Pracownik uległ wypadkowi przy pracy, w wyniku którego stał się częściowo niezdolny do pracy. Doznany uszczerbek uniemożliwia mu dalsze wykonywanie swoich zajęć na dotychczasowym stanowisku. Czy oprócz świadczeń z ZUS może domagać się odszkodowania i renty od pracodawcy?
Zatrudnieni są objęci ubezpieczeniem wypadkowym. W razie zdarzenia przy pracy przysługują im świadczenia z ZUS określone w ustawie z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 167, poz. 1322). Niezależnie od świadczeń przewidzianych przepisami, jeśli szkoda i krzywda nie zostaną w całości pokryte z ubezpieczenia wypadkowego, pracownicy mogą domagać się dodatkowego wsparcia od pracodawcy. Jego odpowiedzialność opiera się na przepisach prawa cywilnego, w tym kodeksu cywilnego o odpowiedzialności z tytułu czynów niedozwolonych. Stosownie do art. 442 par. 1 i 2 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do jej naprawienia powinien wyłożyć z góry potrzebną sumę na pokrycie kosztów leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także pokryć wydatki związane z przygotowaniem do innego zawodu. Jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły szanse powodzenia na przyszłość, może żądać od firmy odpowiedniej renty, tzw. wyrównawczej.
Jeżeli wypadek przy pracy nie spowodował całkowitej niezdolności do pracy, a jedynie ograniczenie możliwości zarobkowych pracownika, podstawę ustalenia poziomu takiego świadczenia stanowi wysokość wynagrodzenia, jakie mógłby osiągać, gdyby nie uległ wypadkowi, pomniejszonego o płacę, które podwładny może uzyskać, wykorzystując ograniczoną zdolność do pracy, bez względu na sytuację na rynku pracy (wyrok SN z 12 lutego 2009 r., sygn. akt I PK 170/08). Przyznanie świadczenia z ZUS nie przesądza o zasadności roszczeń uzupełniających na podstawie k.c. Samo stwierdzenie, że określone zdarzenie było wypadkiem przy pracy, jest wiążące w postępowaniu o świadczenia z ustawy wypadkowej, ale może nie być wystarczające do przyznania świadczeń od pracodawcy. Do tego potrzebne jest wykazanie przez pracownika, że są spełnione przesłanki cywilnej odpowiedzialności odszkodowawczej.