Ubezpieczenie ustaje po skróconym wypowiedzeniu

Skrócenie przez pracodawcę okresu wypowiedzenia powoduje szybsze rozwiązanie umowy i równocześnie ustanie podlegania ubezpieczeniom społecznym.

Pracodawca może jednostronnie skrócić okres wypowiedzenia pracownikowi, wówczas gdy wypowiedzenie następuje z powodu likwidacji pracodawcy, ogłoszenia jego upadłości lub z innych przyczyn niedotyczących pracownika (art. 361 k.p.). W takiej sytuacji pracodawca może skrócić okres wypowiedzenia z trzech miesięcy najwyżej do jednego miesiąca. Natomiast pracodawca nie może w ten sposób dokonać skrócenia innych okresów wypowiedzenia, czyli okresów miesięcznych lub dwutygodniowych.

Tylko przed wypowiedzeniem

Istotne jest, że oświadczenie woli pracodawcy o skróceniu okresu wypowiedzenia w tym trybie może być złożone tylko łącznie z wypowiedzeniem umowy o pracę, a nie w okresie późniejszym. Zatem pracodawca nie może już w toku wypowiedzenia np. na skutek pogorszenia się jego sytuacji finansowej lub zmian organizacyjnych skrócić pracownikowi okres wypowiedzenia z trzech do jednego miesiąca. W razie skrócenia wypowiedzenia, pracownikowi przysługuje prawo do odszkodowania w wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia. Celem tego przepisu jest wyrównanie pracownikowi szkody, którą poniósłby wskutek braku wynagrodzenia, wobec skrócenia przez pracodawcę okresu wypowiedzenia. Okres, za który przysługuje odszkodowanie, wlicza się pracownikowi pozostającemu w tym okresie bez pracy do okresu zatrudnienia.

Podleganie ubezpieczeniom

Obowiązkowym ubezpieczeniom określonym w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych podlegają m.in. pracownicy. Wynika to z jej art. 6 ust. 1 pkt 1 i art. 11 ust. 1 ustawy. Stosownie zaś do art. 8 ust. 1 tej ustawy, za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy (wyjątki od tej zasady zawarte w art. 8 ust. 2 i 2a nie dotyczą stosunków pracy). Natomiast według art. 13 pkt 1 tej ustawy obowiązkowe ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe trwa do dnia ustania stosunku pracy. Nie obejmuje więc okresu po rozwiązaniu umowy o pracę, za który wypłacono odszkodowanie. Oznacza to, że pracownik, wobec którego pracodawca zastosował skrócony okres wypowiedzenia, nie podlega ubezpieczeniom społecznym po upływie tego skróconego wypowiedzenia. Przy czym bez znaczenia jest fakt, że otrzymał on odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za pozostałe dwa miesiące (przykład).

ORZECZNICTWO SĄDU NAJWYŻSZEGO

• Okres, za który przysługuje odszkodowanie, wlicza się do okresu zatrudnienia u pracodawcy zobowiązanego do wypłaty odszkodowania, jeżeli w tym okresie pracownik pozostawał bez pracy – uchwała siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 23 kwietnia 1990 r., III PZP 3/90, OSP 1991/2/53.