W razie przejścia zakładu pracy na innego pracodawcę (art. 231 k.p.) zatrudnieni mogą rozwiązać stosunek pracy bez wypowiedzenia za siedmiodniowym uprzedzeniem. Czy mają wówczas prawo do odprawy?
Osobom tym może przysługiwać to świadczenie. Odprawa pieniężna, o której mowa w art. 8 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U. nr 90, poz. 844 z późn. zm.), przysługuje zatrudnionym, z którymi pracodawca rozwiązał stosunek pracy w ramach zwolnienia grupowego. Na podstawie art. 10 ustawy przysługuje ona również w przypadku zwolnień indywidualnych, jeżeli rozwiązanie umowy następuje wyłącznie z przyczyn niedotyczących pracowników.
Także pracownicy, których warunki pracy uległy wyraźnemu pogorszeniu w związku z przejściem zakładu na nowego pracodawcę i którzy w związku z tym zdecydowali się rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia za siedmiodniowym uprzedzeniem, mogą skorzystać z prawa do odprawy pieniężnej. Tak uznał Sąd Najwyższy w uchwale z 18 czerwca 2009 roku (III PZP 1/09). Zdaniem SN, odmowa przyjęcia nowych, szykanujących warunków pracy, jak również nieprzyjęcie warunków z jakiegoś powodu wyraźnie niedogodnych dla pracownika mogą być uznane za rozwiązanie stosunku pracy z przyczyn leżących wyłącznie po stronie zakładu pracy.
Odprawa pieniężna nie przysługuje jednak, jeżeli rozwiązanie stosunku pracy w trybie art. 231 par. 4 k.p. nie było związane z pogorszeniem warunków zatrudnienia, ale wynikało jedynie z przyczyn leżących po stronie pracownika (np. chęci zmiany pracy).
Co do zasady rozwiązanie przez pracownika stosunku pracy za siedmiodniowym uprzedzeniem nie wymaga wskazania przyczyn. Aby jednak móc skutecznie dochodzić wspomnianej odprawy pieniężnej, pracownik powinien uzasadnić rozwiązanie umowy, np. poprzez wskazanie warunków pracy, które uległy znacznemu pogorszeniu i których przyjęcie jest oczywiście niemożliwe.