Rodziny o najniższych dochodach, których nie stać na pokrycie kosztów letniego wypoczynku dzieci, mogą wysłać je na kolonie organizowane przez ich gminę.
W takim przypadku mogą liczyć na wysokie dofinansowanie lub nawet poniesienie całkowitej opłaty przez samorząd, w którym mieszkają. Każda gmina indywidualnie określa, jakie formy letniego wypoczynku będzie oferować dzieciom, bo mogą to być nie tylko wyjazdy do górskich lub nadmorskich miejscowości, ale też prowadzone na miejscu, tzw. półkolonie, zajęcia sportowe lub w świetlicach środowiskowych. To, ile dzieci z danej gminy będzie mogło skorzystać z takich atrakcji, zależy od kwoty, którą na ten cel przeznaczy ze swojego budżetu.
W większości samorządów dofinansowanie do kolonii jest ofertą skierowaną do dzieci pochodzących z rodzin osiągających niskie dochody lub korzystających z pomocy społecznej. Co więcej, w niektórych gminach opiekunowie nie muszą dopłacać do organizowanego przez nie wyjazdu, jeżeli nie przekracza on kwoty odpowiadającej kryterium dochodowemu, czyli 351 zł miesięcznie na osobę w rodzinie. Z kolei w części gmin takie kolonie są organizowane we współpracy z organizacjami pozarządowymi, np. kościelnymi lub harcerskimi, które dysponują własnymi zebranymi pieniędzmi na ten cel, co też pozwala rodzicom obniżyć koszty wakacji.
Ponadto w zależności od przyjętych przez samorząd zasad, aby otrzymać dofinansowanie, rodzice muszą złożyć wniosek, dokument potwierdzający wysokość ich dochodów lub zaświadczenie o korzystaniu z pomocy społecznej. W związku z tym, że liczba chętnych zwykle przewyższa liczbę miejsc na koloniach, gmina może wprowadzić dodatkowe, oprócz dochodu, kryteria i preferencje, np. dla rodziców samotnie wychowujących dziecko lub rodzin wielodzietnych.