Aby otrzymać świadczenie przedemerytalne, trzeba dopełnić wielu formalności. Postępowanie o uzyskanie tego świadczenia nie jest skomplikowane. Trzeba jednak znać podstawowe zasady – wiedzieć, jak wypełnić wniosek, gdzie go złożyć oraz, jakie dokumenty do niego dołączyć.

Otrzymanie świadczenia przedemerytalnego uzależnione jest od złożenia wniosku. Może z nim wystąpić tylko osoba spełniająca warunki wymienione w ustawie o świadczeniach przedemerytalnych (podstawowe z nich wymieniamy w tabeli).

Wniosek o świadczenie przedemerytalne powinien być złożony w oddziale ZUS właściwym ze względu na miejsce zamieszkania osoby zainteresowanej otrzymaniem tego świadczenia, przy czym za miejsce zamieszkania uważa się miejsce ostatniego zameldowania na pobyt stały. Wniosek można złożyć na specjalnym formularzu – ZUS Rp-26.

Wypełnienie tego formularza nie powinno stanowić trudności, po dokładnym przeczytaniu informacji do niego dołączonej.

Ważne terminy

Bardzo ważne jest, by wniosek o świadczenie przedemerytalne złożyć w ściśle określonym terminie. Terminy te są następujące: • 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 6-miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych, • 14 dni od ustania zatrudnienia, w tym w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych albo innej pracy zarobkowej – jeżeli w okresie pobierania zasiłku osoba wykonywała inną pracę zarobkową lub zatrudnienie w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, albo była zatrudniona w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych, a wykonywanie jednej z tych prac ustało po upływie 6-miesięcznego okresu pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Termin 30­dniowy na złożenie wniosku ZUS, na wniosek osoby zainteresowanej, może przywrócić jednakże tylko w szczególnie uzasadnionych wypadkach. Natomiast termin 14­dniowy nie podlega przywróceniu.



Potwierdzenie uprawnień

Samo złożenie wniosku o świadczenie przedemerytalne nie wystarczy. Trzeba do niego dołączyć dokumenty uzasadniające prawo do tego świadczenia tj.: • zaświadczenia wystawione przez urząd pracy (m.in. poświadczające: co najmniej 6­miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych, fakt aktualnego zarejestrowania osoby jako bezrobotnej oraz fakt, iż wnioskodawca w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych, bez uzasadnionej przyczyny, nie odmówił przyjęcia propozycji zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia; wykonywanie innej pracy zarobkowej w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia; datę zarejestrowania osoby, która utraciła prawo do renty), • oświadczenia wnioskodawcy co do okoliczności mających wpływ na przyznanie świadczenia (m.in. oświadczenie, że jest, albo nie jest właścicielem lub posiadaczem nieruchomości rolnej o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 2 ha przeliczeniowe, albo współwłaścicielem takiej nieruchomości, jeżeli jej udział przekracza 2 ha przeliczeniowe), • dokumenty wymagane do ustalenia w przyszłości prawa do emerytury i jej wysokości. Złożenie wniosku bez kompletu wymaganych załączników opóźni wydanie decyzji w sprawie świadczenia przedemerytalnego. Nie dotyczy to jednak dokumentów koniecznych do ustalenia wysokości przyszłej emerytury. Do wniosku o przyznanie świadczenia przedemerytalnego zainteresowany obowiązany jest dołączyć dokumenty, które pozwolą w przyszłości ustalić prawo do emerytury i jej wysokości. Obowiązek ten wynika z art. 7 ust. 3 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych. Wnioskodawca powinien zatem dostarczyć do ZUS: • zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu (druki ZUS Rp-7) lub legitymację ubezpieczeniową zawierającą odpowiednie wpisy, kserokopie kart wynagrodzeń, inne dokumenty potwierdzone przez archiwum, • informację o tym, czy ma ustalony kapitał początkowy ze wskazaniem oddziału, który ustalił jego wysokość oraz numeru sprawy. Podkreślamy jednak, że nieterminowe przedłożenie dokumentów wymaganych do ustalenia wysokości emerytury nie stanowi przeszkody do ustalenia przez ZUS prawa do świadczenia przedemerytalnego. Nie spowoduje to również opóźnienia w wydaniu decyzji. Jeżeli występujący o świadczenie przedemerytalne ma ustalony kapitał początkowy, ZUS ma dokumenty potwierdzające wysokość zarobków z okresu wskazanego do ustalenia podstawy wymiaru kapitału. W takim przypadku wystarczy dołączenie do wniosku dokumentacji uzupełniającej, jeśli wnioskodawca podlegał ubezpieczeniom po ustaleniu kapitału.

Wysokość świadczenia

Kwota świadczenia przedemerytalnego wynosi 711,54 zł, z wyjątkiem świadczeń dla osób uprzednio uprawnionych do renty z tytułu niezdolności do pracy – ich świadczenie nie może być wyższe niż ostatnio otrzymywana renta.

Konieczna decyzja

ZUS przyznaje, albo odmawia przyznania świadczenia przedemerytalnego w formie decyzji. W przypadku decyzji odmownej oddział ZUS zobowiązany jest wskazać podstawę prawną i uzasadnienie odmowy, natomiast w decyzji przyznającej świadczenie – podstawę prawną przyznania oraz termin płatności świadczenia przedemerytalnego, a także jego wysokość.

ZUS nadaje również numer świadczenia, na który należy się powoływać w razie korespondencji z oddziałem. Od decyzji w sprawie świadczenia przedemerytalnego osobie niezadowolonej z jej rozstrzygnięcia przysługuje odwołanie do sądu.

PRZYKŁAD: UPADŁOŚĆ PRZEDSIĘBIORCY

Mężczyzna prowadzący pozarolniczą działalność zmuszony jest ogłosić upadłość. Aby otrzymać świadczenie przedemerytalne, musi on przede wszystkim spełnić następujące warunki: • do dnia ogłoszenia upadłości musi prowadzić pozarolniczą działalność nieprzerwanie i przez okres nie krótszy niż 24 miesiące i za ten okres opłacać składki na ubezpieczenia społeczne oraz do dnia ogłoszenia upadłości ukończyć 61 lat i posiadać okres uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 25 lat, • po upływie co najmniej 6 miesięcy pobierania zasiłku dla bezrobotnych, musi być nadal zarejestrowany jako bezrobotny, • w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie może odmówić bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych, • złożyć wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 6-miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

PRZYKŁAD: LIKWIDACJA STANOWISKA PRACY

Kobieta została zwolniona z powodu likwidacji stanowiska pracy z przyczyn ekonomicznych. Zarejestrowała się jako bezrobotna i czeka na świadczenie przedemerytalne. Zasiłek dla bezrobotnych będzie jej przysługiwał przez rok. Z uwagi, że świadczenie przedemerytalne przysługuje po upływie co najmniej 6 miesięcy pobierania zasiłku dla bezrobotnych, może ona przed upływem roku wystąpić z wnioskiem o to świadczenie.

PRZYKŁAD: ROBOTY PUBLICZNE

Kobieta wykonuje zatrudnienie w ramach robót publicznych. Zatrudnienie to ustanie po upływie 2 miesięcy od upływu 6-miesięcznego okresu pobierania zasiłku dla bezrobotnych. W takiej sytuacji kobieta musi złożyć wniosek w ciągu 14 dni od ustania zatrudnienia.

PRZYKŁAD: Z ODWOŁANIEM DO SĄDU

Mężczyzna otrzymał z ZUS decyzję odmawiającą przyznania świadczenia przedemerytalnego. W tej sytuacji może on wnieść odwołanie do sądu okręgowego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, właściwego ze względu na jego miejsce zamieszkania. Odwołanie należy wnieść w terminie miesiąca od doręczenia decyzji, za pośrednictwem oddziału ZUS, który decyzję wydał. Odwołanie można wnieść na piśmie albo ustnie – do protokołu sporządzonego przez oddział ZUS.