W jaki sposób należy ustalać wysokość zasiłków

Pracodawca, decydując się na zmianę zasad wynagradzania, musi zwrócić uwagę na to, że mają one również wpływ na wysokość wypłacanych zasiłków. W zależności od przepisów płacowych składniki wynagrodzenia mogą być, bądź też nie być uwzględniane w podstawie wymiaru zasiłku.

Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi wynagrodzenie wypłacone pracownikowi u pracodawcy, u którego przysługuje mu zasiłek chorobowy. Za wynagrodzenie uwzględniane w podstawie wymiaru zasiłku uważa się przychód pracownika stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, finansowanych ze środków pracownika.

Z jakiego okresu uwzględniać

Podstawę wymiaru zasiłku przysługującego pracownikowi stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Podstawa wymiaru może być ustalona z okresu krótszego. Dotyczy to np. sytuacji, gdy niezdolność do pracy powstanie przed upływem 12 miesięcy kalendarzowych zatrudnienia. W takim przypadku podstawę wymiaru zasiłku ustala się, przyjmując przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe tego zatrudnienia. Jeżeli pracownik otrzymuje wynagrodzenie stałe miesięczne oraz składniki wynagrodzenia w wysokości zmiennej np. premię, to w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego uwzględnia się wynagrodzenie stałe miesięczne w wysokości wynikającej z umowy o pracę, zaś zmienne składniki wynagrodzenia – po uzupełnieniu. Składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy miesięczne podlegają uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku w kwocie wypłaconej pracownikowi za miesiąc kalendarzowy, z którego wynagrodzenie przyjmuje się do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku. Składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy kwartalne wliczane są do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku w wysokości 1/12 kwot wypłaconych pracownikowi za cztery kwartały poprzedzające miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Natomiast premie, nagrody oraz inne składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy roczne, które zgodnie z przepisami płacowymi są pomniejszane za okres pobierania zasiłków, uwzględnia się w podstawie wymiaru zasiłku w wysokości stanowiącej 1/12 kwoty wypłaconej za rok poprzedzający miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.

Zmniejszanie proporcjonalne

Składniki wynagrodzenia zmniejszane proporcjonalnie w związku z usprawiedliwioną nieobecnością w pracy, zgodnie z przepisami płacowymi podlegają uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku – po uzupełnieniu. Składniki wynagrodzenia pomniejszane – na podstawie przepisów płacowych – za okres usprawiedliwionej nieobecności w pracy, ale nie w sposób proporcjonalny do tej nieobecności, podlegają uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłków, lecz w kwocie faktycznej – bez uzupełniania. Składniki wynagrodzenia przysługujące – w myśl umowy o pracę lub innego aktu nawiązującego stosunek pracy – do określonego terminu, uwzględnia się w ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku za okres przypadający tylko do tego terminu. Jeżeli zakład pracy podejmie decyzję o całkowitym zaprzestaniu wypłaty danego składnika wynagrodzenia od określonej daty, to od tej daty składnik ten nie może stanowić podstawy wymiaru zasiłku, chyba że zostanie on włączony w całości lub w części do innego składnika wynagrodzenia lub zamieniony na inny składnik.

Składniki nieuwzględniane

Niektórych składników wynagrodzenia nie uwzględnia się w podstawie wymiaru zasiłku, mimo że stanowią podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe. Są to składniki, co do których zasady wypłaty, określone w układach zbiorowych lub w przepisach o wynagradzaniu, nie zawierają przepisu nakazującego zmniejszenie tych składników za okres pobierania zasiłku. Zasada ta dotyczy najczęściej premii i nagród o charakterze uznaniowym, przysługujących zarówno za okresy miesięczne, kwartalne, jak i roczne. A zatem, jeżeli regulamin, na podstawie którego dany składnik wynagrodzenia jest wypłacany, nie zawiera zapisów o jego pomniejszaniu za okresy pobierania zasiłku, nie podlega on uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku. W podstawie wymiaru zasiłku nie należy uwzględniać również premii, nagród lub innych składników wynagrodzenia, których zasady wypłaty wyraźnie wskazują, że są wypłacane także za okresy pobierania zasiłku. Jeśli więc, zgodnie z regulaminem premiowania, podstawą ustalenia premii rocznej jest wynagrodzenie za czas faktycznie przepracowany łącznie z zasiłkiem chorobowym przysługującym za niezdolność do pracy spowodowaną wypadkiem przy pracy, to premii tej nie należy uwzględnić w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego z tego tytułu (przykład 1 i 2). Pracownik, zgodnie z regulaminem premiowania, zachowuje do niej prawo za okres pobierania zasiłku z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy.