Czytelnik pracuje w prywatnej firmie. Na forum Gazety Prawnej zwrócił się z pytaniem, czy pracodawca może go zatrudniać na podstawie ustnej umowy o pracę.

PROBLEM
Pracuję od początku tego roku w prywatnej firmie. Właściciel przedsiębiorstwa uzgodnił ze mną warunki pracy. Poznałem zakres obowiązków oraz wysokość przyszłego wynagrodzenia. Po przyjściu do pracy nie otrzymałem jednak żadnych dokumentów, które potwierdzają fakt podjęcia przeze mnie pracy. Wynagrodzenie za pierwsze cztery tygodnie pracy dostałem do ręki od swojego bezpośredniego przełożonego. Zaczynam się niepokoić, że pracuję na czarno. Nie mając umowy o pracę zacząłem ponownie szukać zatrudnienia, bo może się okazać, że wcale nie jestem pracownikiem tej firmy. Czy pracodawca ma obowiązek potwierdzenia na piśmie ustnej umowy? Czy pracownik może przed sądem pracy powołać na świadków koleżanki i kolegów z pracy, którzy potwierdzą fakt wykonywania pracy? Czy pracodawca, który nie potwierdza umowy na piśmie, łamie prawo? Co powinien zrobić pracownik?
CZYTELNICY RADZĄ
Kuba: Jeśli skierujesz sprawę do sądu, to w firmie nie masz już czego szukać. Takie osoby są natychmiast zwalniane. Natomiast jeżeli zależy ci tylko na świadectwie pracy, to idź do sądu. Pracy zaś szukaj w innej firmie.
Aśka K.: Pracodawca ma obowiązek zawrzeć z pracownikiem umowę. Tobie natomiast przysługuje prawo skierowania przeciwko takiemu pracodawcy sprawy do sądu. Poproś o pomoc inspektora pracy, może załatwić sprawę w twoim imieniu. Sam możesz mieć problemy.
PIP WYJAŚNIA
Zgodnie z art. 29 par. 2 k.p. umowę o pracę zawiera się na piśmie. Jeżeli nie została ona zawarta z zachowaniem formy pisemnej, pracodawca powinien, najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy, potwierdzić pracownikowi na piśmie ustalenia co do rodzaju umowy oraz jej warunków. Niezachowanie formy pisemnej nie powoduje nieważności umowy o pracę, a w postępowaniu sądowym nie ogranicza możliwości przeprowadzenia dowodu ze świadków oraz z przesłuchania stron na okoliczność jej zawarcia. Pracodawca, który nie potwierdza na piśmie zawartej z pracownikiem umowy o pracę, popełnia wykroczenie przeciwko prawom pracownika na podstawie art. 281 k.p.
Równocześnie na podstawie art. 22 k.p. przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę. Natomiast pracodawca zobowiązuje się w zamian do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Jeżeli zatem wykonywana praca posiada wyżej wymienione cechy stosunku pracy, a pracodawca odmówi zawarcia umowy na piśmie, pracownik może złożyć skargę do okręgowego inspektoratu pracy właściwego ze względu na siedzibę pracodawcy. Inspektor pracy może wystąpić do pracodawcy o potwierdzenie w formie pisemnej rodzaju i warunków umowy o pracę, a także wytoczyć na rzecz zainteresowanej osoby powództwo o ustalenie istnienia stosunku pracy. Oczywiście nie ma żadnych przeszkód prawnych, aby pracownik samodzielnie wystąpił do sądu pracy o ustalenie, że z pracodawcą łączył go stosunek pracy.
BW