Naruszenie przepisów o czasie pracy jest zagrożone wysoką karą. Kogo dotyczy obowiązek prowadzenia ewidencji czasu pracy? Jakie mogą być konsekwencje niedopełnienia tego obowiązku?
Pracodawca jest zobligowany prowadzić ewidencję czasu pracy pracownika do celów prawidłowego ustalenia jego wynagrodzenia i innych świadczeń związanych z pracą (art. 149 par. 1 k.p.). Obowiązek ten istnieje, nawet jeżeli pracodawca zatrudnia tylko jednego pracownika, i dotyczy wszystkich zatrudnionych bez względu na podstawę prawną nawiązania z nimi stosunku pracy (umowa o pracę, mianowanie, powołanie czy wybór). Kwestie związane ze sposobem prowadzenia ewidencji czasu pracy reguluje rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika (Dz.U. nr 62, poz. 286 z późn. zm.).
Zgodnie z art. 281 k.p. naruszanie przepisów o czasie pracy lub nieprowadzenie ewidencji czasu pracy stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika i podlega karze grzywny od 1 tys. do 30 tys. zł. Dolegliwość sankcji jest uzależniona od stopnia naruszenia obowiązku.
W przypadku wykrycia technicznych braków w zakresie prowadzenia ewidencji czasu pracy, np. braku zapisu o realizacji przez pracownika prawa do urlopu wypoczynkowego, inspektor pracy może zastosować jedynie wniosek o prawidłowe prowadzenie ewidencji przez umieszczanie w jej treści wszystkich niezbędnych informacji. Inspektor pracy może również nałożyć na pracodawcę karę grzywny do wysokości 2 tys. zł (art. 95 par. 3 k.p.w.). Nakłada ją samodzielnie, jeżeli uzna, że kara ta będzie wystarczająca. O wyższe sankcje występuje, jako oskarżyciel publiczny, z wnioskiem do sądu. W takim przypadku to sąd decyduje o wysokości kary.
Jeżeli inspektor pracy stwierdzi, że ewidencja czasu pracy mogła zostać sfałszowana, ma prawo wystąpić z zawiadomieniem o podejrzeniu popełnienia przestępstwa – fałszerstwa lub poświadczenia nieprawdy. W pierwszym przypadku sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5, w drugim – karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5, a w wypadku mniejszej wagi – grzywnie albo karze ograniczenia wolności.