?
Od początku tego roku zmienione zasady uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego przewidują, że jest ono uzależnione m.in. od daty powstania niepełnosprawności u osoby wymagającej opieki. Pomoc ta może być przyznana, o ile dysfunkcja zdrowotna zaistniała u niej, zanim ukończyła 18 lub 24 lata, gdyby nastąpiło to w trakcie nauki w szkole lub szkole wyższej. To oznacza, że jeżeli niepełnosprawność dziecka powstała po osiągnięciu wskazanego wieku, świadczenie nie będzie przysługiwać. Rodzic może natomiast złożyć wniosek o inną formę pomocy, która jest skierowana do opiekunów zajmujących się dorosłymi członkami rodzin, czyli specjalny zasiłek opiekuńczy.
Podstawa prawna
Art. 17 ust. 1b ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 139, poz. 992 z późn. zm.).

Czy decyduje data złożenia wniosku w gminie

Pani Milena złożyła 23 lipca w powiatowym zespole ds. orzekania o niepełnosprawności wniosek o wydanie jej dwuletniej córce orzeczenia o niepełnosprawności. W związku z oczekiwaniem na rozpatrzenie jej sprawy dopiero 5 września otrzymała ten dokument i złożyła wniosek w ośrodku pomocy społecznej o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego. Czy pomoc zostanie jest przyznana od tego miesiąca?
W określonych sytuacjach przepisy pozwalają przyznać świadczenie pielęgnacyjne nie od momentu starania się o nie w gminie, ale od miesiąca, w którym został złożony wniosek o ustalenie niepełnosprawności w powiatowym zespole. Aby tak się stało, rodzic musi złożyć dokumenty w ośrodku pomocy społecznej w ciągu trzech miesięcy od dnia wydania mu orzeczenia potwierdzającego uszczerbek na zdrowiu. Opiekun otrzyma więc świadczenie nie od września, ale lipca. Ta sama zasada dotyczy też ubiegania się po raz pierwszy o zasiłek pielęgnacyjny.
Podstawa prawna
Art. 24 ust. 2a ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 139, poz. 992 z późn. zm.).

Czy pomoc jest przyznawana na okres zasiłkowy

Rodzic otrzymuje od 12 kwietnia świadczenie pielęgnacyjne. Czy w związku z rozpoczynającym się 1 listopada nowym okresem zasiłkowym będzie musiał jeszcze raz złożyć wniosek o wsparcie?
Świadczenie pielęgnacyjne, podobnie jak zasiłek pielęgnacyjny nie są uzależnione od kryterium dochodowego i dlatego nie są przyznawane na czas trwania okresu zasiłkowego, czyli od 1 listopada do 31 października następnego roku kalendarzowego. Są one bowiem przyznawane na czas nieokreślony, chyba że orzeczenie o niepełnosprawności lub jej stopniu zostało wydane na czas określony. Wówczas prawo do obydwu tych form wsparcia ustala się do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności tego dokumentu. Świadczenia mogą więc być wypłacane nieprzerwanie przez kilka lat (o ile będą spełnione pozostałe warunki, od których zależy ich otrzymywanie).
Podstawa prawna
Art. 24 ust. 4 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 139, poz. 992 z późn. zm.).

Czy są potrzebne dodatkowe dokumenty

Pani Kamila będzie składać w gminie wniosek o świadczenie pielęgnacyjne. Czy oprócz orzeczenia potwierdzającego niepełnosprawność jej dziecka będą potrzebne jeszcze inne dokumenty?
Osoba, która chce ubiegać się o świadczenie pielęgnacyjne, musi wypełnić wniosek, których druk jest określony w rozporządzeniu ministra pracy i polityki społecznej. Do niego trzeba dołączyć orzeczenie o niepełnosprawności lub znacznym jej stopniu ze wskazaną datą powstania dysfunkcji. Gmina może też wymagać innych dokumentów, które są niezbędne do ustalenia prawa do świadczenia, np. potwierdzających, że rodzic nie podejmuje lub zrezygnował z zatrudnienia. Ponadto w przypadku umieszczenia dziecka w placówce zapewniającej całodobową opiekę potrzebne będzie zaświadczenie tej instytucji o liczbie dni w tygodniu, w których potomek tam przebywa. Rodzic może też złożyć oświadczenie, że dziecko nie korzysta z niej przez więcej niż 5 dni tygodniu.
Podstawa prawna
Par. 8 rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 3 stycznia 2013 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania o świadczenia rodzinne (t.j. Dz.U. poz. 3).

Czy będzie pomoc na urlopie wychowawczym

Pracodawca udzielił czytelniczce urlopu wychowawczego z tytułu opieki 2,5-letnim synem. Dziecko jest niepełnosprawne, dlatego chciałaby ona otrzymywać świadczenie pielęgnacyjne. Czy może jej zostać przyznane, w sytuacji gdy otrzymuje dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w trakcie urlopu wychowawczego?
Przepisy przewidują kilka negatywnych przesłanek, których zaistnienie powoduje, że rodzic nie może otrzymać świadczenia pielęgnacyjnego. Gmina wyda decyzję odmawiającą wsparcia, jeżeli ma on prawo do świadczenia takiego jak np.: emerytura, renta, renta socjalna, zasiłek stały, nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, zasiłek lub świadczenie przedemerytalne. Opiekun nie może też mieć przyznanego specjalnego zasiłku opiekuńczego lub innego świadczenia pielęgnacyjnego. Kolejna grupa okoliczności, które spowodują negatywną decyzję, jest związana z osobą wymagającą opieki. Świadczenie nie może być przyznane, jeżeli pozostaje ona w związku małżeńskim (chyba że współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności) lub została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej z dzieckiem, na której ciąży obowiązek alimentacyjny. Pomocy nie będzie też, gdy w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji przebywa ona w placówce zapewniającej całodobową opiekę, np. specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu. Wyjątek stanowi tu podmiot wykonujący działalność leczniczą. Ponadto świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje m.in., gdy na osobę wymagającą opieki inny członek rodziny ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury. Kolejną przesłanką negatywną jest właśnie przyznanie na dziecko dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu urlopu wychowawczego.
Podstawa prawna
Art. 17 ust. 5 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 139, poz. 992 z późn. zm.).